Witam.
Od pewnego czasu często słyszę w telewizji, że ktoś coś przeczytał w dzisiejszym Wproście. Czy słowo wprost się odmienia? Czy można tak odmieniać tytuł tego tygodnika? Byłoby to dla mnie wielkim zaskoczeniem. Jeśli to błąd – dlaczego usilnie propagowany przez redaktorów…?
Pozdrawiam, Małgorzata L.

Dlaczego Wszechświat i Wielki Wybuch piszemy wielką literą?

Szanowni Państwo,

jak wymawiać i zapisywać nazwę ukraińskiego miasta Вугледар. Z zasad transkrypcji i transliteracji na pwn.pl oraz wymowy sugerowanej przez translator google wynika, że po ukraińsku ta nazwa brzmi Wuhłedar (dźwięczne h, akcent na drugą sylabę), a po rosyjsku Wugliedar (akcent na ostatnią sylabę). Jednak mieszkańcy tego miasta i osoby, które tam bywają, stosują wymowę mieszaną: Wugledar (z akcentem na drugą sylabę), co zapewne wynika z realiów etnicznych tego miasta (obwód doniecki). Dodam, że nazwy nie ma w Wykazie polskich nazw geograficznych.

Szanowni Państwo!
Coraz bardziej przeraża mnie wulgaryzacja języka, zwłaszcza młodzieży. Nawet nauczyciele propagują wulgaryzmy podczas lekcji: pewna polonistka bez skrupułów używa przymiotnika, którego tu nie przywołam, a który stał się popularnym synonimem słów świetny, niezwykły, fajny; inna nauczycielka tłumaczy dzieciom zasady ortografii na przykładzie wulgaryzmów. Jak można walczyć z tym zjawiskiem? Czy w ogóle uważają je Państwo za niebezpieczne dla polszczyzny?
Z poważaniem
Licealista

Komentator mężczyzna rzekł o żeńskiej drużynie: „Męczyliśmy się”, „Rzuciliśmy się do odrabiania strat”. Odebrałem to jako niezręczność, gdyż grupa wykonująca czynność składała się wyłącznie z kobiet („Męczyłyśmy się” w ustach mężczyzny zabrzmiałoby kuriozalnie, więc oczekiwałbym całkiem innej konstrukcji). Kiedy jednak o meczu pań mężczyźni mówią „Wygraliśmy”, „Przegraliśmy”, to tego dysonansu nie słyszę.
Czy rzeczywiście są to dwa stylistycznie różne przypadki, choć sytuacyjnie takie same?

Dzień dobry,

w pracy zawodowej spotkałem się z instytucją, w nazwie której zawarto kropkę: "Wydział Medyczny. Collegium Medicum".

Czy taka nazwa jest poprawna z językowego punktu widzenia? Jeżeli tak, w jaki sposób prawidłowo posługiwać się nią w zdaniach? Czy jedyną możliwością jest stałe używanie cudzysłowu? Czy nazwę taką wolno odmieniać?

Jak rozpoznać intencję ogłoszeniodawcy następującej treści: Wynajmę mieszkanie lub Wydzierżawię halę, itp.? Czy piszący taki tekst zamierza zamieszkać (albo np. produkować w przypadku hali) u kogoś czy też udostępnia własne pomieszczenia?

Szanowni Państwo, nie wiem, czy odpowiadają Państwo na pytania z zakresu filologii klasycznej, ale liczę, że tak :)
W piosence wykonywanej przez grupę brytyjską znajdują się następujące zwroty łacińskie: deus ex machina oraz amor vincit omnia. Zastanawia mnie wymowa słów machina i omnia – Brytyjczycy „wyśpiewują’’ je jako [maszina] i [omnija]. Myślę, że my powiedzielibyśmy raczej: [machina] i [omn'a]. Czy takie różnice są dopuszczalne? Czy istnieje ponadnarodowy wzorzec wymowy łaciny?

Jak wymawiać literę W w nazwach japońskich? Leksykon PWN podaje zawsze [u] ([kauai], [akutagaua], [iuo:dźima], [iuakura]). Z drugiej strony Słownik nazw własnych pomija wymowę słów Kitagawa, Okinawa, Kurosawa, Kawasaki (choć podaje [uilson] i [suift]), za to podaje obocznie [kauabata] a. [kawabata] oraz wyłącznie [o(d)zaua]. Jest też [kuro-śiwo].
A jeśli „wygra” [u], to co wtedy z Msc. Kurosawie, Okinawie? Sprawozdawcy sportowi mówili o [arakałie], ale to źle zabrzmiało.

Szanowni Państwo,
Czy znają Państwo encyklopedyczny serwis w Internecie, który zawierałby nagraną wymowę albo przynajmniej transkrypcję obcych nazw własnych, szczególnie imion i nazwisk, niekoniecznie po polsku? Państwa encyklopedia niestety nie zawiera takich wskazówek, np. szukałem wymowy nazwisk J. Derridy, S. Kierkegaarda, C. Levi-Straussa i innych. Byłbym wdzięczny za pomoc.
Z poważaniem
Piotr Wasik