wystarczający
  • frazeologizmy, frazemy, frazy, frazesy…
    27.03.2014
    27.03.2014
    Czym się różni frazeologizm od frazemu i jak one razem mają się do kolokacji (termin znany raczej z języka angielskiego)? Czy frazeologizm to w ogóle termin poprawnie utworzony? O ile mi wiadomo, istnieją leksemy i morfemy, ale chyba nie ma leksykologizmów ani morfologizmów.
  • i/lub
    24.02.2023
    21.06.2007
    Witam!
    W języku angielskim funkcjonuje wyrażenie and/or. Podobno przetłumaczenie tego zwrotu jako i/lub jest niewłaściwe. Dlaczego? Podobno słowo lub samo w sobie oznacza i/albo. Czy to prawda? Chyba każdy używa tego słowa jako synonimu wyrazu albo, a nie i/albo.
    Czy można więc potraktować ten błąd jako rozpowszechniony i przetłumaczyć ten zwrot jako i/lub pomimo (teoretycznego) błędu, tak jak robi się z innymi rozpowszechnionymi w języku polskim błędami?
  • imiona osobliwe
    4.07.2007
    4.07.2007
    Higin, Notger, Tyburcy, Amata, Bilihilda, Torpet, Bolelut, Świętożyźń, Tasylo, Auksenty, Klet, Sjęgniew, Noomi, Przemyczes itd. – to imiona z kalendarzy i zbiorów imion. Moje pytanie nie dotyczy tych konkretnych, bo są ich setki. Interesuje mnie, JAK je traktować? Może to naprawdę imiona, a może żart (ew. błąd) jakiegoś wydawcy kalendarza, później powielany. Jak to można sprawdzić? Jakie warunki muszą być spełnione, aby można było stwierdzić, że jest takie imię jak Onezyfor?
  • indeks górny i dolny
    13.09.2002
    13.09.2002
    Szanowni Państwo!
    Redaguję teksty naukowe z zakresu nauk biologicznych. Często miewam problemy dotyczące umieszczania pewnych fragmentów skrótów i symboli w indeksie dolnym. Podaję przykład: parametr zwany względnym tempem wzrostu, określany (z angielska) jako RGR. Jeśli jest to RGR dla liści, piszemy RGRl (l w indeksie dolnym – obniżone); jeśli dla pędów – RGR z s w indeksie dolnym. Czy istnieje jakaś reguła mówiąca o tym, kiedy trzeba stosować indeks dolny, a kiedy nie należy tego robić? Czasem ustalenie tego jest naprawdę trudne.

    Z poważaniem -
    Renata K.

    PS W pierwszym zdaniu napisałam „z zakresu nauk biologicznych”. Czy można napisać „w zakresie”?
  • intruz przecinek
    7.09.2008
    7.09.2008
    Witam,
    „Jako odrębna jednostka, masz odmienną osobowość i sytuację życiową”, „Poza wynikami badań, trzeba też wspomnieć o innych wiarygodnych źródłach niezależnych”, „Oprócz podania, w państwach Unii wymagane są także ekspertyzy”. Czy w podanych zdaniach konieczne są umieszczone w nich przecinki? Przykłady zaczerpnięte są z prasy.
    Z góry dziękuję,
    Aleksandra.
  • itp., itd.
    13.12.2006
    13.12.2006
    Szanowni Państwo,
    czy przed wyrazami itd. oraz itp. stawia się przecinek? Na przykład w zdaniu: „Sprzedawał cytryny, pomarańcze, ananasy, itp.”. Często spotykam obie formy, a nie znam reguły określającej, która z nich jest poprawna.
    Uprzejmie dziękuję
  • Jak jest zbudowany krwiobieg?
    9.11.2008
    9.11.2008
    Jak zbudowany jest wyraz krwiobieg (tzn. czy -o- jest morfemem łączącym, czy też jest to zrost krwi + obieg)? A jak ocenić wyraz krwioobieg (trzysylabowy w wymowie, często również pisany przez dwa o), którego wprawdzie brak w słownikach, ale jest bardzo tak bardzo powszechny, że… może już być powinien?
  • jeszcze jeden wiersz
    21.04.2013
    21.04.2013
    Skąd boleść we mnie, która serce toczy
    i w smutek wpędza wylewając żale,
    co nie pozwala mieć w radości oczu,
    miotając myślą jak wzburzoną falą?

    Czy jest to poprawnie stylistycznie? Można mieć w radości oczy czy raczej radość w oczach? Jaką kategorią błędu jest radość oczu.
  • Jeszcze o wieku człowieka i nie tylko
    21.03.2019
    21.03.2019
    W sprawie porady „Wiek człowieka” – otóż w wielu tekstach nie tylko naukowych wiek człowieka i inne dane nominowane w latach podaje się z ułamkiem dziesiętnym, nie przeliczając tego na miesiące i dni: Średnia długość życia mężczyzny wynosi 77,34 lat, Okres obiegu Saturna wokół Słońca wynosi 29,457 lat itd.
  • jeszcze raz o transkrypcji z rosyjskiego
    15.02.2002
    15.02.2002
    Chciałbym jeszcze raz spytać o Czewengur. Rozumiem, że tłumacz powinien był zgodnie z zasadami transliteracji napisać Czewiengur, ale stało się, książka została w Polsce wydana pod tytułem przez we, i w dodatku jest to chyba jedyne polskie wydanie.
    Zwykle używamy tego, co jest polskim tłumaczeniem, choćby było ono przez tłumacza/wydawcę zniekształcone – np. piszemy Rewolwer i melonik czy Cmentarzysko Bezimiennych Statków, co nijak się ma do oryginalnych The Avengers czy La carta esférica.
    Do tego dochodzi problem następujący: transliteracja transliteracją, a w „Nowym słowniku ortograficznym PWN” mamy pierepałki i pierestrojkę przez re oraz pieriedwiżników i pieriedyszkę przez rie – a więc ten sam przypadek, a różne rozstrzygnięcia. Do tego dochodzi Peczora przez Pe. Czy w tych przypadkach zadziałały jakieś inne mechanizmy, nadrzędne w stosunku do zasad transliteracji? Czy „fakt wydawniczy” jest wystarczającym usprawiedliwieniem, by pisać zgodnie z tym, co na okładce, czyli że przeczytałem jednak Czewengur?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Jerzy Buczek
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego