ustawa-mówi
  • Imiona męskie i żeńskie oraz imiona imiona „dwupłciowe”

    8.02.2024
    8.02.2024

    Czy w języku polskim dopuszczale jest, aby kobieta miała jakiekolwiek męskie imię, jako tzw. 'drugie imię'? U mężczyzn, dopuszczalne jest imię Maria — bez fleksyjnej zmiany zaznaczającej płeć męską, jako imię drugie (tradycyjnie dopuszczalne). Czy istnieje jakaś analogia, w języku polskim tradycyjnym?

  • Jak zapisać NIP?
    25.03.2009
    25.03.2009
    Dzień dobry,
    Chciałem zapytać o pisownię numeru NIP. Jedni go piszą w formacie aaa-bbb-cc-dd, inni w formacie aaa-bb-cc-ddd. Czy jest gdzieś powiedziane, jak powinno się to pisać poprawnie? Czy urzędy, wydające NIP, mogą go zapisywać w różny sposób?
    Pozdrawiam,
    Bartosz Piec
  • nie + jeszcze czy nie + imiesłów przymiotnikowy

    29.12.2023
    29.12.2023

    Dzień dobry, chciałbym zapytać o pisownię nie w zestawieniu z wyrazem jeszcze. Zgodnie z regułą 46.13. WSO (punkt e) nie należy pisać wówczas oddzielnie z przymiotnikiem i imiesłowem przymiotnikowym, a zgodnie z regułą 46.11. (punkt d) — również z rzeczownikiem. Tymczasem w tym samym słowniku pojawiają się przykłady typu: „niepoświęcony (np. kaplica jeszcze niepoświęcona) [168]”. Prosiłbym o wyjaśnienie tego zagadnienia. Z góry dziękuję.

  • podział bojowy
    30.03.2024
    20.12.2014
    Szanowni Państwo,
    chciałbym zapytać o etymologię słowa podział bojowy. Pracuję w Straży Pożarnej i tym zwrotem określa się strażaków pracujących w jednostce ratowniczo gaśniczej – takich, którzy jeżdżą do pożarów. Większość osób skraca tę formę i aby powiedzieć, że nie pracują w biurze, mówią: pracuję na podziale, jestem podziałowcem. Jakie jest pochodzenie tego zwrotu i dlaczego nie mówi się np. podział biurowy?
  • przestępny

    1.04.2023
    1.04.2023

    Dlaczego w prawie mówi się „działanie przestępne” zamiast „działanie przestępcze”? Czy to jest prawidłowe określenie? Czy oba te zwroty znaczą to samo?

  • środki specjalne
    4.12.2001
    4.12.2001
    Dzień dobry, Panie Profesorze,
    od dawna borykam się z problemem: określenie środki specjalne jako forma organizacyjna kreślona w ustawie o finansach publicznych (poprzez którą gromadzone są i wydawane pieniądze). Czy mówi się: „Wydaję pieniądze ze środka specjalnego”, czy też „… ze środków specjalnych"? Publikacje, nawet rozporządzenia, wyroki sądowe, stosują liczbę pojedynczą – czy aby prawidłowo?

    Dziękuję za odpowiedź,
    z poważaniem Jolanta Skuczyńska
  • zezwolenie a pozwolenie
    14.06.2004
    14.06.2004
    Bardzo proszę o wyjaśnienie, na czym polega różnica między wydaniem zezwolenia a wydaniem pozwolenia. Jestem pracownikiem administracji publicznej i moja praca polega m.in. na wydawaniu pozwoleń na prowadzenie połowów naukowo-badawczych. Kwestie te reguluje ustawa o rybołówstwie z 19 lutego tego roku (Dz. U., nr 62). W poprzedniej ustawie z 6 września 2001 r. mówi się o wydawaniu zezwoleń. Czy ta zmiana ma istotne znaczenie?
  • audyt, nie audit
    7.03.2008
    7.03.2008
    Witam serdecznie. Pracuję w Urzędzie Miejskim, w Wydziale Kultury. Otrzymałem pismo z Wydziału Organizacyjnego, w którego treści użyto słowa audit. Na moją uwagę, że w języku polskim powinno się stosować pisownię audyt, otrzymałem odpowiedź, że w aktach prawnych audyt odnosi się do kontroli finansowej, a audit do kontroli organizacyjnej (ogólnej). Ratunku! – to prawnicy mają w nosie ustawę o ochronie języka polskiego?!
    Proszę o komentarz,
    Andrzej W.
  • Dywiz w nazwach miejscowych oraz w nazwach przystanków

    29.01.2024
    3.10.2021

    Szanowni Językoznawcy,

    co rządzi użyciem lub nieużyciem łącznika w nazwach miejscowych niektórych osiedli lub przystanków? Czym różnią się nazwy osiedli w Warszawie, takie jak Marymont-Potok, Marymont-Ruda od np. nazwy Bemowo Lotnisko (bez łącznika)? Czy stosowanie łącznika w nazwach przystanków typu: Podleśna-IMiGW, Łomianki-Szkoła, Nowy Świat-Uniwersytet, Wola-Ratusz jest poprawne? W jakim zakresie używa się w tych przypadkach norm dot. nazw miejscowości?

    Z poważaniem i pozdrowieniami

    J.J.

  • implementacja
    10.10.2005
    10.10.2005
    Witam i pytam o implementację. Wiem, że dr Bańko pisał na ten temat, ale w kontekście komputerowym. W moim przykładzie idzie o sztukę: „Przypominając sobie sceny i mroczny sens filmu, nie dostrzegamy dokonującej się w nas implementacji perwersji’’. Autor tego zdania miał chyba na myśli, że perwersyjne myśli czy skłonności w nas się… pojawiają, zakorzeniają.
    Proszę o wskazówkę.
    A. Blum
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego