swobody
  • podpisy pod ilustracjami
    18.04.2003
    18.04.2003
    Dzień dobry,
    Mam pytanie: czy w podpisach pod zdjęciami (w gazecie, książce) stawiamy na końcu kropkę? Jeśli podpis jest krótki, np.: „Kościół Mariacki”, to pewnie nie, ale jeśli brzmi: „Kościół Mariacki to jedna z najpiękniejszych świątyń w Polsce”? A co, jeśli zdanie jest złożone, z przecinkami, lub podpis składa się z dwóch zdań? Do tej pory kropek nie stawiałam, ale ostatnio spotkałam się z inną praktyką, więc będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.
    Pozdrawiam
    Joanna
  • powtarzanie wyrazów
    5.04.2002
    5.04.2002
    Kiedy byłem w szkole, moja polonistka zawsze poprawiała mi na czerwono zdanie: „Moim ulubionym okresem jest okres romantyzmu”. Oczywiście chodziło o powtórzenie słowa okres. Wtedy mnie to bulwersowało, dziś zgadzam się z oceną polonistki. Niemniej w wielu przypadkach powtórzenie tego samego wyrazu jakoś mnie nie razi.
    Pomijam tu oczywiście przypadki, kiedy chodzi o świadomy zamysł stylistyczny; pomijam wszelkie dilogie, anafory itp. Chodzi mi o zwykły tekst i o takie sytuacje, gdy trudno ocenić, czy powtórzenie już jest nadużyciem, czy jeszcze nie. W niniejszym pytaniu powtarzają się powtórzenie, przypadki, chodzi o, a także polonistka, którą mogłem zastąpić nauczycielką, ale nie zrobiłem tego, ponieważ wydaje mi się, że nie trzeba. Ale może trzeba?
    Albo takie zdanie: „Przydawka stojąca przed rzeczownikiem opisuje go, stojąca po nim – klasyfikuje”. Czy jest istotne, by silić się na wyszukiwanie synonimu i zamiast drugiego stojąca pisać następująca? Albo w ogóle pominąć imiesłów? (Wystarczyłoby samo po nim).
    Kiedy piszę sobie sam, niespecjalnie się tym przejmuję. Problem zaczyna się wtedy, kiedy dziecko prosi, by mu sprawdzić wypracowanie. Sprawdzam, nie razi mnie, a potem nauczycielka uznaje to i owo za błąd, w moim przekonaniu nieraz na wyrost.
    Nie oczekuję w tej kwestii surowych uregulowań. Wierzę w to, że użytkownik języka ma tu stosunkowo dużą swobodę. Niemniej nie chciałbym za bardzo zabrnąć w liberalizm, bo może się okazać, że jednak…
    Liczę (jak zawsze) na krótką odpowiedź, ale równocześnie wdzięczny byłbym za wskazanie, gdzie mógłbym znaleźć obszerniejsze omówienie tego zagadnienia.
    Dziękuję.
  • pozycja słowa się
    11.10.2012
    11.10.2012
    Droga Redakcjo,
    W wypowiedzi: „Jednak nadal nie mam wprawy i doświadczenia. Muszę stale się doskonalić i ostatecznie podjąć to ryzyko” jak należy umieścić zaimek zwrotny się – użyć formy się doskonalić czy doskonalić się? Jaki wpływ ma pozycja zaimka się względem czasownika na przekaz zdania, w jakim został on użyty? Jakie są ogólne zasady użycia zaimka się?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Paweł M. a.k.a. Personidas
  • protokoły z rad pedagogicznych
    25.10.2007
    25.10.2007
    Zwracam się z prośbą o rozwianie moich wątpliwości, dotyczących poprawności ortograficznej niektórych wyrazów (jestem protokolantem rad pedagogicznych). Jak należy zapisać (wielką czy małą literą):
    1. Wczoraj Pan Dyrektor Kowalski zalecił …
    2. W szkole działają następujące organy: Samorząd Uczniowski, Rada Szkoły.
    3. Wczoraj obradowała rada pedagogiczna Gimnazjum nr 8 w…
    Z góry dziękuję
    Paulina Kołak
  • przecinek a imiesłów przymiotnikowy
    25.09.2008
    25.09.2008
    Witam!
    Mam problem ze stawianiem przecinków przed imiesłowami przymiotnikowymi. Podam przykład: „doświadczone tajskie masażystki szkolone w słynnej świątyni Wat Po w Bangkoku” – czy w tym zdaniu potrzebne są jakieś przecinki? Uważam, że słów doświadczone i tajskie nie trzeba oddzielać przecinkami, bo jedno w jakiś sposób precyzuje drugie, ale co ze „szkolone w słynnej (…)”? Czy traktować to jako kolejną przydawkę, czy raczej jako wtrącenie? Bardzo proszę o pomoc.
    Pozdrawiam
  • przecinek a imiesłów przysłówkowy
    28.01.2008
    28.01.2008
    Szanowni Eksperci,
    czy w przykładowym zdaniu: „Wybierając ananasy należy pamiętać o…” powinien być przecinek pomiędzy ananasy a należy? Chodzi mi o to, że czasem część zdania z imiesłowem jest tak krótka, że przecinek wydaje się być niepotrzebny.
    Dziękuję i pozdrawiam serdecznie,
    Joanna
  • Skracać czy nie skracać?
    23.03.2006
    23.03.2006
    Czy dużym przestępstwem będzie użycie w tym samym tekście różnie wyrażonego słowa rok: „W roku 2005 rozpoczęto prace nad….” i „Pracę zakończono w 2005 r.”. Ze względu na szczupłość miejsca zależy mi na pozostawieniu skrótu, ale czasami chciałabym podkreślić, że chodzi o rok 2005.
    Serdecznie pozdrawiam – Krystyna Jędryczkowska
  • spójnik na początku zdania
    24.01.2003
    24.01.2003
    Miewam problem z tekstami, w których występują zdania następującego typu: „Poszedł do kuchni. Bowiem chciał umyć naczynia. Natomiast nie było ciepłej wody. Jednak umył naczynia w zimnej. Chociaż ręce mu poczerwieniały”. Uważam, że to wszystko powinno być połączone w zdania (zdanie) złożone, ale tak piszą również poloniści… Może się czepiam i jest to taki swoisty styl?
    Pozdrowienia po raz trzeci.
  • stałość i zmienność związków frazeologicznych
    19.10.2009
    19.10.2009
    Sądziłam, iż związków frazeologicznych, np. włos jeży się na karku, nie zmieniamy strukturalnie, niezależnie od kontekstu, ale widziałam użycie typu: „Aż włosy zjeżyły im się na karkach”. Czy nie powinniśmy tutaj pozostać przy l. poj.? Jeśli nie, to czy w przypadku włosy stają dęba dla l. mn. powinniśmy mówić „Włosy stanęły im dęby”? Intryguje mnie również porównanie czarny jak węgiel: mówimy, że ktoś ma oczy czarne jak węgiel czy jak węgle? Jeśli to drugie – dlaczego?
  • śmiałe spolszczenia w języku potocznym

    10.05.2012
    10.05.2012

    Witam Państwa,

    coraz częściej spotykam się na forach internetowych z fonetycznym zapisem (czy poprawnie to ująłem?) angielskich wyrazów, np. lajtowe, hejtować, jutubowy, niusy, skriny, dizajn itd. itp.). Czy są to formy dopuszczalne, a jeśli nie to jakie warunki muszą one spełnić, aby nie były one postrzegane tylko jako zwroty potoczne, ale również jako część akceptowalnego uzusu językowego?

    Serdecznie dziękuję za odpowiedź.

    Paweł M. a.k.a. Personidas.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego