trwały
  • gofry, lody i hot-dogi
    23.09.2005
    23.09.2005
    W Słowniku poprawnej polszczyzny PWN słowo gofr występuje jako „gofr (nie: gofer) m IV, DB. gofra”. Sjp.pwn.pl niczego nie mówi o bierniku gofra. Ja doszedłbym do wniosku, że jako rzeczownik nieżywotny powinien w bierniku przyjąć formę mianownika, tak jak wafel (gofr jest waflem) czy młotek (też m IV). W związku z powyższym bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi: jem pyszny gofr, czy jem pysznego gofra? Jeśli poprawna jest forma gofra, to dlaczego akurat ten rzeczownik jest żywotny?
  • (guz, guzek) płaskowyniosły

    8.12.2023
    8.12.2023

    Dzień dobry, jak zapisać płaskowyniosły? czy może płasko-wyniosły albo płasko wyniosły? która forma jest poprawna na opisanie kształtu?

    Z góry dziękuję za odpowiedź,

    Ania.

  • h. (=herb)
    6.11.2002
    6.11.2002
    Czy istnieje skrót herbu?, tzn. czy zamiast: Marianna Kozakowska herbu Jastrzebiec można napisać Marianna Kozakowska H Jastrzebiec? Czy H (bez kropki) jest skrótem określenia herbu? Jak poprawnie powinno się to napisać i czy istnieją jakieś skróty tego określenia?
    Bardzo proszę o szybką odpowiedź (chodzi o nagrobek).
    Dziękuję!
    Estera
  • Historii pisowni nie z formacjami typu imiesłowowego
    9.01.2018
    9.01.2018
    Szanowna Poradnio!
    Chciałbym zapytać czy wyraz nie ściganych piszemy razem czy oddzielnie w następującym zdaniu?

    Art. 44. Bieg przedawnienia w stosunku do przestępstw, nie ściganych z przyczyn politycznych, popełnionych przez funkcjonariuszy publicznych lub na ich zlecenie, ulega zawieszeniu do czasu ustania tych przyczyn.

    Wydaję mi się, że jest to liczba mnoga imiesłowu przymiotnikowego, więc jego pisownią powinna być forma nieściganych, tak jak nieścigany.
    Powyższy tekst pochodzi z Konstytucji RP. Została ona wprawdzie uchwalona dnia 2 kwietnia 1997 roku, a pierwsza uchwała Rady Języka Polskiego tycząca się właśnie imiesłowów weszła w życie 9 grudnia tego samego roku, jednak powyższa zasada pisowni istniała już wcześniej. Użycie pisowni rozdzielnej w przypadku tego słowa jest obecne w źródłach, jednak datowane są one na XIX w. bądź wczesne lata XX wieku. Ze względu na datę powstania przedmiotowego zdania oraz na jego treść trudno jest się doszukać w powyższym tekście sensu użycia pisowni rozdzielnej, czy „świadomej” intencji jej użycia, o której wspomina Rada.
    Również na stronie PWN jest zasada nr [168] 45.3., oparta o powyższą uchwałę, która określa, że przed wejściem w życie tej uchwały, regułą było pisać imiesłowy przymiotnikowe łącznie. W obu przypadkach, użycie pisowni rozdzielnej w przedmiotowym zdaniu wydaje się nieuzasadnione.
    Z pozdrowieniami i życzeniami pomyślnego Nowego Roku,
    Łukasz Pawlikowski
  • Hukło czy huknęło?
    31.10.2007
    31.10.2007
    Witam,
    moje pytanie dotyczy pisowni/wymowy członów typu biegł czy biegnął, hukło czy huknęło, klepła czy klepnęła. Czy jest jakaś zasada co do tego całego -ęł, -ął, -ęło?
  • I jeszcze raz mierzymy czas
    28.06.2018
    28.06.2018
    Szanowna Poradnio!
    Czy poprawnym jest mówić za pół godziny w serwisie informacyjnym, na koniec serwisu informacyjnego, jeśli serwis jest co pół godziny? Wydaje się to nieprawdą, więc i jest to niepoprawne, chyba, że przyimka za można użyć do liczenia czasu od chwili kiedy serwis się zaczął i tak to rozumieć.
  • Ile sylab ma zoo?

    28.12.2023
    28.12.2023

    Ile sylab ma słowo zoo? Przedrostek zoo- wyraźnie ma dwie sylaby w słowach takich jak zoologia, ale wymowa samego zoo jako rzeczownika zdaje się być jedną sylabą używającą długiego o, które chyba już w polszczyźnie nie powinno występować, gdyż iloczas zaniknął.

  • iloczyn

    26.04.2023
    18.04.2023

    Szanowni Państwo,

    czy poprawne jest określenie "iloczyn mnożenia" jako wskazanie konkretnej liczby, która jest wynikiem mnożenia?

    Moje wątpliwości wiążą się z tym, że w często spotykanym sformułowaniu "iloczyn liczb x i y" wyraz iloczyn wcale nie oznacza (zgodnie z definicją) wyniku mnożenia tylko po prostu mnożenie liczb, więc "iloczyn mnożenia" można by też uznać za "mnożenie mnożenia".

    Z poważaniem

    mp

  • Instytut Nikołaja F. Gamalei

    13.10.2020
    13.10.2020

    Dzień dobry,

    w kontekście aktualnie trwającej pandemii i prac nad szczepionką na COVID-19 często w mediach wymienia się rosyjską placówkę naukową, która przoduje w tych pracach nazywając ją w skrócie Instytutem Gamaleya.


    Czy ta forma jest poprawna? Pan Nikołaj Gamaleja, zasłużony ukraiński mikrobiolog, miał nazwisko, które wydaje się odmieniać w języku polskim. Ponadto, niezrozumiałe jest dla mnie użycie w nazwisku litery y. Czy nie powinniśmy pisać - Instytut Gamalei?


    Pozdrawiam!

  • Interpunkcja tzw. określeń predykatywnych

    5.04.2024
    5.04.2024

    Szanowni Państwo,

    zastanawiam się, czy w poniższej kwestii dialogowej potrzebny jest przecinek w oznaczonym miejscu:

    „Czy ja w ogóle dam radę to udźwignąć? — jęknął(,) zmartwiony.”?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego