wyrażanie
  • życzenia i wyrazy szacunku
    19.11.2001
    19.11.2001
    Uprzejmie proszę Pana Profesora o odpowiedź na dwa, ważne dla mnie, pytania:
    1. Czy można składać życzenia w imieniu własnym (oraz instytucji)? Jeśli nie, to proszę o podanie właściwej formy grzecznościowej, uwzględniającej oficjalną sytuację składania życzeń od siebie (szefa) i pozostałych pracowników.
    2. W jakich oficjalnych sytuacjach można przekazywać wyrazy szacunku? Czy z punktu widzenia językowego tylko w relacji: młodszy – starszemu (szczególnie zasłużonemu)?
  • accusativus cum infinitivo
    31.05.2011
    31.05.2011
    Czy zwroty w rodzaju „Zrób mi coś jeść/pić’’ można uznać za polski odpowiednik łacińskiej składni a. c. i.?
  • adaptacja akcentowa wyrazów obcych
    6.03.2013
    6.03.2013
    Szanowni Państwo,
    w procesie apelatywizacji dokonuje się zmiana pisowni (wielka litera na małą) oraz adaptacja do polskiej pisowni i fonetyki (w przypadku propriów o proweniencji obcej). Żadne ze znanych mi źródeł nie wspomina zaś o zmianie sposobu akcentowania. Wydaje mi się, że nazwisko Kałasznikow zaakcentujemy proparoksytonicznie, a w nazwie karabinu kałasznikow akcent położymy na drugiej sylabie od końca. Czy mam rację? Czy można zatem sformułować ogólną regułę?
    Z wyrazami szacunku
    D.
  • A i tak

    24.12.2022
    24.12.2022

    Dzień dobry, czy zdanie „Zmieniliśmy taktykę i i tak przegraliśmy” jest poprawne?

  • aklimatyzować
    6.02.2007
    6.02.2007
    Czasownik aklimatyzować ma w WSWO PWN oznaczenie ndk lub dk. Zafrapowało mnie to mocno. Dotychczas wszystkie słowniki notowały tylko ndk, więc pomyślałem, że to może oparcie na tekstach. Jednak ani imiesłowu aklimatyzowawszy, ani innych form (np. aklimatyzował) potencjalnie wyrażających tryb dokonany nie znalazłem w Państwa Korpusie (i w Google też nie). Mamy już przecież dk zaaklimatyzować. Skąd więc informacja tam zawarta?
  • aktualnie, czasokres
    16.10.2001
    16.10.2001
    Szanowny Panie,
    Czy poprawne jest użycie aktualnie w znaczeniu 'teraz', 'obecnie'?
    Czy jest możliwe w jakimś kontekście (np. teksty specjalistyczne) użycie słowa czasokres? Bardzo dziękuję za odpowiedź.

    Z poważaniem,
    Nika Iniewicz
  • anty-Chłopi
    10.05.2012
    10.05.2012
    Szanowni Państwo,
    jak należy zapisać określenia wyrażające to, że jedno dzieło jest całkowitym przeciwieństwem innego? Moje największe wątpliwości wzbudza cudzysłów – powinniśmy pisać anty-Chłopi, anty-„Chłopi” czy „anty-Chłopi”? I co w takich sytuacjach z zaprzeczeniami (lub przedrostkami takimi jak pseudo- czy łże-) tytułów kilkuczłonowych, jak choćby Pan Tadeusz czy Czarodziejska góra?
    Łączę pozdrowienia i dziękuję za odpowiedź
  • „anty-ściszyć”
    17.01.2005
    17.01.2005
    Stały problem, „anty-ściszyć”. Wszycy podawali różne przykłady, jak 'zrobić głosniej' wyrazić jednym słowem. Ja mam propozycje ROZGŁOSIĆ. Dlaczego jest to wyraz niepoprawny w stosunku do 'nastawienie głośniej', skoro mówi się: „Zegar rozgłośnie wybił północ”, „Ptak zaśpiewał rozgłośnie”. A do tego jak chcemy coś światu rozgłosić, można to robić głośno.
  • aplikować na stanowisko?
    5.07.2010
    5.07.2010
    Czy zwrot aplikować na dane stanowisko uzyskał już akceptację normatywną? Która forma jest poprawna: ogłoszenie o pracę czy ogłoszenie o pracy? Pierwsza z nich ma w Google'u dwukrotnie większą frekwencyjność, jednak w Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny PWN odnalazłem tylko połączenie ogłoszenie o czymś.
  • Archaizmy typu k’woli, k’niej w dawnych tekstach.

    27.07.2021
    27.07.2021

    Szanowna Poradnio,

    w starszych tekstach często pojawia się forma „k z apostrofem”, np.

    „Tobie k’woli rozliczne kwiatki Wiosna rodzi, Tobie k’woli w kłosianym wieńcu Lato chodzi,” albo „Z majestatu Trójcy Świętej, Tak sprawował poselstwo k’niej:”. Jaką funkcję pełniła ta forma i dlaczego zniknęła? Wydaje mi się, że była ona dość wygodna, bo skracała nieco wypowiedzi i dziwi mnie nieco, że zniknęła.


    Z poważaniem,

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego