własny
  • wulgaryzmy na lekcji języka polskiego
    30.11.2012
    30.11.2012
    Szanowni Państwo!
    Coraz bardziej przeraża mnie wulgaryzacja języka, zwłaszcza młodzieży. Nawet nauczyciele propagują wulgaryzmy podczas lekcji: pewna polonistka bez skrupułów używa przymiotnika, którego tu nie przywołam, a który stał się popularnym synonimem słów świetny, niezwykły, fajny; inna nauczycielka tłumaczy dzieciom zasady ortografii na przykładzie wulgaryzmów. Jak można walczyć z tym zjawiskiem? Czy w ogóle uważają je Państwo za niebezpieczne dla polszczyzny?
    Z poważaniem
    Licealista
  • w ustach mężczyzny
    20.09.2005
    20.09.2005
    Komentator mężczyzna rzekł o żeńskiej drużynie: „Męczyliśmy się”, „Rzuciliśmy się do odrabiania strat”. Odebrałem to jako niezręczność, gdyż grupa wykonująca czynność składała się wyłącznie z kobiet („Męczyłyśmy się” w ustach mężczyzny zabrzmiałoby kuriozalnie, więc oczekiwałbym całkiem innej konstrukcji). Kiedy jednak o meczu pań mężczyźni mówią „Wygraliśmy”, „Przegraliśmy”, to tego dysonansu nie słyszę.
    Czy rzeczywiście są to dwa stylistycznie różne przypadki, choć sytuacyjnie takie same?
  • Wydział Medyczny. Collegium Medicum

    25.06.2021
    25.06.2021

    Dzień dobry,

    w pracy zawodowej spotkałem się z instytucją, w nazwie której zawarto kropkę: "Wydział Medyczny. Collegium Medicum".


    Czy taka nazwa jest poprawna z językowego punktu widzenia? Jeżeli tak, w jaki sposób prawidłowo posługiwać się nią w zdaniach? Czy jedyną możliwością jest stałe używanie cudzysłowu? Czy nazwę taką wolno odmieniać?

  • Wydzierżawić, wynająć
    9.01.2018
    9.01.2018
    Jak rozpoznać intencję ogłoszeniodawcy następującej treści: Wynajmę mieszkanie lub Wydzierżawię halę, itp.? Czy piszący taki tekst zamierza zamieszkać (albo np. produkować w przypadku hali) u kogoś czy też udostępnia własne pomieszczenia?
  • wymowa łacińska
    5.03.2010
    5.03.2010
    Szanowni Państwo, nie wiem, czy odpowiadają Państwo na pytania z zakresu filologii klasycznej, ale liczę, że tak :)
    W piosence wykonywanej przez grupę brytyjską znajdują się następujące zwroty łacińskie: deus ex machina oraz amor vincit omnia. Zastanawia mnie wymowa słów machina i omnia – Brytyjczycy „wyśpiewują’’ je jako [maszina] i [omnija]. Myślę, że my powiedzielibyśmy raczej: [machina] i [omn'a]. Czy takie różnice są dopuszczalne? Czy istnieje ponadnarodowy wzorzec wymowy łaciny?
  • wymowa nazw japońskich
    27.02.2006
    27.02.2006
    Jak wymawiać literę W w nazwach japońskich? Leksykon PWN podaje zawsze [u] ([kauai], [akutagaua], [iuo:dźima], [iuakura]). Z drugiej strony Słownik nazw własnych pomija wymowę słów Kitagawa, Okinawa, Kurosawa, Kawasaki (choć podaje [uilson] i [suift]), za to podaje obocznie [kauabata] a. [kawabata] oraz wyłącznie [o(d)zaua]. Jest też [kuro-śiwo].
    A jeśli „wygra” [u], to co wtedy z Msc. Kurosawie, Okinawie? Sprawozdawcy sportowi mówili o [arakałie], ale to źle zabrzmiało.
  • wymowa polska w Internecie
    5.12.2002
    5.12.2002
    Szanowni Państwo,
    Czy znają Państwo encyklopedyczny serwis w Internecie, który zawierałby nagraną wymowę albo przynajmniej transkrypcję obcych nazw własnych, szczególnie imion i nazwisk, niekoniecznie po polsku? Państwa encyklopedia niestety nie zawiera takich wskazówek, np. szukałem wymowy nazwisk J. Derridy, S. Kierkegaarda, C. Levi-Straussa i innych. Byłbym wdzięczny za pomoc.
    Z poważaniem
    Piotr Wasik
  • wyrazy pochodne od skrótowców
    25.05.2010
    25.05.2010
    Dlaczego rzeczowniki: endek, esbek, esesman czy ubek nie mają równorzędnych wariantów: ND-ek, SB-ek, SS-man, UB-ek?
  • wyspiarze czy Wyspiarze?
    11.05.2010
    11.05.2010
    Czy używana w komentarzach sportowych nazwa reprezentacji Anglii wyspiarze powinna być pisana z wielkiej, czy z małej litery, na takiej zasadzie, jak sugerujecie Państwo, by pisać wielką literą np. zwrot Biało-Czerwoni w stosunku do polskiej reprezentacji: „W podanym przykładzie (i w podobnych) zapis wielkimi literami jest wskazany, bo formy typu Biało-Czerwoni, Biało-Zieloni pokazują wyraźnie, że chcieliśmy ich użyć jako nazw własnych (…)”.
    Pozdrawiam i dziękuję.
    Anna
  • Wyspy Owcze i ich mieszkańcy

    12.02.2023
    12.02.2023

    Przeczytałem właśnie w serwisie sportowym Interii takie zdanie: „Piłka ręczna w wydaniu kobiecym jest na Farojach niezwykle popularna”. Czy rzeczywiście można na Wyspy Owcze (bo to o nich była mowa w artykule) mówić... Faroje? Pierwszy raz spotykam się z takim określeniem. Dalej było: „Farerzy zresztą też potraktowali ten mecz nieszczególnie poważnie” – czy mieszkańcy tych wysp to na pewno Farerzy?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego