uciekać
  • Dlaczego pięta?
    14.10.2016
    14.10.2016
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie rola pięty we frazeologii. Mamy chwalipiętę, wiercipiętę. Słyszałem też powiedzenie niech ci pójdzie w pięty (nawiasem mówiąc, nie wiem, co właściwie znaczy).
    Czy wiadomo, skąd owa pięta się wzięła? Co do chwalipięty, przyszło mi kiedyś do głowy, że może ma to coś wspólnego z piętą Achillesa, tj. chwalipięta 'chwali nawet swój potencjalnie słaby punkt’. Ale to pewnie tylko moja fantazja.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • faraon

    16.10.2023
    16.10.2023

    Szanowni Eksperci,

    Andrzej Bursa w wierszu „Święty Józef” pisał o Świętej Rodzinie: „(...) uciekali przed policją / nocą / w sztafażu nieludzkiej architektury Ramzesów / (stąd chyba policjantów nazywają faraonami)”. Powyższe wytłumaczenie to zapewne licentia poetica autora, więc skąd faktycznie wzięło się użycie wyrazu faraon na nazwanie policjanta? Znalazłem tylko informację, że określenie to wywodzi się z gwary rosyjskiej sprzed I wojny światowej.

    Z wyrazami szacunku

  • Film i nagranie

    1.03.2021
    1.03.2021

    Szanowni Państwo,

    zastanawia mnie, która forma jest poprawna: na filmie czy w filmie? Na nagraniu czy w nagraniu? A jeśli obie są formy poprawne – co nie byłoby dla mnie wcale zaskoczeniem – to w jakich kontekstach ich używać?


    Z poważaniem

    Monika

  • gdzie popadnie
    6.01.2012
    6.01.2012
    Witam,
    czy w zdaniu: „Samochody stoją gdzie popadnie!” powinien być przecinek? Nie znalazłam takiego lub podobnego przykładu w słowniku interpunkcyjnym czy wyrazów kłopotliwych.
    Pozdrawiam
    Grażyna K.
  • Imiesłowowy równoważnik przy zdaniu bezpodmiotowym
    9.02.2016
    9.02.2016
    Według mojego wykładowcy gramatyki opisowej języka angielskiego (któremu dobrze znana jest zasada tożsamości podmiotów w naszym języku) zdanie Idąc do domu, było mu zimno jest jak najbardziej poprawne. Czy ma on rację? Co jest podmiotem w zdaniu nadrzędnym i jaki jest to rodzaj podmiotu? Czy jest nim on w celowniku (podmiot logiczny)?
  • Janko muzykant czy Janko Muzykant?
    24.04.2019
    24.04.2019
    Dlaczego słownik nakazuje pisać Janko Muzykant wielkimi literami? (zob. https://sjp.pwn.pl/szukaj/janko%20muzykant.html).
    W wydaniu Gebethnera i Wolffa z 1884 r. jest Janko muzykant (zob. https://books.google.pl/books?id=wico_XJ2ryYC&pg=PA287&dq=janko+muzykant; tamże również w spisie treści na ostatniej stronie).
  • jednorodne czy niejednorodne?
    1.12.2011
    1.12.2011
    Dzień Dobry,
    Uprzejmie proszę o opinię w sprawie zastosowania przecinka w zdaniu: „Wyjątkowy świąteczny tom kolekcji”. Czy możemy traktować występujące w zdaniu przydawki jako jednorodne, czy raczej niejednorodne?
  • kropka po liczbach
    5.11.2001
    5.11.2001
    Szanowni Państwo!
    Mam pytanie odnośnie kropek stawianych za liczbami. Czy np. można napisać lato 2002. (z kropka)? W pisaniu umów powinno się pisać: jak zostało to opisane w artykule 3. czy też …w artykule 3 (bez kropki)?

    Dziękuję!
  • Na razie
    30.09.2014
    30.09.2014
    Skąd się wzięła potoczna formuła pożegnalna Na razie? Czy jest to skrót od jakiejś dłuższej formy, która była kiedyś w użyciu?
  • Nie ma, nie było, nie będzie.
    4.09.2018
    4.09.2018
    Dlaczego mówi się nie ma jako przeciwieństwo jest, istnieje? Przecież mieć to zupełnie inny czasownik.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego