towarzysz
  • Joe
    27.05.2003
    27.05.2003
    Mam nieustające wątpliwości dotyczące odmiany imion i nazwisk obcych. Tym razem gnębi mnie wątliwość, czy imię Joe należy odmieniać, czy też pozostawiać nieodmienne. Wydaje mi się, że kiedyś słyszałam o zaleceniu nieodmieniania tego imienia, ale – o ile pamiętam – w Przygodach Tomka Sawyera jest mowa o Joem. Z kolei w Korpusie Języka Polskiego znalazłam wyrażenie „w wykonaniu Joe Cockera”. Co zatem robić z tym Joe(m)? Jak rozwiązać problem Joe(go)?
    Z poważaniem,
    Anna Strzałkowska
  • Keczua i Keczuanie
    3.01.2012
    3.01.2012
    Dzień dobry,
    czytając książkę podróżniczą, natrafiłam na słowa Keczuanka, Keczuanin, Keczuanie, Keczuan, keczuański. Czy są to formy poprawne? W słowniku ortograficznym wyraz Keczua oznaczony jest jako nieodmienny. Z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.
    IB
  • kłopotliwy imiesłów
    2.04.2010
    2.04.2010
    Naszły mnie dzisiaj wątpliwości natury gramatycznej. Zastanawiam się, czy można powiedzieć: „Zostałby pozbawiony swojego samochodu, tym samym zostając usuniętym z pozycji kierowcy”. Martwi mnie głównie druga część zdania, właściwie jedynie kwestia zostąjąc usuniętym.
  • krzesła z oparciem czy z oparciami?
    3.11.2013
    3.11.2013
    Szanowna Poradnio!
    Czy we frazach przyimkowych określających rzeczownik też należy rygorystycznie stosować związek zgody? Czy napiszemy (chodzi mi o teksty pisane, nie język potoczny): krzesła z wysokim oparciem czy z wysokimi oparciami, dzieci z otwartą buzią czy z otwartymi buziami?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Dorota
  • Law jak Shaw
    27.03.2011
    27.03.2011
    Dzień dobry,
    chciałam się zapytać o poprawność odmiany nazwiska. Spotykam się z dwiema wersjami: kardynała Bernarda Lawa i kardynała Bernarda Law. Która forma jest poprawna?
    Dziękuję.
  • liczba pojedyncza czy mnoga?
    28.02.2006
    28.02.2006
    Dzień dobry, próbowaliśmy ostatnio w gronie znajomych rozstrzygnąć problem: kopiowanie (ucinanie) psom ogona czy ogonów? Opowiedziałam się za pierwszą wersją, bo psom ogonów sugerowałoby posiadanie przez psa więcej niż jednego ogona. Kierowałam się też analogią do operacji serca kilkunatu chorych (no bo chyba nie operacja serc). Czy miałam rację? Ale co z „Czapki z głów!”? Jaka ogólna zasada rządzi w tych przypadku liczbą?
    Małgorzata
  • liczba wolnych rodników (?)

    2.03.2023
    2.03.2023

    Dzień dobry,

    mam problem z konstrukcją „liczba wolnych rodników”, a „ilość wolnych rodników”. Zdaję sobie sprawę, że liczby używamy do rzeczowników policzalnych, w teorii atomy są policzalne, ale czy jednak używanie „liczba” w przypadku tak małych cząsteczek, które tworzą jednolitą masę ma zasadność?

  • liczebniki
    24.10.2002
    24.10.2002
    Począwszy od 5 wzwyż jest wyraźna zależność liczebników porządkowych od głównych: pięć – piąty, sześć – szósty, siedem – siódmy, osiem – ósmy… To kreskowane ó w wyrazach szósty, siódmy, ósmy – jest odmienne, wymienia się na e lub o w odpowiednim liczebniku głównym. Tę samą wspólność rdzenia czuje się w parze trzy – trzeci, ale brak jej w przypadku liczebników 1, 2 i 4. Ta trójka (albo ta czwórka) psuje cały porządek. Dodatkowo w parach dwa – drugi oraz cztery – czwarty zgadzają się pierwsze (a nie zgadzają dopiero drugie) głoski – i nie tylko jest to intrygujące, ale dodatkowo może sprawiać trudność ortograficzną, jeśli się zbyt mocno pokojarzy drugi z dwa czy dwoje (takie silne skojarzenie obserwuję u swojego dziecka, które notorycznie chce pisać drógi, uzasadniając to właśnie tym).
    Chciałbym spytać o etymologię liczebników porządkowych. Czy to tylko zbieg okoliczności (te pierwsze głoski), czy rzeczywiście istnieje etymologiczne powiązanie wewnątrz par dwa – drugi i cztery – czwarty?
  • małżonek i małżonka
    31.01.2003
    31.01.2003
    Szanowny Panie Profesorze,
    chciałbym dowiedzieć się, czy slowo małżonek (małżonka) zarezerwowane jest tylko dla osob postronnych, czy też tego słowa może użyć mąż względem własnej żony? Z tego, co się orientuję, to wyrazy mąż, żona zarezerwowane są tylko dla osob pozostających w danym związku.
    Dziękuję i pozdrawiam
    Leszek Mazur
  • megahipersuperokazja
    22.12.2012
    22.12.2012
    Szanowna Poradnia,
    od niedawna na stacjach paliw pojawił się w sprzedaży mega hot dog. I znów owe nieszczęsne, ale ekspansywne, jak widać, cząstki obce nie chcą się kleić do innych słów. Czy łączyć je, jak nakazuje odpowiednia reguła, a jeśli, to jak łączyć? A jak w promocji dołożą jeszcze mega coca-colę oraz mega de volaille'a… Można nie jeść, nie pić, ale zapisać jakoś trzeba.
    Z poważaniem
    Aleksander Durkiewicz
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego