-
Czego wymaga podziękowanie?2.12.20082.12.2008Czy zwrot: „Dziękuję ci, dobry człowieku” można ocenić jako protekcjonalny, szczególnie gdy wypowiadany jest przez szefa do pracownicy w sytuacji służbowej?
-
członkini
28.03.202328.03.2023W Państwa słowniku języka polskiego pod adresem https://sjp.pwn.pl/slowniki/cz%C5%82onkini.html
znajduje się definicja, zgodnie z którą słowo "członkini" może oznaczać nie tylko osobę (rozumiem, że rodzaju żeńskiego?) należącą do jakiejś organizacji, ale także część ciała lub męski narząd płciowy. Czy to przypadkiem nie jest skutek nieuwagi redakcji, czy rzeczywiście mogę pisać (i mówić) np. o "ukrwieniu męskiej członkini" lub o "utracie członkini ciała) i będzie to poprawne językowo?
-
Czy czasownik uśmiechać się to ciąg dwóch słów, czy dwusłowo?
5.05.20245.05.2024Szanowni Państwo,
czy jeśli jakieś słowo (konkretnie: czasownik) nie występuje w słowniku samodzielnie, tylko zawsze w powiązaniu z innym słowem, można je uznać za „słowo”. Przykład: w słowniku nie ma słowa „uśmiechać” tylko „dwusłowo” (?) „uśmiechać się”. Wszak samo „uśmiechać” nie pełni w języku żadnej funkcji.
Z poważaniem i pozdrowieniami
mp
-
Czym się różni opodal i nieopodal?
13.02.202113.02.2021WSJP podaje taką samą definicję i pochodzenia dla słów opodal i nieopodal. Skąd dziś podobieństwo, skoro w jednym ze słów jest przeczenie, „nie”?
-
Czy przysłowiowy jest przysłowiowy?
7.01.20157.01.2015Szanowni Państwo!
Chciałbym zapytać o użycie dość często ostatnio używanego przymiotnika przysłowiowy. Czy istotnie konieczne jest powiązanie wyrażenia z konkretnym przysłowiem, czy wystarczy odniesienie do znanego związku frazeologicznego, aby użycie ww. przymiotnika było uzasadnione? Np. przysłowiowy wdowi grosz, przysłowiowy krzyż pański, przysłowiowy biały kruk?
Z wyrazami szacunku
-
Dekadencki
13.05.202113.05.2021Czy przymiotnika dekadencki używa się pozytywnie, do określania rzeczy/przyjemności „grzechu wartych”? Spotykam się z tym w tekstach (dekadencko pyszny itp.) i zastanawiam się, czy to kalka z angielskiego czy uprawniony uzus.
Z pozdrowieniami
D.
-
delikatny rozum
14.12.202214.12.2022W przekładzie „Przygód dobrego wojaka Szwejka” autorstwa P. Hulki-Laskowskiego słowa „Elsalébn, vojáci hloupí a tvůj Náthan moc chytrý”, przetłumaczono jako „Elsaleben, żołnierze głupie chamy, ale twój Natan ma delikatny rozum”. Nowe tłumaczenie A. Kroha ma w tym miejscu „Elsalebn, żołnierze głupi, a twój Natan bardzo sprytny”. Kroh przetłumaczył ten fragment w sposób chyba dosłowny. Czy istnieje lub istniał w języku polskim frazeologizm „delikatny rozum” na określenie sprytu lub przebiegłości?
-
Dębe Wielkie23.11.200523.11.2005Jakiś czas temu w moich okolicach postawiono pomnik opatrzony następującą inskrypcją: W 174. rocznicę bitwy pod Dębem Wielkiem. Nazwa miejscowości w mianowniku brzmi Dębe Wielkie. Identyczna odmiana pojawia się w wielu tamtejszych dokumentach urzędowych, a czasem też w prasie lokalnej – ale czy jest poprawna? Mnie się wydaje, że jest przestarzała, a dziś powiedzielibyśmy raczej o bitwie pod Dębem Wielkim.
-
DiCaprio
21.04.201521.04.2015Z porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/do-b-Pirla-b-z-Cannavarem;8708.html oraz wspomnianej w niej zasady https://sjp.pwn.pl/zasady/257-68-3-Nazwiska-zakonczone-na-o;629634.html można by wnioskować, że nazwisko DiCaprio można odmieniać. Jednak https://sjp.pwn.pl/szukaj/DiCaprio.html nie podaje takiego wariantu. A zatem można z DiCapriem czy tylko z DiCaprio?
-
dieta4.10.20124.10.2012Dawniej dieta oznaczała specjalny sposób żywienia, zwłaszcza w chorobie (np. dieta bezglutenowa). Potem – w ogóle pewien sposób odżywiania (np. dieta sportowców). Ostatnio usłyszałem od lekarki, że mam solić dietę. Czy dieta dzisiaj to tyle, co żywność, pokarm?