sąsiadowanie
  • jednakowoż
    16.04.2008
    16.04.2008
    Witam serdecznie.
    Mam pytanie odnośnie słowa jednakowoż. Czy używanie tego słowa może być obecnie uznawane za niewłaściwe ze względu na jego wyjście z mowy powszechnej? Czasami używam tego słowa (ale nie notorycznie) i wydaje mi się, że osoby postronne często traktują to jak dziwactwo i błąd. Czy powinienem zaprzestać używania tego słowa ze względu na jego „archaizację”?
  • jeszcze o podmiocie szeregowym
    12.10.2012
    12.10.2012
    Dzień dobry,
    mam pytanie związane ze zgodnością podmiotu i orzeczenia. Wiadomo, że przy podmiocie szeregowym orzeczenie w zasadzie powinno być w l.mn. A co w takich przypadkach: „Robert i sporo innych chłopaków bardzo się z tego cieszyli/cieszyło”, „Dom i wszystko, co się w nim znajdowało, ulegały/ulegało konfiskacie”.
    Dziękuję, AP
  • jeszcze raz podmiot szeregowy
    9.01.2014
    9.01.2014
    Dzień dobry.
    Chciałabym zapytać, czy w takich (błędnych według mnie) zdaniach: „Pojawiło się kilku mężczyzn i dzieci”, „Na podłodze leżał jeden dywanik i kilka koców”, „Zostało nam 15 kilometrów i 2 godziny” da się uzgodnić formę orzeczenia? Innymi słowy, jak ustalić orzeczenie dla podmiotu szeregowego, jeśli jeden z jego elementów wymaga składni zgody, a drugi składni rządu (np. dwie kobiety, pięciu żołnierzy i kilku wolontariuszy)?
    Serdecznie pozdrawiam.
  • jeszcze raz podmiot szeregowy
    5.02.2014
    5.02.2014
    Która forma czasownika w zdaniu „I ludzie, i okoliczności poszli/poszły w zapomnienie” jest poprawna?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Kłopotliwe przecinki
    12.06.2017
    12.06.2017
    Jak powinna wyglądać interpunkcja w zdaniach, w których dwa okoliczniki są połączone spójnikiem łącznym lub rozłącznym, ale jeden jest w formie przysłówka (lub wyrażenia przyimkowego), zaś drugi w formie zdania podrzędnego (albo imiesłowowego równoważnika zdania)? Chodzi o zdania typu:

    1. Załatwimy to siłą lub idąc na układ.
    2. Zrobimy to jutro albo gdy będziemy mieli więcej czasu.
    3. Nie używaj tego w razie awarii i jeśli nie znasz się na tym.
  • Kolonia Wola Zaradzyńska
    16.06.2005
    16.06.2005
    Mieszkam w miejscowości Wola Zaradzyńska (woj. łódzkie), która sąsiaduje z miejscowością Kolonia Wola Zaradzyńska. Jak odmieniać jej nazwę: w Kolonii Wola Zaradzyńska, a może w Kolonii Woli Zaradzyńskiej?
    Serdecznie dziękuję za odpowiedź.
  • ktoś wziął i zrobił coś

    13.04.2023
    13.04.2023

    Chciałabym uzyskać informację na temat konstrukcji „wziąć i ...“. W mowie potocznej często słyszy się wypowiedzi ją zawierające, a mimo tego trudno znaleźć więcej wiadomości na ten temat. Chyba najczęściej można się spotkać z przykładem: „wziął i umarł“, ale także „wzięłam i zrobiłam“ czy „wziął i kupił“. Jednak czy jest ona poprawna? Oraz czy mogliby Państwo określić jaki to rodzaj konstrukcji?

    Pozdrawiam serdecznie, Anna

  • Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki a składnia współczesna
    26.11.2016
    26.11.2016
    W prasie w recenzji książki natrafiłem na takie zdanie: Elżbiety Cherezińskiej „Królowa” to kontynuacja „Hardej”, z kolei w telewizji czasem pojawia się film Robina Cooka ryzyko w granicach rozsądku. Wydaje mi się w tym coś nienaturalnego, ale nasuwają się jednoznaczne skojarzenia z powieścią Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki, zatem: jest to jakaś stylizacja na staropolszczyznę (potrzebna?) czy jednak w niektórych przypadkach można tak tworzyć wypowiedzi, a jeśli tak, to kiedy?
  • na Szlachtowej, na Jaworkach
    15.06.2004
    15.06.2004
    Ze Szczawnicą sąsiadują wioski Szlachtowa i Jaworki. Powszechnie mówi się tu: „Mieszkam na Szlachtowej”, „Mieszkam na Jaworkach”. Czy należy ten zwyczaj piętnować i status poprawności przyznać tylko połączeniom w Szlachtowej, w Jaworkach? Ponadto słyszy się też: w Słowacji, a nie na Słowacji? Jakie tu obowiązują zasady poprawnościowe?
    Halina Mastalska
  • nazwy restauracji itp.
    25.10.2002
    25.10.2002
    Jeśli restauracja nazywa się U Szkota lub Pod kucykiem, to mówi się: Spotkamy się u Szkota, Byliśmy pod kucykiem. Jak to zapisać – chodzi mi o to, że przyimek rozpoczynający nazwę własną (i pisany wielką literą!) równocześnie ma pełnić rolę zwykłego przyimka w zdaniu. Można obejść problem pisząc: Byliśmy w restauracji „U Szkota” – ale może np. zdanie napisane ma być przytoczeniem czyjejś wypowiedzi (a ten ktoś nie użył słowa restauracji), albo z innych względów (ot, choćby rytm wiersza) chce się uniknąć tego naddatku.
    Do tego dochodzi kwestia cudzysłowu, który pewnie też można pominąć, ale którego stosowanie w przypadku zwykłych nazw typu Parkowa czy Różowy Słoń nie prowadzi do żadnych rozterek. A w przypadku zdania Byliśmy-U-Szkota nie wiadomo, czy otworzyć cudzysłów przed U/u, czy też dopiero przed Szkota.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego