winny
-
źródła nowych słów22.11.200122.11.2001Skąd przychodzi leksyka? Czy poddaje się strukturze języka? Co się dzieje z wyrazami, które odmieniają się w specyficzny sposób?
-
żadne z nas
17.02.202417.02.2024Jestem w grupie, w której są zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Chyba nie mogę powiedzieć: „żaden z nas”, bo kobiety się obrażą. Nie mogę też powiedzieć: „żadna z nas”, bo mężczyźni się obrażą. Jak to powiedzieć?
Ktoś mi podsunął, że „żadne z nas”.
Ale żadne jest przecież w rodzaju nijakim, czy na pewno w polskim mieszana grupa przechodzi w rodzaj nijaki? Mógłbym powiedzieć: „żadne z dzieci”, ale to dlatego, że "dziecko" jest rodzaju nijakiego, tymczasem przy „żadne z nas” chyba ani kobieta, ani mężczyzna nie utożsamiliby się z rodzajem nijakim.
-
żeby, aby, oby
3.05.20223.05.2022Dzień dobry!
Czy zawsze przed słowem "żeby" należy stawiać przecinek, czy zależy to od kontekstu? Jaka jest różnica pomiędzy użyciem "żeby"/"aby" a "oby" na początku zdania (gdy wyrażamy prośby, życzenia, nadzieje etc.)? Czy wówczas najbardziej adekwatnym słowem jest "oby"?
-
żeby czy aby?16.06.200916.06.2009Czy zauważyli Państwo nagminne we współczesnej polszczyźnie zastępowanie słowa żeby slowem aby? Robią to wszyscy – od dziennikarzy po polityków. Czy nie czas poprawić ich błąd?
Z szacunkiem,
prof. dr Jerzy R. Krzyżanowski, Columbus, Ohio, USA -
żeby nie być posądzanym14.07.201014.07.2010Czy poprawne jest zdanie: „Świadomie zrezygnowaliśmy z rozmowy o Smoleńsku w trakcie kampanii, żeby nie być posądzanym o wykorzystywanie tragedii”? Czy nie powinno się powiedzieć „żeby nie być posądzanymi”? Mam wrażenie, że jest to przykład ogólnej tendencji w polszczyźnie do unikania liczby mnogiej orzecznika przymiotnikowego po łączniku w formie bezokolicznika lub imiesłowu.
-
Żel o zapachu
31.01.2022Szanowni Państwo,
na jednym z portali społecznościowych, w grupie poświęconej kwestiom językowym, co pewien czas pojawia się dyskusja na temat wyrażeń takich jak np. żel do mycia ciała o zapachu malinowym. Czy taki zapis jest prawidłowy? Czy może należałoby tu postawić przecinek: żel do mycia ciała, o zapachu malinowym? Czy przy braku przecinka sformułowanie o zapachu malinowym należy uznać za odnoszące się do ciała?
Katarzyna
-
żeńskie nazwiska przymiotnikowe9.04.20029.04.2002Szanowni Panowie,
Nazywam się Izabela Chuda, chciałam się dowiedzieć, czy moje nazwisko się odmienia przez przypadki, w jakiej formie powinno byc używane, mój ojciec nazywa się Chudy.
Z poważaniem
Izabela Chudy? Chuda? -
żeńskie nazwy zawodów i funkcji raz jeszcze3.01.20133.01.2013Witam,
interesuje mnie taka kwestia: jak to właściwie jest z żeńskimi formami zawodów, kiedy zostawiamy je w męskiej formie, a kiedy do tej formy dodajemy -ka? Na przykład nauczyciel – nauczycielka, aktor – aktorka, ale już np. sędzia – pani sędzia, pan prezes – pani prezes (bo chyba nie prezeska), pan reżyser – pani reżyser (chociaż w jednym z czasopism filmowych spotkałam się też ze zdaniem „Pani Agnieszka Holland to najbardziej znana polska reżyserka”). -
Żołądek – mały żołądź? 22.04.201622.04.2016Jak będzie wyglądać hipotetyczne zdrobnienie od słowa żołądź (w znaczeniu karcianym lub jako owoc dębu)?
Czy możliwe jest utworzenie, brzmiącego na pozór absurdalnie, słowa żołądek (na podobnej zasadzie jak łabędź – łabądek)? A może żołędzik (jak śledź – śledzik)?
-
Żwirki - na Żwirkach?
24.12.202024.12.2020Dzień dobry,
chciałam zapytać, jak można opisać zjawisko językowe, które występuje w zwyczajowej odmianie nazw typu: rondo Antoniego Matecznego – (jadę) na Mateczne, (coś jest) na Matecznym; kładka Ojca Bernatka – (spotkajmy się) na Bernatce. Albo dlaczego wyrazy w takiej potocznej odmianie często przybierają liczbę mnogą: akademik przy Żwirki i Wigury – na Żwirkach.
Z pozdrowieniami,
Karolina
