w-kształcie
  • vanderwaalsowski

    22.01.2021
    22.01.2021

    Tworząc przymiotniki od nazwisk obcojęzycznych, człon pochodzący od nazwiska zapisuje się tak, by polskimi głoskami móc odzwierciedlić oryginalną wymowę, albo zachowuje się oryginalną pisownię. Pierwszy sposób stosuje się szczególnie w przypadku nazwisk złożonych z wielu słów. Mamy zatem „bajkę lafontenowską”, ale już „ciecz niutonowską/newtonowską”. Jak zatem utworzyć przymiotnik od nazwiska van der Waals? Czy w myśl niderlandzkiej fonetyki powinniśmy mówić o oddziaływaniach fanderwaalsowskich?

  • z rattanu, ale z kasztana
    11.02.2010
    11.02.2010
    Napotkałem ostatnio ciekawy problem: ktoś powiedział, że coś wykonane było z bambusu, ktoś inny ją poprawił, że powinno być z bambusa. To ciekawe, że podobna odmiana z -u na końcu stosuje się wobec materiałów, nawet pochodzenia naturalnego, i tak, mówimy nie tylko z plastiku, ale również z rattanu, ale nie z kasztanu. Mam koncepcję, że taka odmiana dotyczy jedynie roślin, które były znane w naszym kraju nie jako rośliny rosnące, ale jako materiał, i stąd z mahoniu a nie z mahonia.
  • a pochylone
    30.10.2009
    30.10.2009
    Dlaczego a pochylone nazywa się a pochylone ;))
  • babka
    26.04.2007
    26.04.2007
    Jakie jest pochodzenie słowa babka? Jak znaczenie tego słowa rozumiane jako 'kobieta' powiązane jest z innymi znaczeniami (np. 'ciasto', 'roślina')?
  • Czy poprawnym (!) jest zwrot…
    29.06.2009
    29.06.2009
    Czy poprawny jest zwrot „Jest dla mnie oczywistym, że…”, czy też należy powiedzieć „Jest dla mnie oczywiste, że…”?
    Pozdrawiam,
    Michał Strzelecki
  • drewno
    5.11.2010
    5.11.2010
    Zastanowia mnie definicja słowa drewno w słowniku sjp.pwn. O ile możliwości 1 i 3 nie budzą mojej wątpliwości, to druga: kawałek porąbanego drzewa jest dla mnie niezrozumiała. Do tej pory uważałem, że drewno oznaczało stos kawałków drewna. Z definicji jednak wynika, że pojedynczy kawałek też jest drewnem, a nie, jak sądziłem, kawałkiem drewna (ew. polanem, drewkiem, bierwionem itp.). Przy takiej definicji należałoby bowiem na kulkę z łożyska mówić stal, a na jednorazowy kubek – plastik.
  • Jak nazwać „osłonkę”?

    19.04.2021
    19.04.2021

    Jestem ciekaw Państwa opinii na temat poprawności użycia wyrazu kondon. Słownik języka polskiego opracowany przez Aleksandra Zdanowicza i wydany w 1861 r. przez M. Orgelbranda podaje: „kondon – osłona w kształcie woreczka z pęcherzyny, obwójka”. Później formę kondon odnotował jeszcze Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego. Nowsze słowniki podają już chyba tylko kondom. Czy uzus definitywnie zniósł dawne zapisy słownikowe, czy też da się obronić ten niepopularny dziś wariant?

  • Lucyfer
    11.01.2005
    11.01.2005
    Witam. Moją szczególną uwagę zwróciła ostatnio etymologia słowa Lucyfer – z łaciny lucifer 'niosący światło, jutrzenka'. Czyżby zawarta była tu jakaś dosadna ironia na określenie przywódcy piekieł w demonologii chrześcijańskiej? Z góry dziękuję za wyjaśnienia.
  • Ława
    26.09.2018
    26.09.2018
    Od dziecka znałem słowo ława tylko w odniesieniu do mebla, na którym się siedzi. Tymczasem od jakiegoś czasu można zaobserwować że słowo ława jest używane w odniesieniu do niskiego mebla, na którym podaje się np. coś do jedzenia lub picia.

    Chciałem zapytać, skąd się wzięło to nowe znaczenie. Wszakże w polskim języku funkcjonuje stolik, więc nadanie temu meblowi nazwy ława, która od starożytności oznacza mebel do siedzenia (https://pl.wikipedia.org/wiki/ława), wydaje się chybionym pomysłem.
  • Łódź a statek
    4.05.2020
    4.05.2020
    Mam pytanie odnośnie słów łódź i statek. Czy statek jest hiperonimem dla słowa łódź? Innymi słowy, czy każda łódź jest też statkiem?
    Z poważaniem
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego