swoje
  • Skrót OV przy nazwisku w tekście naukowym

    18.06.2022
    18.06.2022

    Szanowni Państwo,

    chciałbym dowiedzieć się, czy istnieje zasadność, by w tekście naukowym w odniesieniu do kobiet będących dziewicami konsekrowanymi, po ich nazwisku wstawiać OV (skrót od ordo virginum). Jedna z osób chce, by skrót OV stawiać w każdym miejscu, w którym pojawia się jej nazwisko - w spisie treści, na stronie redakcyjnej oraz na stronie rozpoczynającej jej tekst. Ciekawe jest jednak to, że przywołując inne swoje prace, osoba ta w bibliografii przy swoim nazwisku nie dopisuje OV.

  • symbol czy ikona?
    30.10.2007
    30.10.2007
    Szanowni Eksperci!
    Ikona to słowo, które zrobiło zawrotną karierę. Obecnie mało kto mówi i pisze, że coś jest symbolem czegoś – wszędzie czytamy i słyszymy o ikonach. Czy mogliby Państwo wyjaśnić, kiedy powinno się używać (i czy w ogóle) tego modnego słówka? Wydaje mi się, że jeśli zacznie się mówić, że Brad Pitt jest ikoną seksu – jak dotąd był symbolem – a Angelina Jolie ikoną męskich marzeń – zamiast ucieleśnieniem – to będzie to spora przesada…
    Maciej Szymański
  • Tajemniczy frazeologizm/idiom?

    8.02.2024
    8.02.2024

    Nazywam się Svitlana, jestem obcokrajowcem, lecz bardzo fascynuje mnie język polski.Pytanie dotyczy wyrazu frazeologicznego, a może to idiom (?), zatem co właściwie oznacza wyraz — w dobrej pralni nie krochmali się chusteczek?

    Możliwe, że częściowa pisownia tego wyrazu jest niepoprawna, ale nie znalazłam żadnej wzmianki o tym wyrazie oprócz audio książki Agaty Christie "Zabójstwo Rogera Acroyda". Będę wdzięczna za wszelkie wskazówki.


    Z wyrazami szacunku czytelniczka Poradni językowej.

  • Tytuły w cytatach

    22.10.2022
    22.10.2022

    Szanowni Państwo, jeśli w tekście cytujemy fragment zawierający tytuł pisany kursywą, to czy my też musimy zapisać go kursywą? (np. „Większość opowiadań z tomu Koń na wzgórzu[tu kursywa] jest swego rodzaju kroniką”. A jeśli w tym samym tekście cytujemy inny fragment, gdzie tytuł został zapisywany w cudzysłowie? (np. „Czytałem »Króla Ducha«"). Co wtedy robimy? Czy tytuły w cytowaniach zapisujemy jak w oryginale, czy ujednolicamy (np. zawsze kursywą)? 

    Z wyrazami szacunku 

    Beata Saracyn

  • wielkie litery
    18.09.2002
    18.09.2002
    Upowszechniła się ostatnio przedziwna zasada pisania czego się da wielką literą. Salon samochodowy oferuje Program Bezpłatnej Obsługi Serwisowej; operator GSM proponuje usługę Krótkim Kodem oraz Na Raz, Dwa, Trzy; firma ubezpieczeniowa informuje o nowo utworzonym Pakiecie Świadczeń Dodatkowych etc. Wydaje mi się, że to wpływ ortografii angielskiej; intuicja – być może błędnie – podpowiada, by jedynie pierwszy człon ww. nazw pisać wielką literą plus, ew. ujmować całość w cudzysłów lub wyróżniać np. kursywą. Jak powinno się więc zapisywać tego typu nazwy – czy wg wzorca „tytuły czasopism”, czy może „nazwy instytucji”? Proszę rozwiać raz na zawsze moje wątpliwości.
    Serdecznie pozdrawiam
    Olga Klecel
  • Zaimek ty
    15.06.2020
    15.06.2020
    Redaguję właśnie książkę; ustaliłam z autorką, że będziemy zwracać się do czytelnika wielką literą. Mam jednak wątpliwość co do pisowni ww. zaimka tam, gdzie nie jest on zwrotem do adresata sensu stricto lub tam, gdzie jest to cytat wypowiedzi skierowanej do samej autorki. Podam przykłady:
    1.
    „Opowiem Ci tę historię, żeby Cię poruszyć i zmobilizować do przemyśleń, do przyjrzenia się sobie"
    „Postarałam się wpleść tutaj sporo wiedzy psychologicznej, która może Cię wzbogacić i zainspirować do przemyśleń.”
    – tu nie mam wątpliwości, to zapis zgodny z przyjętą konwencją.
    2.
    „Książka, którą trzymasz w rękach, jest bardzo osobista. (…) Gdy pokazałam pierwszy szkic jednemu z moich przyjaciół, napisał mi: (…) Ja w nim widzę twój cel osobisty: rozliczyć się ze wszystkim co cię spotkało i co masz w głowie. (…) Chcesz żeby cię oceniali?"
    „Pewnego razu przyjaciel zapytał mnie:
    — Słuchaj, ale powiedz, czy wolałabyś nieść ten swój bagaż i żyć, czy tego nie mieć, ale żeby cię w ogóle nie było?
    Ja odpowiedziałam sobie na to pytanie. A Ty? Co odpowiesz?"
    – tu autorka cytuje swojego przyjaciela, który zwracał się bezpośrednio do niej.
    3.
    „Albo gdy byłyśmy nad morzem z mamą, siostrą mamy i moją kuzynką, w ramach rozrywki chodziłyśmy na Rodeo – sztucznego byczka, który robiąc gwałtowne zwroty starał się zrzucić swojego jeźdźca. Ta zabawa miała rosnące programy trudności. Płaciło się raz, ale jak byczek zrzucił cię od razu, to twoja strata.”
    – tu, podobnie jak wyżej, mam poważne wątpliwości; nie jest to zwrot do adresata sensu stricto.
    Czy podane zapisy są poprawne, czy może jednak przekombinowałam i powinnam wszędzie zastosować wielką literę?
  • Adaptacja fleksyjna zapożyczeń

    10.01.2024
    29.12.2023

    Szanowni Państwo,

    chciałbym dopytać w sprawie nieodmienności wyrażeń łacińskich typu modus operandi. W słowniku można odnaleźć sformułowanie, że wyrażenie w każdej formie jest takie samo. Dla osób znających jednak język łaciński zdania „analiza modus operandi sprawcy”, a tym bardziej „są różne przykłady modus operandi sprawców” wygląda co najmniej dziwacznie. Czy można jednak stosować odmianę takich zwrotów i budować zdania typu „analiza modi operandi”? Jaka jest też przyczyną tej nieodmienności? Z góry dziękuję za pomoc.


    Z wyrazami szacunku

    Daniel

  • anglicyzmy w terminologii komputerowej
    16.10.2012
    16.10.2012
    Szanowni Państwo!
    Od jakiegoś czasu spotykam się w polszczyźnie z terminem upgrade i tworzoną od niego spolszczoną wersją czasownika. Bardzo mnie to (coraz częstsze i trwalsze) przenikanie do naszego języka terminów anglojęzycznych w ich niezmienionej w dodatku formie razi; tym bardziej że wspomniany wyraz spotykam w języku potocznym, nie zaś w żargonie komputerowym. Czy można to zjawisko wytłumaczyć? Czy coś poza lenistwem takie działanie usprawiedliwia?
    Z góry dziękuję za odpowiedź
    Felicyta
  • Bambaryłka
    14.05.2012
    14.05.2012
    Szanowna Redakcjo.
    Jaka jest etymologia wyrazu bambaryłka, skoro znajomy pieszczotliwie zwraca się tak do swojego psiaka, który ani nie jest niemądry, ani pulchny, z czego to wynika?
    Dziękuję za odpowiedź.
    Paweł M. a.k.a. Personidas
  • bestseller

    9.10.2023
    9.10.2023

    Dzień dobry, czy „bestseller” odnosi się tylko do książek lub płyt? Czy można też powiedzieć, że jakiś inny produkt jest „bestsellerem”, np. telewizor, lodówka, samochód itp.? Jeśli nie można użyć tego słowa w odniesieniu do innych produktów, to jakiego słowa należałoby użyć w takim kontekście?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego