-
krom29.10.200429.10.2004Witam. Z jakiego języka pochodzi słowo krom 'z wyjątkiem, oprócz'? Czy to samo znaczenie jest w kontekście cytatu z Iliady (przekład Ksewerego Dmochowskiego): „(…)Tak się i możnie miasta Pryjama ocali,/ I Atryd żonę weźmie krom wszelkiej zatargi” (księga czwarta)?
-
Kto jest wyszkowianinem?24.02.200924.02.2009Chciałabym wiedzieć, o kim możemy powiedzieć, że jest wyszkowianinem? O tym, kto się tu urodził, o tym, kto tu mieszka, czy też może o tym, kto stąd pochodzi i czuje się związany z miastem?
Pozdrawiam serdecznie – Elzbieta Szczuka -
-li11.02.200311.02.2003Skąd się wzięła w polszyźnie i w jaki sposób funkcjonowała partykuła -li, dodawana „onegdaj” do czasowników, np: znasz-li, kochasz-li? Czy nie jest ona przypadkiem zapożyczeniem z języka rosyjskiego? Nowy słownik ortograficzny PWN podaje łączną pisownię znaszli, czy należy pisać też kochaszli? Wiem, że pytanie jest nieco archeologiczne, ale sprawa jest chyba interesująca.
Proszę o pilną odpowiedź.
-
ława, ławka, ławkować
17.04.202317.04.2023Ostatnio – przy okazji internetowej dyskusji o zakazie jeżdżenia po chodniku (autem, rowerem, hulajnogą itp. bo – jak stwierdził autor „chodnik z nazwy jest do chodzenia”) zaczął mnie trapić problem polskiego słowotwórstwa a mianowicie słowa „ławka”.
Do czego służy ławka? Wg definicji Słownika Języka Polskiego PWN to ławka
1. «mebel do siedzenia dla kilku osób, często z oparciem»
2. «stolik z krzesłami w klasie, sali dla uczniów, studentów itp.»
ale żadne z nich nie sugeruje czasownika („ławkować”) i co on mógłby oznaczać (por. siedzisko – rzecz do siedzenia)
Skąd do języka polskiego trafiło słowo „ławka”?
Pozdrawiam
-
mania i Dania4.12.20054.12.2005Czy jest jakaś zasada wymowy zbitki ni wewnątrz wyrazu? Przykładowo: [ańoł] czy [ańjoł]? [amońak] czy [amońjak]? [mańera] czy [mańjera]? [końak] czy [końjak]? [interweńować] czy [interweńjować]? Jeżeli chodzi o zakończenie wyrazów na -nia, to problemów raczej nie ma. Ale jeżeli chodzi o wymowę tej zbitki wewnątrz wyrazu, nigdzie nie znalazłem informacji na ten temat. Czyżby polegało to na intuicyjnym rozpoznawaniu, który wyraz jest polski, a który obcego pochodzenia?
-
Mariola27.11.201127.11.2011Witam,
pytanie dotyczy mojego imienia. A właściwie jego odmiany. Wielu ludzi łamie sobie na nim głowę (i niejednokrotnie język), a ja sama zaczęłam się zastanawiać, czy forma którą, stosuję jest poprawna. Otóż często słyszę pani Mariolo lub pani Mariolko. Uważam, że poprawną formą jest Mariolu. Bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości i z góry dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam
Mariola Apolska
-
Można by dopuścić przysłówek niechcąco…18.10.201818.10.2018Czemu piszemy niechcący, a nie niechcąco? Ta druga forma jest zbudowana analogicznie do innych przysłówków, a jednak jest niepoprawna.
-
naczynie16.02.201216.02.2012Zauważyłem, że moja babcia, która pochodzi z okolic Stalowej Woli, używa słowa naczynie w znaczeniu zbiorowym. Chcąc na przykład oznajmić konieczność umycia kilku garnków i talerzy, zawsze powie „Muszę umyć naczynie”, nigdy zaś: „Muszę umyć naczynia”. Zastanawia mnie, skąd się to bierze – czy jest to jakaś swoistość dialektyczna?
-
na Szlachtowej, na Jaworkach15.06.200415.06.2004Ze Szczawnicą sąsiadują wioski Szlachtowa i Jaworki. Powszechnie mówi się tu: „Mieszkam na Szlachtowej”, „Mieszkam na Jaworkach”. Czy należy ten zwyczaj piętnować i status poprawności przyznać tylko połączeniom w Szlachtowej, w Jaworkach? Ponadto słyszy się też: w Słowacji, a nie na Słowacji? Jakie tu obowiązują zasady poprawnościowe?
Halina Mastalska -
nazwy win i drinków23.02.201023.02.2010Jak poprawnie pisać nazwy win i drinków? Dużymi czy małymi literami? Moje wątpliwości dotyczą zwłaszcza nazw win pochodzących z konkretnej winnicy (czasem z podanym konkretnym rocznikiem) i wymyślnych, autorskich nazw drinków.