uważanie
  • Poprawność zdań
    30.01.2016
    30.01.2016
    Szanowni Państwo,
    czy poniższe zdania są poprawne:
    1. Polega na poddaniu się woli innego [drugiego?] człowieka.
    2. Zebrali wszystkie książki, jakie tylko zdołali (!), i wysłali rękopisy do Europy.
    3. Uważał Jaśka za ambitniejszego ucznia niż Adam.
    4. Gestykulując różowym długopisem, uniosła go w powietrze.
    5. Ich plan był równie ciekawy(,) jak ryzykowny.
    6. Spijała wino równie chciwie(,) jak wodę.
    7. Spotkała w kinie dwóch wybitnych lekarzy Adama Kowalskiego i Jana Nowaka.


    Dziękuję.
  • Tolerancja a akceptacja
    12.12.2019
    12.12.2019
    Szanowni Państwo!
    Podczas niedawnej rozmowy z kolegami poruszyliśmy temat różnicy w znaczeniu słów tolerancja i akceptacja. Chciałbym zapytać:
    1. Czy dobrze rozumiem, że np. akceptując czyjeś zachowanie, uważamy że jest ono właściwe, natomiast tolerując czyjeś zachowanie, uważamy, że jest ono niewłaściwe, ale ta osoba wciąż może to zrobić?
    2. Czy definicja nr 3. lub 4. słowa akceptacja (wg SJP) pozwala traktować to słowo jako tożsame tolerancji?

    Z poważaniem
    Kamil Pela
  • tu i teraz
    8.06.2007
    8.06.2007
    Przyznam, że irytować mnie zaczyna stosowanie bez umiaru konstrukcji tu i teraz albo na tu i teraz. Znajduję to coś już nawet w nowych książkach, np. „Na tu i teraz uważam, że masz rację”. Wystarczyłoby przecież obecnie, w tej chwili czy coś podobnego. Czy te tu i teraz są poprawne?
  • wiodący
    10.02.2013
    10.02.2013
    Szanowni Państwo,
    ostatnio bardzo często spotykam się z wyrazem wiodący (jako przymiotnikiem, nie jako imiesłowem), co zaczyna mnie trochę drażnić. Mimo że SPP kwalifikuje go jako niepoprawny, przymiotnik ten staje się coraz bardziej modny. Czy Państwa ocena tego wyrazu też jest tak kategoryczna, czy raczej nie uważają Państwo jego użycia za szczególnie duże wykroczenie językowe? Z czego, Państwa zdaniem, wynika atrakcyjność wiodącego?
    Łączę wyrazy szacunku
    Dominik
  • za zaliczeniem – raz jeszcze
    10.10.2003
    10.10.2003
    Przeczytałem w Poradni następujące pytanie: „Jestem ciekawa, jak to jest z zapożyczeniem z języka rosyjskiego za zaliczeniem – czy jest ono błędem leksykalnym, czy nie? Na ćwiczeniach z kultury języka poprawiamy je jako błąd, dlatego zdziwiłam się, gdy przy zamawianiu słownika spotkałam takie wyrażenie na Waszych stronach”.
    Zdziwiło mnie określenie wyrażenia za zaliczeniem jako potencjalnie niepoprawnego rusycyzmu. Wydaje mi się bowiem, że rosyjski odpowiednik brzmi nałożennym płatieżom. Pan Mirosław Bańko w swojej odpowiedzi nie odniósł się do pochodzenia wspomnianego wyrażenia – czy mogę prosić o dodatkowy komentarz w tej sprawie?
    Przy okazji chciałbym zapytać, czy i inne wyrażenia z przyimkiem za są uważane za rusycyzmy? Dotychczas wydawało mi się, że jest wręcz przeciwnie, a polskiemu za odpowiada najczęściej rosyjskie po. W języku ukraińskim analogiczne do polskich konstrukcje z za uważa się za całkowicie poprawne i rodzime, w przeciwieństwie do konstrukcji z po, traktowanych jak rusycyzmy – np. ros. po sogłasiju – ukr. za zhodoju (niepoprawnie: po zhodi) – pol. za zgodą; ros. po priedjawleniju – ukr. za predjawlenniam (niepoprawnie: po predjawlenni) – pol. za okazaniem.
    Pozdrawiam
    Łukasz Starzak
  • zbieg znaków interpunkcyjnych

    12.09.2005
    12.09.2005

    Dzień dobry,

    Wieczny problem cudzysłowu i kropki. Sprawdzałam, szukałam w spisie poradni, ale cytaty z Cezara mi nie wyjaśniły następującej sprawy: (poprzednie zdanie zakończone zwykłą kropką, dalej jedno zdanie cytatu): „O, mateczko, co za bałagan i złodziejstwo w admiralicji!”. Czy po tym wykrzykniku i cudzysłowie dać jeszcze nieszczęsną kropkę?

    Jestem w kropce. Tej pod znakiem zapytania.

    Pozdrawiam –

    Elżbieta Derelkowska

  • Znajdować
    13.12.2015
    13.12.2015
    Dzień dobry,
    chciałabym dowiedzieć się, czy używanie czasownika znajdować w znaczeniu uważać za, które jest zapewne kalką z języka angielskiego (niemieckiego?), jest w języku polskim poprawne. Do tej pory uważałam je za błąd, ale w książce znanego socjologa czytam właśnie: Turysta jest w ruchu, bo znajduje świat nieodparcie atrakcyjnym; włóczęga zaś dlatego, że znajduje świat nieznośnie niegościnnym.
    Z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.
    Pozdrawiam
    Olga
  • Agresywny sprzedawca, czyli o tym, co może słownik
    4.06.2018
    4.06.2018
    Szanowni Państwo,
    w Słowniku wyrazów trudnych i kłopotliwych PWN omawiany jest m.in. problem używania przymiotnika agresywny jako określenia rzutkości, energiczności, czasem natarczywości, np. agresywna reklama, agresywna kampania. Tymczasem SJP PWN jako jedno ze znaczeń tego przymiotnika podaje: ‘pełen ekspresji, dynamiki’. Czy można stąd wnioskować, że nowe znaczenie zyskało akceptację językoznawców i nie powinno być uważane za błąd?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Cezex, Hortex i PAX
    21.01.2002
    21.01.2002
    Szanowni Państwo,
    Będę wdzięczny za pomoc w określeniu prawidłowej odmiany nazwy mojej macierzystej firmy. Czy wyraz Cezex można odmieniać Cezex – Cezexu bądź Cezex – Cezex-u (a może Cezex'u), czy poprawna jest wyłącznie odmiana Cezex – Cezeksu. Gdzie znajdę reguły określające odmianę nazw własnych o obcym brzmieniu?
    Z góry dziekuję za wszelkie wskazówki.
    Z poważaniem,
    Tomasz Górecki
  • cynik
    11.10.2014
    11.10.2014
    Szanowni Państwo,
    w potocznych rozmowach spotkałem się z użyciem słowa cynik w nieco innym znaczeniu, niż podaje słownik. Czasem określa się nim osobę nie tyle lekceważącą uznane autorytety czy zasady etyczne, co sarkastycznie nastawioną do ludzi i wątpiącą w ich moralność, słowem: kogoś, kto uważa, że ludzie są raczej źli, niż dobrzy. Czy jest to nadużycie? A jeśli tak, to jak można lepiej wyrazić taką postawę?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego