W archiwum poradni znalazłem, że wyraz chrześcijanie w dopełniaczu należy akcentować na trzecią sylabę od końca. Czy mógłbym poprosić o uzasadnienie tego? W żadnym słowniku nie znalazłem informacji na temat akcentu w tym wyrazie.

Dzień dobry.

Ile sylab mają wyrazy „europejska” i „neurologia”? Sądziłam, że po 5: eu-ro-pej-ska ne-u-ro-lo-gia. Ale na stronie:

https://sjp.pwn.pl/zasady/198-54-2-Jednostki-niepodzielne;629557.html

jest informacja: „Nie dzielimy na sylaby dwugłosek au, eu należących do jednej sylaby, np. au·tor, eu·ropejski, neu·rologia, ale: na·uka, słabe·usz, gdyż samogłoski te należą do różnych sylab”.

Skąd mam wiedzieć, kiedy dwugłoski au, eu należą do jednej sylaby, a kiedy do dwóch?

Jak akcentuje się wyrazy nurogęś, gadoptak, chorobodzień? Jeśli na sylabę ostatnią, to dlaczego inaczej niż nerwoból, miedzioryt czy jeżozwierz?

W nawiązaniu do odpowiedzi http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=10599, która… sprowokowała następne pytania, bo przecież inaczej jest z wyrazami nietakt, niemoc, niebyt. O ile na ostatnią sylabę zaakcentowałbym milidżul, o tyle decylitr, megawat, gigabajt – na przedostatnią. A jak akcentuje się kontrapunkt, ławostół, równonoc, pseudokod? Czy akcentowanie słowa wicemer na ostatnią sylabę to jedyny wariant, czy chociaż potocznie można na -ce-?

Jakie jest uzasadnienie zalecenia, aby nie przenosić wyrazu po początkowej sylabie fi- ani przed końcową sylabą -li? (Zob. A. Wolański, Edycja tekstów, s. 25).

Szanowni Państwo,
proszę o ocenę poprawności sformułowań:
– wyrazy akcentowane na trzeciej sylabie od końca,
– wyrazy akcentowane na trzecią sylabę od końca.
Dziękuję i pozdrawiam

Dzień dobry!
Chciałam zapytać, na którą sylabę przypada w języku polskim akcent w wyrazach takich, jak: matematyka, fizyka, pedagogika, muzyka. Czy przypada on tak jak w większości wyrazów w standardowym języku ogólnopolskim na drugą sylabę od końca, czy nie?
Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź!

Dzień dobry,

w poradzie sprzed 20(!) lat przeczytałem, że „arcymistrz” wymaga akcentu na ostatnią sylabę (podobnie jak „eksmąż”). W środowisku szachowym nigdy nie spotkałem się z innym akcentem niż „arCYmistrz”. Również w przypadku „eksmęża” narzuca się akcent paroksytoniczny. Czy nadal jest zasadna reguła, że (cytat ze wspomnianej porady) „akcent na ostatniej sylabie mają rzeczowniki jednosylabowe w połączeniu z cząstkami arcy-, wice- eks (arcymistrz, eksmąż)”?

Jęz. polski posiada stały akcent – na przedostatniej sylabie. Jednak istnieją słowa, w których trzecia od końca sylaba jest akcentowana np. w słowie uniwersytet. Czy tylko to słowo jest wyjątkiem, czy istnieje jakaś reguła wpływająca na umiejscowienie akcentu na tej sylabie? Czy ma to może coś wspólnego z tym, ze przedostatnia sylaba zawiera [y]?
Z góry dziękuję za odpowiedź,
Joanna Kajak

SPP 1980 każe w wyrazie biblioteka akcentować TE. W dodatku tendencja jest w kierunku przesuwania akcentu w zapożyczonych wyrazach z 3. sylaby od końca na 2. Tutaj dzieje się odwrotnie. Jak to tłumaczyć – nie dość, że jest to sprzeczne z tendencją, to jeszcze zupełnie nieuzasadnione (wyraz ten chyba w swojej pierwotnej formie jest akcentowany na 2. od końca)? I to do tego stopnia, że współczesne słowniki uznają oba warianty za równorzędne? Który wariant według Państwa jest godniejszy polecenia?