teraźniejszy
  • przyszłość uobecniona
    28.03.2015
    28.03.2015
    Witam,
    mam krótkie pytanie. Mówi się „Jutro jest…” czy „Jutro będzie…”? Albo „O 15:00 jestem…” czy „O 15:00 będę…”?
  • przytoczenia słów obcojęzycznych
    29.06.2010
    29.06.2010
    Dzień dobry,
    mam problem z użyciem cudzysłowu. W tekście przytaczamy słowa postaci w cudzysłowach (jeżeli to nie są dialogi z czasu teraźniejszego akcji), a jednocześnie wyrazy obce zapisujemy kursywą. Co jednak w przypadku, gdy cała wypowiedź jest jednocześnie wyrażeniem obcym, np. La belle au bois dormant? Czy ujmujemy ją dodatkowo w cudzysłów? Czy wystarczy sama kursywa?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Aneta
  • repatriacja?
    13.12.2006
    13.12.2006
    W stosunku do wypędzenia po II wojnie ludności niemieckiej z Pomorza i Śląska oraz wypędzenia polskiej ludności z Kresów używa się nietrafnego określenia repatriacja. Czy zabranie komuś ojczyzny i wysiedlenie na inne tereny bez zmiany przynależności państwowej nie powinno nazywać się raczej depatriacją?
  • rżnąć a dorznąć
    10.11.2015
    10.11.2015
    W poradni pojawiło się już pytanie: Dlaczego rżnąć (np. drewno) ale podrzynać (gałąź, na której się siedzi)?, na którą odpowiedź dr Długosz-Kurczabowej brzmiała: „Do dawnych form rznąć, dorznąć, zarznąć, wyrznąć… utworzono wtórne odpowiedniki częstotliwe rzynać, dorzynać, zarzynać, wyrzynać… (analogicznie do umotywowanych par typu zacząć – zaczynać)”.
    W związku z tym zastanowiło mnie jednak, jak brzmiała wymowa. Wynika to z tego, że czytając podrzynać jako [pod-żynać], mielibyśmy oboczność ż-rz, biorąc pod uwagę rżnąć. Wydaje mi się zatem, że pierwotne odczytanie podrzynać brzmiałoby [podr-zynać], i rznąc [r-znąć], tak jak marznąć.
    W czasach szkolnych miałem podobny problem, gdy czytaliśmy Reja, gdzie znajdujemy słowo barzo, które w oczywisty sposób jest naszym współczesnym bardzo, a więc odczytanie powinno brzmieć raczej [bar-zo] niż [bażo], które to strasznie mnie wówczas raziło.
    Czy takie rozumowanie jest prawidłowe? Czy jest to powiązane z czeskim ř, które ponoć wymawia się podobnie? Odchodząc trochę od powyższego – czy czasowniki rżnąć i żąć są pokrewne, czy to przypadkowa zbieżność?
    Z poważaniem
    Marek Kielar
  • setki
    9.07.2007
    9.07.2007
    Dzień dobry,
    w tekście tłumaczenia zawarłam następujące zdanie: „Setki indyków padły, zarażone wirusem…”, kierując się tym, że „Setki… padły”. Ale teraz ogarniają mnie wątpliwości, czy jednak to zdanie nie powinno brzmieć: „Setki indyków padło, zarażonych wirusem…”. Bardzo proszę o rozstrzygnięcie tych wątpliwości. Dziękuję.
    Z poważaniem
    Magdalena Domaradzka
  • Spójniki nim, zanim jeszcze raz

    6.03.2023
    6.03.2023

    Szanowni Państwo,

    czy zdanie „Zanim jem śniadanie, biorę prysznic.” jest poprawne? Czy można użyć orzeczeń w czasie teraźniejszym niedokonanym w zdaniu złożonym okolicznikowym czasu w obecności spójników zanim lub nim, które oznaczają następstwo? Drugie podobne zdanie to "Zanim trwa lato, uczę się do matury". Czy tożsamość podmiotu lub jej brak coś zmienia w kwestii poprawności takiego zdania?

    Tomasz Marek

  • Stabat Mater Dolorosa
    23.02.2010
    23.02.2010
    Stabat Mater dolorosa to pierwsze słowa średniowiecznej sekwencji Jacopone di Todi. Określa się nimi również motyw literacki często obecny w tekstach średniowiecznych, m.in. w Lamencie świętokrzyskim. Który zapis należy zastosować, mając na myśli właśnie to drugie znaczenie: Stabat Mater dolorosa czy stabat Mater dolorosa?
  • Tablica jest to struktura…
    5.11.2009
    5.11.2009
    Witam,
    mam pytanie dotyczące składni definiowania obiektów. Często w podręcznikach spotykam się ze sformułowaniem typu: „Tablica jest to struktura danych (…)”. Wydaje mi się, że prawidłowo skonstruowane zdanie powinno brzmieć: „Tablica jest strukturą daych (…)” lub „Tablica to struktura danych (…)”, lub „Tablica – struktura danych (…)”. Bardzo proszę o wyjaśnienie, czy konstrukcja „Tablica jest to struktura” jest poprawna, i uzasadnienie, dlaczego tak jest.
    Pozdrawiam
  • Trzećtarł, ale wrzećwrzał
    27.04.2016
    27.04.2016
    Dlaczego od czasowników mrzeć, trzeć, przeć itp. mamy: marł, tarł, parł, a od wrzeć, ujrzećwrzał, ujrzał?

    Z góry dziękuję za odpowiedź
    Łukasz
  • W czym można uczestniczyć?
    22.01.2009
    22.01.2009
    Dzień dobry,
    chciałabym się dowiedzieć, której formy rzeczownika użyć w następującym zdaniu: „Prezydent uczestniczy w podpisaniu / podpisywaniu traktatu lizbońskiego”. Wydaje mi się, że uczestniczyć (w czasie teraźniejszym) można tylko w robieniu czegoś, nie w zrobieniu – czy faktycznie tak jest?
    Z góry dziękuję za odpowiedź
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego