Witam Państwa!
Mam pytanie dotyczące wyrażeń przyimkowych tworzonych z zaimkiem który. Otóż SPP zabrania przestawiać ich szyku, wyjąwszy takie wyrażenia, jak: za pomocą, na podstawie, na mocy, w braku, w razie. Czy to naprawdę są wszystkie możliwe przypadki? Co np. z wyrażeniem w ciągu którego? Czy należy pisać np. „Żyjemy w okresie, w którego ciągu (…)”?! Albo – zgodnie z SPP – możemy pisać „Nowelizacja, na mocy której (…)”, ale nie wolno już „Nowelizacja, mocą której (…)”?

Witam,
interesuje mnie taka kwestia: jak to właściwie jest z żeńskimi formami zawodów, kiedy zostawiamy je w męskiej formie, a kiedy do tej formy dodajemy -ka? Na przykład nauczyciel – nauczycielka, aktor – aktorka, ale już np. sędzia – pani sędzia, pan prezes – pani prezes (bo chyba nie prezeska), pan reżyser – pani reżyser (chociaż w jednym z czasopism filmowych spotkałam się też ze zdaniem „Pani Agnieszka Holland to najbardziej znana polska reżyserka”).

W piśmie urzędowym (nie chodzi o tekst aktu prawnego) przywołującym artykuł danej ustawy posługujemy się którymś z następujących wariantów: ustawa z dnia 15.12.2000 r. o … lub ustawa o … z dnia 15.12.2000 r., lub Ustawa o … z dn. 15.12.2000 r., lub Ustawa z dn. 15.12.2000 r. o …? Czy w przywołanych przykładach słowo ustawa piszemy z małej czy z dużej litery? Czy datę uchwalenia aktu piszemy po słowie ustawa, czy na końcu, czyli po tytule ustawy?

Dzień dobry!
Od kilku tygodni nurtuje mnie pewien problem. W jednej ze swoich prac skonstruowałam zdanie: „Wydawać by się mogło, że tak, jednak czy aby na pewno?” i nauczyciel oceniający orzekł, iż jest to błąd składniowy. Zastanawiam się, dlaczego. Dodam jeszcze, że gdybym przestawiła kolejność poszczególnych słów, zdanie straciłoby sens, byłoby nieodpowiednie w kontekście całego wypracowania.
Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź.

Proszę Państwa, w języku technicznym często używane jest słowo bypass (z języka angielskiego) i pisane jako bajpas. Czy poprawniej jest kanał obejściowy (obejście) – tak ja uważam, ale inżynierowie często stosują – nawet w oficjalnych tłumaczonych dokumentacjach – bajpas lub piszą bypass.
Co ciekawe, w tej chwili mam tekst niemiecki o kotle odzyskowym i jest w nim użyte słowo angielskie bypass, w pisowni niemieckiej bez spójnika, by-pass. Niemcy dawniej stosowali Umleitung, co jest polskim odpowiednikiem obejścia (przewód obejściowy), a w dużych kotłach kanał obejściowy.
Pytanie brzmi: czy wolno i jest elegancko używać słowa bypas i jak pisać? – Chyba przez jedno s?
Zbigniew Rataj
Politechnika Śląska – nauczyciel akademicki.

W filmie Wojciecha Marczewskiego „Dreszcze”, którego akcja toczy się w czasach stalinowskich, jest scena, w której uczniowie recytują z pamięci fragmenty „Pana Tadeusza”. Jeden z uczniów nie może sobie przypomnieć tekstu, za co nauczyciel bije go linijką po palcach. Ukarany uczeń wybucha: „Ja chromolę takie mydło! Dzieci się nie bije!” i oburzony wraca do ławki.

Czy jakiekolwiek słowniki rejestrują owo „chromolenie mydła” jako frazeologizm? Jeśli tak, to skąd się on wziął?

Dzień dobry,

pisząc dedykację dla nauczyciela, powinnam zastosować Pani Imię Nazwisko czy pani Imię Nazwisko?

Jak zapisać po polsku i odmieniać imię i nazwisko buddyjskiego nauczyciela, którego anglofoni nazywają Dzogchen Ponlop Rinpoche?

Będę wdzięczna za poprawną transkrypcję i odmianę przez przypadki.

Pozdrawiam

D.

Czy o osobie będącej guru w dziedzinie eko powinniśmy napisać: eko-guru, ekoguru czy eko guru?

Szanowni Państwo,
w starszych książkach Edmunda Niziurskiego (np. Sposób na Alcybiadesa) dość często uczniowie określają nauczycieli słowem gog. Czy faktycznie słowo to funkcjonowało niegdyś w gwarze uczniowskiej, czy jest może wytworem fantazji pisarza? Nie znalazłem go w żadnym z dostępnych mi słowników.