W debacie dot. stosowności słowa zajebisty na forum internetowym zwrócono mi uwagę, że słowo to ma już w słowniku PWN kwalifikator pospolity, a nie wulgarny. Moi rozmówcy nie uznają argumentu, że wulgarność jest subiektywna i wciąż można tak to słowo odbierać, niezależnie od kwalifikatora. Słownik, według nich, zawiera „jedyną słuszną” wersję i „definiuje rzeczywistość” – skoro PWN tak mówi, to użytkownicy języka tak mają myśleć i czuć.
Proszę o rozstrzygnięcie sporu.

Mój kolega twierdzi, że wyraz "słoń" jest skrótem od "słusznych rozmiarów koń". Czy ma rację?

Czy (i ewentualnie jak) powinno się odmieniać nazwę szalenie ostatnio popularnej aplikacji ChatGPT? Spotkałam się z artykułami w mediach, w których nazwa ta nie była odmieniana, ale widziałam też, że część autorów decyduje się na odmianę, posiłkując się przy tym spacją, np. „Chatowi GPT”. Które rozwiązanie jest właściwe (a jeśli odmiana, to ze spacją czy bez)?

W pisemnym teście w kl. 4 SP dziecko ma za zadanie podzielić na sylaby wyraz komiksy. Jako jedyną słuszną odpowiedź autorzy testu podają ko-mik-sy i taką odpowiedź uznaje za prawidłową nauczycie. Moje dziecko podzieliło na ko-mi-ksy i wydaje mi się to najzupełniej słuszne. „W razie konfliktu kryterium morfologiczne jest nadrzędne w stosunku do fonetycznego, ale dotyczy to pisma” – pisze dr Jan Grzenia. Kto ma rację? Czy błąd popełniło moje dziecko, czy autorzy testu?

Szanowni Państwo,
czy słuszne jest moje przekonanie, że obce imiona na -o należy odmieniać, np. z Camillem Ruinim (nie z Camillo Ruinim), o Alfonsie Cuaronie (nie o Alfonso Cuaronie), z Conradem Moreno (Moreną) – nie z Conrado Moreno itd.?
Uprzejmie dziękuję
Michał M.

Szanowni Państwo,
zastanawiam się nad poprawnym zapisem nazw własnych aplikacji na smartfon lub tablet, których tytuły zostały przetłumaczone. Według mnie powinny być zapisywane tak jak tytuły piosenek czy utworów literackich, czyli z dużą literą tylko w pierwszym wyrazie (jeśli dalej nie ma nazw własnych), np. Na żywo zamiast Na Żywo. Czy moje przypuszczenia są słuszne?

W niedawnej odpowiedzi prof. Bańki pojawiło się sformułowanie małżeństwa osób jednej płci. Wydaje mi się, że poloniści powinni dbać o logiczność własnych (a czasem i cudzych) wypowiedzi. Rzecz w tym, że nie ma, nie było i nie będzie małżeństw osób jednej płci, tak jak nie ma mosiężnego plastiku ani 6-osobowych kwartetów. I żadna ustawa tego nigdy nie zmieni.

Chcę zapytać o wyrażenia z to co, wszystko co itp., gdzie po zaimku co nie ma już czasownika. Czy przed co stawia się wtedy przecinek, czy nie? Przykłady:

Trzeba zostawiać to co ciemne, co grzeszne.
Widząc to co dobre i to, co wymaga przemiany, zobacz też nadchodzącego Pana.
Człowiek wygrywa, jeśli trwa w tym co słuszne.
Niech więc nie pociąga nas to co efektowne, ale to co prawdziwe.
Idź za wszystkim co dobre i słuszne.
Wybieraj wszystko co szlachetne.

Pewien doktor nauk prawnych napisał w swoim profilu na stronie uczelni tak: „Moje zainteresowania ogniskują się wokół prawa pracy”. Jestem przekonany, że jest to zbędne „upiększanie” tego, co można by oddać prostymi słowami, np. „Moje zainteresowania dotyczą (przede wszystkim) prawa pracy”. Czy moje rozumowanie jest słuszne?

pełen irytacji czytam ostatnio artykuł o stanowisku Azerbejdżanu wobec napaści Rosji na Ukrainę, w którym to artykule autor konsekwentnie używa formy przymiotnikowej azerbejdżański, np. azerbejdżańska polityka, azerbejdżańska przestrzeń medialna itp. W moim odczuciu formą poprawną winna być azerski, azerska. Wszak mieszkańcami Azerbejdżanu są Azerowie, a nie Azerbejdżanie. Czy moja irytacja jest słuszną?