wyjaśnienie
  • wołaczu mój!
    16.09.2013
    16.09.2013
    Dobry wieczór (dzień dobry).
    W wielu podręcznikach do nauki języka polskiego spotykam się z niezrozumiałym dla mnie zaprezentowaniem jednego z przypadków rzeczownika – wołacza:
    wołacz – o!

    Dzieci często tworzą wówczas niepoprawne formy typu: o! tata. Bardzo rzadko wołacz jest objaśniany jako bezpośredni zwrot do kogoś lub czegoś. Nie potrafię wyjaśnić tego zjawiska. Jak wytłumaczyć dziecku, że samo o! nie pomoże nam utworzyć formy wołacza?
  • w pojedynczej czy w mnogiej?
    4.01.2010
    4.01.2010
    „Na liście są miasta polskie, w których nazwach (nazwie) znajdują się rozmaite trudności ortograficzne”. W jakiej liczbie powinien być użyty rzeczownik nazwa: pojedynczej (bo każde miasto ma jedną nazwę) czy mnogiej (bo jest kilka miast, a więc i kilka nazw)?
  • wymowa skrótowców angielskich
    25.12.2007
    25.12.2007
    Jak powinno się czytać skróty utworzone od angielskich nazw? Razi mnie, gdy słyszę w reklamie telewizor LCD, czytane [el ce de]. Nie mówimy przecież [ce de rom] albo (komputer) [pe ce]. Z drugiej strony są USA ([u es a], a nie [ju es ej]) czy system ESP ([e es pe], a nie [i es pi]). Jaka jest poprawna wymowa i jaka reguła nią rządzi?
    Dziękuję i pozdrawiam
  • wyrazy pochodne od skrótowców
    25.05.2010
    25.05.2010
    Dlaczego rzeczowniki: endek, esbek, esesman czy ubek nie mają równorzędnych wariantów: ND-ek, SB-ek, SS-man, UB-ek?
  • zabicie powietrzem
    24.02.2013
    24.02.2013
    Szanowni Państwo,
    chciałabym poprosić o pomoc w odnalezieniu jakiegoś wytłumaczenia, skąd się wzięło określenie paraliżu jako „zabicia powietrzem”. Znalazłam je w słowniku M. Samuela Bogusława Linde, Lwów 1860 r., pod hasłem powietrze i paraliż, ale nie jest tam dokładnie wyjaśnione, dlaczego akurat na paraliż zwykło się tak mówić.
    Będę wdzięczna za jakikolwiek trop!
  • za i zbyt
    29.10.2014
    29.10.2014
    Czy słówka za i zbyt są całkowicie równoważne? Zajrzałem do haseł w słownikach języka polskiego i poprawnej polszczyzny, lecz nie jest tam wyjaśnione, w jakich sytuacjach należy tych słów używać. Są wyrazy, do których pasuje jedno i drugie, np. za mały i zbyt mały, za jasno i zbyt jasno, ale chyba nie mówi się za zaawansowany, za niesprawiedliwy, za cofnięty itp., bo tam bardziej pasuje zbyt. Czy taki wybór jest jakoś uregulowany językowo, czy jednak trzeba rzecz brać na wyczucie?
  • Zależy w jakim sensie (bez przecinka)
    20.01.2016
    20.01.2016
    Szanowna Poradnio!
    Moje pytanie dotyczy zdania Zależy, w jakim sensie…. Czy zasadny jest w nim przecinek, a jeśli tak, to jak należy go wyjaśnić?

    Serdecznie pozdrawiam
    Mira
  • zapis dat – ponownie
    27.10.2014
    27.10.2014
    Szanowni Państwo,
    dziękuję za odpowiedź na pytanie o zapis dat, choć moje wątpliwości nadal pozostają nie wyjaśnione. Kiedy piszę podanie i zamieszczam w stosownym miejscu datę, to najlepiej postawić po niej skrót r. czy niekoniecznie? Podobna wątpliwość dotyczy umieszczania zera wiodącego przed cyfrą oznaczającą dzień. Chodzi mi o to, jaką formę uważają Państwo za najbardziej staranną, bo mnie się wydaje, że najlepiej byłoby napisać – przykładowo – 6.09.2014.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • zapis nazw aktów prawnych

    26.11.2021
    9.11.2005

    Nazwy aktów prawnych zapisujemy z pierwszą literą wielką. Ale kodeks cywilny itd. pisze się małymi literami. Jaka zasada tu obowiązuje? Czy nazwy aktów prawnych koniecznie należy wyróżniać kursywą lub cudzysłowem? Czy np. Ustawa z dnia 16.04.2004 r. o ochronie przyrody powinna być zapisana kursywą? I czy koniecznie Ustawa (tzn. wielką literą)? A co z Ustawą z dnia 29.01.2004 r. Prawo zamówień publicznych – dwa razy wielka litera?

  • zaprzeczone imiesłowy
    19.04.2002
    19.04.2002
    Zasady pisowni zwrotu „umowa na czas nieokreślony” zostały już przez Państwa wyjaśnione. Jednakże zarówno w kodeksie pracy jak i w ustawie o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, a także orzecznictwie Sądu Najwyższego oraz komentarzach doktryny występuje zwrot „umowa o pracę na czas nie określony”. Czy to oznacza, że ustawodawca popełnił błąd, który powtarzają inni? Jak zatem należy poprawnie napisać wskazane wyrażenie w piśmie urzędowym, powołując się na kodeks pracy?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego