tyczyć
  • forty mokotowskie i droga pożarowa
    14.11.2005
    14.11.2005
    Czy o forcie mokotowskim piszemy w liczbie pojedynczej czy mnogiej? Wielką czy małą literą? Jaka jest różnica między drogą pożarową a przeciwpożarową?
  • Glasgow
    11.03.2008
    11.03.2008
    Droga Redakcjo!
    Zastanawiam się, czy od nazwy Glasgow można utworzyć przymiotnik glasgowiański. Jeśli nie, jaką inną formę można by stosować? Pytanie moje tyczy się także nazwy uniwersytetu (niejedynego w mieście). Jak można by przetłumaczyć tę nazwę, tak, aby było wiadomo, że chodzi o tę konkretną uczelnię?
    Czy mieszkaniec Glasgow to glasgowiańczyk, glasgowianin, czy może jakoś inaczej?
    Z góry serdecznie dziękuję
  • grona i winogrona
    15.05.2007
    15.05.2007
    Istnieją owoce o nazwie winogrona. Jaką nazwę nosi jeden taki owoc, czyli dokładnie jedna kulka?
    Jaki jest rodzaj winogron? Słyszę stosowany zamiennie męski i nijaki.
  • Historii pisowni nie z formacjami typu imiesłowowego
    9.01.2018
    9.01.2018
    Szanowna Poradnio!
    Chciałbym zapytać czy wyraz nie ściganych piszemy razem czy oddzielnie w następującym zdaniu?

    Art. 44. Bieg przedawnienia w stosunku do przestępstw, nie ściganych z przyczyn politycznych, popełnionych przez funkcjonariuszy publicznych lub na ich zlecenie, ulega zawieszeniu do czasu ustania tych przyczyn.

    Wydaję mi się, że jest to liczba mnoga imiesłowu przymiotnikowego, więc jego pisownią powinna być forma nieściganych, tak jak nieścigany.
    Powyższy tekst pochodzi z Konstytucji RP. Została ona wprawdzie uchwalona dnia 2 kwietnia 1997 roku, a pierwsza uchwała Rady Języka Polskiego tycząca się właśnie imiesłowów weszła w życie 9 grudnia tego samego roku, jednak powyższa zasada pisowni istniała już wcześniej. Użycie pisowni rozdzielnej w przypadku tego słowa jest obecne w źródłach, jednak datowane są one na XIX w. bądź wczesne lata XX wieku. Ze względu na datę powstania przedmiotowego zdania oraz na jego treść trudno jest się doszukać w powyższym tekście sensu użycia pisowni rozdzielnej, czy „świadomej” intencji jej użycia, o której wspomina Rada.
    Również na stronie PWN jest zasada nr [168] 45.3., oparta o powyższą uchwałę, która określa, że przed wejściem w życie tej uchwały, regułą było pisać imiesłowy przymiotnikowe łącznie. W obu przypadkach, użycie pisowni rozdzielnej w przedmiotowym zdaniu wydaje się nieuzasadnione.
    Z pozdrowieniami i życzeniami pomyślnego Nowego Roku,
    Łukasz Pawlikowski
  • Interpunkcja okoliczników jednorodnych współzależnych
    11.10.2016
    11.10.2016
    Czy w ciągach określających np. dzień tygodnia, datę, godzinę należy oddzielać każdy z członów przecinkiem? Np. Premiera filmu już w poniedziałek, 30 listopada, o 22:00 / Pierwszy odcinek już jutro, o 21:00, na kanale XYZ? To samo tyczy się również umieszczania takich informacji na bilbordach czy w grafikach na stronach internetowych. Z graficznego punktu widzenia lepiej wygląda bez przecinków, jednak czy jest zasada określająca w takich przypadkach interpunkcję? Z góry dziękuję.

  • interpunkcja w przytoczeniach cudzych słów
    15.10.2009
    15.10.2009
    Dzień dobry,
    mam pytanie dotyczące użycia dwukropka, cudzysłowu i małej lub wielkiej litery. Czy dwukropki są konieczne w zdaniu: „Gdy klient mówi «nie», bardzo rzadko ma na myśli «Nigdy w życiu tego nie kupię»”? Czy jeśli wprowadzę dwukropek, to cudzysłów mogę pominąć? Czy w takim przypadku mogę / muszę zachować wielką literę? „Gdy klient mówi «nie», bardzo rzadko ma na myśli: «Nigdy w życiu tego nie kupię»”? „Gdy klient mówi «nie», bardzo rzadko ma na myśli: Nigdy w życiu tego nie kupię”?
  • Jak nie używać cudzysłowu?
    31.10.2008
    31.10.2008
    Witam,
    mam pytanie o zapisywanie metafor w cudzysłowach. Jest to tak powszechne, że czasem zaczynam się zastanawiać, czy dobrze robię, usuwając większość z takich zapisów. Właśnie teraz pojawiły się wątpliwości, a dotyczą one zdań: „Sylwester nie jest świętem ustawowym, ale «zwykłym» dniem roboczym z «niezwykłym» wieczorem i nocą” oraz „Pączki i faworki są nieodłącznym elementem kuchni polskiej, mimo że «przywędrowały» do nas z Wiednia”.
  • Jak pisać: wielki głód czy Wielki Głód?
    16.05.2017
    16.05.2017
    Szanowni Państwo,
    chciałabym upewnić się w kwestii właściwego zapisu – wielkimi czy małymi literami. Niekiedy brak wielkiej litery może wywołać brak zrozumienia, że chodzi o wydarzenie historyczne: wielki głód (na Ukrainie), wielka wojna (I wojna światowa), wielka czystka, wielki kryzys (z 1929 r.).
    Czy poprawny jest zapis w zdaniu: Wówczas porozumieli się zaborcy Polski: cesarstwo niemieckie, cesarstwo austriackie i Cesarstwo Rosyjskie (w ostatnim przypadku to formalna nazwa)?

    Z poważaniem
    A.B.
  • Jak powiedział Jan Kowalski…
    26.02.2013
    26.02.2013
    Chciałbym zapytać o konstrukcje w rodzaju: „Jak powiedział Jan Kowalski: (…)”. Czy ma znaczenie, jaki znak: dwukropek czy przecinek postawimy przed cytatem? Czy tego rodzaju przytoczenie wolno rozpocząć od dużej litery?
  • każde z nich
    13.02.2009
    13.02.2009
    W jednym z moich tekstów napisałem: „Odwrócili się do siebie i każde z nich skierowało wzrok…”. I spostrzegłem, że piszę o parze (mężczyźnie i kobiecie), a zaimek każde jest rodzaju nijakiego. Czy moje zdanie jest gramatycznie niepoprawne? W Poradni znalazłem zapytanie tyczące innego problemu, ale z podobnym użyciem słowa każde. Nie zostało to uznane za błąd. Czy rzeczywiście nie ma błędu? „Kowalska wychodzi za Nowaka i każde pozostaje przy swoim nazwisku”?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego