-
Stylizacyjna funkcja szyku
21.07.202121.07.2021Czy uzasadniony jest taki szyk: „z szaleńczą niemal odwagą wyszedł na pokład; muszą odbywać długie bardzo wędrówki; o pół mili zaledwie dojrzał stado karibu; sięgając łbem o 9 przeszło stóp” zamiast: „z niemal szaleńczą odwagą; bardzo długie wędrówki; zaledwie o pół mili; przeszło o 9 stóp”. Zdania te pochodzą z książek Centkiewiczów i Curwooda, ale ostatnio i w gazecie natrafiłem na coś takiego: „wiadomo, że od Kaczyńskiego tylko zależy, kto...” (zamiast „że tylko od Kaczyńskiego zależy”).
-
Oberwańcze czy oberwańcu? 12.02.201612.02.2016Szanowni Państwo,
czy można prosić o rozwinięcie tematu podjętego w poradzie Kłopoty z wołaczem?
Gdzie można znaleźć rzeczoną regułę i czy istnieje lista wyrazów, których ona dotyczy? Np. co z wołaczem wyrazów samiec, synowiec, samozwaniec, wygnaniec, oberwaniec, popapraniec, padalec, zakalec, malec, smalec, skazaniec, zesłaniec?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
stylizacja10.05.200710.05.2007Na é ścieśnione można trafić w poezji i dzięki Poradni wiadomo, jak to czytać. Problem jest w drugą stronę: wierszoklecie pasuje użyć do rymu dajmy na to umiéra albo miéści. Gdyby to było nabłędniéj czy podrzędnéj – odgapia z poradni PWN. Ale umiéra? miéści? owiéczka? dyskiétce? Czy można sobie tak zawsze „zastylizować’’, czy przeciwnie – są jakieś granice przyzwoitości? Jeśli są, to skąd brać o nich wiedzę?
-
Admonicja 15.03.201715.03.2017Szanowni Państwo,
według Słownika wyrazów obcych PWN jednym ze znaczeń wyrazu admonicja jest ‘pouczenie’. Czy zatem poprawne jest wyrażenie: księżowskie admonicje o wykazywaniu silnej woli?
-
Bądź łaskaw…28.05.200828.05.2008Bądź łaskaw / Pan będzie łaskaw często odbieram jako niegrzeczne, choć słowniki wciąż kwalifikują to jako zwrot grzecznościowy (taki łaskawca jest już ironiczny). Wiele zależy od intonacji, ale przecież mamy tu polecenie z pominięciem proszę oraz przekaz w tle: 'normalnie nie byłoby cię na to stać' + 'nawet nie próbuj dyskutować'. Która opcja – grzeczna czy niegrzeczna – przeważa we współczesnym języku?
-
Branickij 23.05.201823.05.2018Szanowni Państwo,
mam pytanie związane z tekstem J. Kaczmarskiego pt. Rejtan, czyli raport ambasadora. Pojawiają się w nim zruszczone wersje nazwisk polskich dygnitarzy: Ponińskij, Branickij, Szczęsnyj-Potockij. Zastanawiam się, czy jest to czysto literacki zabieg stylizacyjny (podmiotem lirycznym jest rosyjski ambasador), czy może faktycznie Rosjanie w ten sposób wymawiają (wymawiali?) i zapisują obce nazwiska zakończone na -ski.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
choćby26.05.200826.05.2008Witam!
Od pewnego czasu obserwuję użycie spójnika choćby w znaczeniu porównawczym 'jakby', 'taki jak' itp. Przykładowo: „Była ubrana w sukienkę błękitną choćby niebo”. Proszę o ustosunkowanie się do tego zjawiska. Czy uważają Państwo, że takie zastosowanie jest poprawne?
Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam
Anna Zygmanowska -
czas zaprzeszły24.04.201124.04.2011Czy jeżeli w obrębie jednego tekstu użyje się czasu zaprzeszłego, należy go konsekwentnie stosować w całym tekście wszędzie tam, gdzie występuje uprzedniość względem jakiejś czynności przeszłej?
-
e pochylone28.01.200828.01.2008„Idzie jesień i zima, synów nié ma i nié ma” – tak w formie dawnej, utrwalonej i przekazanej przez poetę. A jak pisać nié ma w tekstach współczesnych, np. w partiach dialogowych – pominąć é i zostawić tylko ni ma? Czym jest dziś ten zwrot, jeśli wypowiadająca go osoba nie stosuje go z przymrużeniem oka (dla efektu, zabawy itp.), lecz bierze za naturalną właściwą formę – archaizmem, regionalizmem, argotyzmem czy błędem? A jeśli błędem, to jak bardzo rażącym?
-
Forma rzeczownika król w nazwie orszaku
4.01.20244.01.2024Dzień dobry,
jeśli piszemy o corocznej tradycji z okazji święta Trzech Króli, to powinniśmy ją zapisywać jedynie w takiej formie: orszak trzech królów? Te nazwy pojawiają się często gdzieś blisko siebie, więc to używanie raz „króli”, a obok „królów” może budzić wątpliwości.
Pozdrawiam
Agnieszka