-
kontrybucja31.01.201031.01.2010Chciałbym zapytać o współczesne znaczenie słowa kontrybucja. Według słownika wyrazów obcych Kopalińskiego kontrybucja to danina pieniężna nakładana przez zwycięzcę na państwo pokonane. Obecnie powszechnie używa się słowa kontrybucja w znaczeniu 'wkład, udział'. Co więcej, w użyciu funkcjonuje również czasownik kontrybuować w sensie 'przyczyniać się, mieć wkład'. Czy używanie słów kontrybucja, kontrybuować w tym drugim znaczeniu jest dopuszczalne?
-
Liszki i waluty11.02.201411.02.2014Chciałem zapytać, jaki będzie prawidłowy przymiotnik od nazwy miejscowej Liszki? Liski, liszkowski czy zupełnie jeszcze inaczej? Ponadto: skróty współczesnych polskich walut (złp, gr) nie mają mieć kropki, ale co w przypadku wlaut historycznych, np. złotych polskich? Z kropką czy bez (złp – złp.)?
-
Małymi literami ziemia łomżyńska
25.01.201913.12.2018Temat wielkiej czy małej litery w nazwach ziem był już poruszany w Poradni, ale jednak odczuwam niedosyt. Chodzi mi konkretnie o nazwę ziemia łomżyńska. Jestem zwolenniczką zapisu małymi literami, jednak w publikacjach lokalnych przeważa zapis wielkimi: Ziemia Łomżyńska. Niepewność budzi też fakt, że nazwa ta bywa używana nie tylko na określenie dawnej jednostki administracyjnej (wówczas na pewno małe litery), ale także bliżej nieokreślonego regionu czy też okolic miasta współcześnie.
-
Me, twe, swe…8.05.20188.05.2018Czy formy me, mego, swego, twego, twej, twym itp. są charakterystyczne wyłącznie dla stylu podniosłego? Czy ich użycie wydaje się Państwu rażące we współczesnych powieściach?
-
Modernizacja pisowni galicyjskich nazw własnych instytucji16.05.201816.05.2018Interesuję się hobbistycznie historią, głównie w zakresie dotyczącym mojej rodzinnej miejscowości Świątniki Górne. Opisując historię z okresu zaboru austriackiego, natrafiłem na dylemat co do pisowni nazw własnych, urzędów galicyjskich itp., gdyż oficjalnie wszystkie przymiotniki w nazwach były pisane mała literą czyli np. był Sejm krajowy, Towarzystwo Czytelni ludowej, cesarsko-królewska Szkoła ślusarska itd. Czy używając nazw tych instytucji powinno się pisać zgodnie ich oryginalnym zapisem czy według współczesnych norm ortograficznych.
Z wyrazami szacunku
Jerzy Czerwiński
-
Mroczkówna! czy Mroczkówno!19.05.200319.05.2003Proszę o rozstrzygnięcie wątpliwości odnośnie do formy wołacza liczby pojedynczej nazwisk żeńskich z formantem -ówna, np. Mroczkówna. Czy obowiązuje tu zasada, że wołacz jest równy mianownikowi? Takie jest moje zdanie. Będę wdzięczna za odpowiedź.
Pozdrawiam
I. Perużyńska
-
naczekać – naczekiwać
5.03.20245.03.2024Szanowni Państwo, czy w polskim języku występuje słowo naczekiwać? Ja osobiście zdumiałam się, jak je przeczytałam na jednej ze stron internetowych.
Z szacunkiem dla Państwa pracy
Krystyna
-
Nazwy liter głagolicy i cyrylicy
12.04.202312.04.2023Chciałem zapytać o to czy mamy "oficjalne" polskie nazwy na litery głagolicy i wczesnej cyrylicy? Jeżeli tak, to prosiłbym o ich wymienienie lub wskazanie źródła z taką listą. Zapytać też chciałem o to jak wygląda sprawa nazw liter współczesnych alfabetów cyrylickich (słowiańskich). Pozdrawiam.
-
o kwintach, kwintalach i centnarach14.12.201214.12.2012Szanowna Poradnio!
Mój syn na lekcji matematyki dowiedział się, że kwintal to 100 kilogramów. Spytał, dlaczego sto, skoro ze szkoły muzycznej wie, że kwinta to odległość pięciu stopni. Przyznałam mu rację i zaczęłam szukać odpowiedzi – a tu nowa niespodzianka: cetnar/centnar to 50 kg. A przecież łacińskie centum oznacza 'sto'. Czy naszym przodkom coś się nie pomyliło?
Będę wdzięczna za odpowiedź.
Z pozdrowieniami,
stała czytelniczka z Gdańska -
ortografia a historia języka13.05.201513.05.2015Dzień dobry,
dlaczego w językach słowiańskich podobne słowa mają różną ortografię? Np. skoro po rosyjsku pułkownik to połkownik, to dlaczego w tym słowie piszemy u zwykłe? Dlaczego mamy puchar przez u zwykłe i ch, a Czesi maja pohár przez samo h? Albo dlaczego polski chuligan jest przez ch, a inni huligani są przez samo h?
Pozdrawiam
Zdzisław K.