za-moich-czasów
  • za czasów…
    25.05.2008
    25.05.2008
    Czy wyrażenie za czasów mojej młodości jest pleonazmem?
  • Za rok, czyli znów liczymy czas
    28.06.2018
    28.06.2018
    Szanowna Poradnio,
    czy określenie za rok może być synonimem, skrótem określenia za tym rokiem? W znaczeniu: ‘w przyszłym roku’ nieważne, który dzień. Jeśli nie, to uważam, że powinno takie znaczenie zostać dopisane do słownika dla przyimka za, gdyż takie określenie jest używane w codziennym języku. Jeśli nie ma w słowniku, to nie powinno się różnych sformułowań używać.
  • Znów liczymy czas, czyli za rok
    28.09.2018
    28.09.2018
    Dzień dobry,
    Szanowna Poradnio, mówi się w listopadzie za rok, mając na myśli luty przyszłego roku, może można to traktować za rok jako rocznikowo? Moja znajoma mówi, że za rok to za rokiem który trwa, rozumię że myśli niepoprawnie. Czy za ro za dwa można utożsamiać z ręcznikiem. Poradnia mówi, że za ro ko 365 dni od chwili mówienia A mówi się np. w październiku za dwa lata mając na myśli luty?
  • Ponowne liczenie czasu, czyli o wyrażeniu za rok
    28.09.2018
    28.09.2018
    Witam,
    Szanowna Poradnio, czy poprawnym jest powiedzieć za tydzień w programie na końcu programu, przecież to będzie koniec, więc programu już nie będzie?
    Czy jeśli mówię np. za dwa dni, to mogę to odnosić do dni kalędarzowych nie tylko za dwie doby? Wydaje mi się że niepoprawne określenie np. za rok jako za tym rokiem powinno być uznawane za poprawne bo powszechnie ludzie tak mówią. A jeśli coś jest powszechne w języku to językoznawcy powinni to uwzględnić?
  • Za a poza
    14.07.2016
    14.07.2016
    Szanowni Państwo,
    zdumiewa mnie maniera jednego z najpopularniejszych i najbardziej doświadczonych komentatorów sportowych w naszej telewizji. Chyba w każdej transmisji używa zwrotu X minut poza nami, gdy informuje, ile czasu gry już upłynęło. Zawsze wydawało mi się, że przyimek poza albo dotyczy położenia w przestrzeni, albo jest wyrazem bliskoznacznym do oprócz, ale nie ma nic wspólnego z określeniem czasu (wystarczy raczej za nami).
    Czy moje przypuszczenia są trafne?
  • Za bezcen

    24.05.2021
    24.05.2021

    Szanowni Państwo,

    jak doszło do tego, że jeżeli kupujemy coś za bezcen, to ma to bardzo niską cenę, a z drugiej strony przedmiot bezcenny jest wyjątkowo cenny?

    Z poważaniem

    Michał

  • Za dwa dni kalendarzowo
    17.09.2019
    17.09.2019
    Czy istnieje określenie czasu jako za dwa dni kalendarzowo, nie ma słowa kalendarzowo w słowniku i jak to rozumieć? Czy można mówić za dwa dni i myśleć o dniach kalendarzowo, nie dzień jako 24 h, bo jeśli mówię właśnie tak to jak to rozumieć kalendarzowo czy dobowo jako 2x 24h?
  • Ponownie o przyimku za
    19.04.2019
    19.04.2019
    Szanowna poradnio,
    czy przyimka za dla czasu można używać dla liczenia czasu od innej chwili niż tylko od chwili mówienia? Jeśli kontekst sytuacyjny na to pozwala, to dlaczego nie można użyć przyimka do liczenia czasu od chwili, o której ktoś myśli bądź mówi lub wynika to z kontekstu? Jeśli ktoś mówi za tydzień w piątek i ma na myśli liczenie tygodnia od najbliższego piątku, to chyba może użyć przyimka za dla takiej interpretacji. Dlaczego traktować język sztywno?
  • wyjść za mąż
    2.11.2005
    2.11.2005
    „Wyszła za mąż, za Kowalskiego”. No właśnie – dlaczego w pierwszym wypadku mamy mianownik? Przecież wg Słownika języka polskiego, przyimek za łączy się z rzeczownikami głównie w bierniku (tak np. w podobnych wyrażeniach: wyjść za drzwi, wyjść za próg), narzędniku (człowiek za burtą) oraz w dopełniaczu (za mojej młodości). Skąd więc ów mąż w mianowniku? A może to jest jakaś stara forma biernika?
    Z góry dziękuję i pozdrawiam.
    Sławomir Mazur
  • Następna Wigilia za rok
    10.01.2020
    10.01.2020
    Jeśli wigilia była dwa dni temu i dzisiaj mówię Następna wigilia za rok, to mogę liczyć rok od wigilii dwa dni temu? Wydaje mi się, że mówiąc za rok, kontekst każe i wskazuje na dzień dwa dni temu, od którego liczy się rok do następnej wigilii, nie potocznie, czy to możliwe? Czy można taką interpretację przyjąć, czy jest to możliwe i podobnie w sytuacjach podobnych, liczę czas od chwili kiedy coś miało miejsce? Generalnie czy można przyjąć inne chwile czasu niż chwila mówienia bo kontekst każe?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego