-
Jest – są21.02.201721.02.2017Od dłuższego czasu nurtuje mnie pochodzenie form czasownika być w czasie teraźniejszym. Moje pytania są następujące:
- Dlaczego mówimy: ja jestem, ty jesteś, on, ona jest itd., ale: one, oni są?
- Dlaczego formy jestem, jesteś, jesteśmy, jesteście wyglądają podobnie do czasowników w czasie przeszłym (byłem, robiłeś, jedliśmy…)? Czy doszło tu do jakiegoś dziwnego zestawienia jest + jeśm = jestem, podobnie jak robił + jeśm = robiłem?
Dziękuję! -
jeszcze o rodzaju9.11.20119.11.2011Dzień dobry,
chciałam zapytać czy w czasie teraźniejszym w l. pojedynczej i mnogiej można określić rodzaj czasownika? W których czasach istnieje możliwość określenia rodzaju czasownika? Czy rodzaj rzeczownika, czasownika, przymiotnika, zaimka i liczebnika można określić w izolacji wyrazu (np. pies), czy żeby określić rodzaj, wyraz musi zawsze znajdować się w kontekście (np. „Pies szczeka”)?
Z poważaniem -
Jeździj a jeźdź27.02.201727.02.2017Szanowni Państwo,
dlaczego w WSPP forma trybu rozkazującego czasownika jeździć: jeździj uznana została za potoczną, natomiast forma jeźdź jest literacka?
Zgodnie z podręcznikiem prof. Strutyńskiego formy trybu rozkazującego tworzymy od tematu czasu teraźniejszego, do którego dodajemy odpowiednią końcówkę osobową trybu rozkazującego. Jeśli temat czasu teraźniejszego kończy się na zbitkę spółgłoskową, wówczas dodajemy do niego końcówkę -ij (:-yj). Z czego wynika zatem uznanie poprawnej gramatycznie formy za potoczną?
Z poważaniem
M.M.
-
niech będzie22.01.201422.01.2014Sprawdzając studenckie prace domowe, natknąłem się na sformułowanie typu „niech n [czyt. en] jest liczbą naturalną”. W pierwszej chwili chciałem skreślić to jako błąd językowy, bo przyjęło się w takich sytuacjach pisać „niech n będzie liczbą naturalną”. Z drugiej jednak strony mówimy „niech biegnie”, „niech idzie”, czyli słowo niech łączy się nie tylko z czasownikami w formie przyszłej, ale również w formie teraźniejszej. Czy można przez analogię powiedzieć niech jest?
-
nie ma
3.05.20223.05.2022Dzień dobry!
Czy zamiast "nie ma mnie/nie ma ciebie/nie ma jego/nie ma jej (etc.) w domu" mogę powiedzieć: "nie jestem/nie jesteś/on nie jest/ona nie jest (etc.) w domu"? Dalczego z jednej strony mówimy np. "nie ma go tam", ale "on nie jest niebieski"? Czy w Państwa opinii forma "nie jest" wyprze za jakiś czas formę "nie ma"?
-
Nie ma, nie było, nie będzie. 4.09.20184.09.2018Dlaczego mówi się nie ma jako przeciwieństwo jest, istnieje? Przecież mieć to zupełnie inny czasownik.
-
poszlim i zrobilim15.05.200715.05.2007Proszę o kilka słów na temat form wzięlim, zrobilim, szlim. Jaki jest ich status w polszczyźnie – gwarowe? archaiczne? poprawne czy nie? Czy można je tworzyć dla każdego czasownika? Czy istnieją analogiczne formy dla innych osób niż pierwsza liczby mnogiej?
-
Słyszałem, jak pies szczeka/szczekał8.06.20148.06.2014Dzień dobry,
która z form czasownika w poniższych zdaniach jest poprawna?1. Słyszałem, jak pies szczeka (szczekał).
2. Widziałem, jak nadjeżdża (nadjeżdżał) autobus.
3. (U)słyszała, jak otwiera (otwierał) drzwi.
4. Patrzyła, jak gotuje (gotował) obiad.
Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam -
stawić czoło21.12.201321.12.2013Jak się odmienia czasownik stawić (występujący w zwrotach stawić opór i stawić czoło) w czasie teraźniejszym i przyszłym?
-
tchnąć1.11.20141.11.2014Witam,
chciałbym zapytać jak brzmi czasownik tchnąć w pierwszej osobie liczby pojedynczej w czasie teraźniejszym. Ja tchuję? Ja tchnuję? A może nie funkcjonuje on w ogóle w takiej formie?
Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam