zadać
  • Czy odmieniać nazwiska?
    22.05.2003
    22.05.2003
    Złości mnie maniera nieodmieniania nazwisk. Dziecko przyniosło ze szkoły pięknie wypisany dyplom. Cóz z tego, skoro wstyd mi go pokazać. Na dyplomie bowiem imię jest odmienione, nazwisko zaś nie. Całość sprawia wrażenie co najmniej dziwne. Nikt nie zadał sobie trudu opracowania tekstu, by nazwisko występowało w mianowniku. Nieśmiała uwaga rzucona w towarzyskiej rozmowie wywołałą burzę. Podobno niepotrzebie się czepiam drobiazgów, skoro nawet w sądzie protokoły zawierają takie konstrukcje i nikomu to nie przeszkadza. Mnie przeszkadza! Na dowód, że nie mam racji, pokazano mi taki dokument. Rzeczywiście, było napisane (używam fikcyjnych nazwisk): „Wyrok przeciwko Mateuszowi Józefowi Młotek w sprawie Karola Zenona Wilusz”. Pokusiłam się nawet o uwagę, że nie podpisałabym takiego sądowego dokumentu, bo nazwisko nieodmienione uznałabym za obce. Śmiech rozmówców mnie ogłuszył. Podobno z sądem się nie dyskutuje. Uważam, że mam rację. Proszę o poradę, jak postąpić w sytuacji, gdy urzędowo ktoś przekręca moje nazwisko i czyni to w majestacie prawa.
  • Czy rząd premiera Buzka?…
    23.03.2001
    23.03.2001
    Szanowny Panie Profesorze,
    Czy byłby Pan łaskaw odpowiedzieć na pytanie: „Czy rząd Premiera Buzka jest dobrym rządem”, posiłkując się następującą definicją dobrego rządu: „Dobrym rządem jest każdy rząd, który nie posiada opinii w kraju lub za granicą wydawanej rządom innym niż dobre oraz którego skład nie przekracza 20 osób”. Mam nadzieję, że orzeknie Pan, iż posługuję się bełkotliwą definicją, która nie pozwala odpowiedzieć na zadane pytanie. Mam zwłaszcza nadzieję, że uzasadni Pan powody, dla których ta definicja nie może być uznana za cokolwiek innego niż bełkot (bo zaprzecza wszelkim zasadom budowy definicji… itd.). Uzyskawszy to będę miał pewność, że nie odmówi Pan podpowiedzi milionowi z okładem podatników, jak mają odpowiedzieć na pytanie: „czy mój samochód jest samochodem osobowym?”, jeśli ustawa definiuje go kubek w kubek tak, jak zdefiniowaliśmy pojęcie dobrego rządu, uznane za bełkot.
    Przytaczam in extenso definicję samochodu osobowego wpisaną do ustaw o podatku dochodowym od osób prawnych i od osób fizycznych (…) Oto ta definicja:
    „Ilekroć w ust. 1 jest mowa o samochodzie osobowym, rozumie się przez to każdy samochód, który nie posiada homologacji producenta lub importera wymaganej dla samochodów innych niż osobowe oraz którego dopuszczalna ładowność nie przekracza 500 kilogramów”.
  • Czy starość może zabić?
    6.04.2016
    6.04.2016
    Czy jak ktoś umarł ze starości (czas. nieprzechodni), to czy można to zdarzenie opisać także za pomocą czasownika przechodniego z podaniem przyczyny (nieosobowy sprawca) w pozycji podmiotu, np. Starość zabiła Janka?
  • czytanie liczb wielocyfrowych
    2.04.2015
    2.04.2015
    Szanowni Państwo,
    piszę w związku z niedawnym pytaniem o poprawną wersję tytułu książki Paragraf 22. Zastanawiam się, czy nie jest po prostu tak, że w języku prawniczym paragrafy nie są numerowane liczebnikami porządkowymi, tylko nazywane liczebnikami głównymi. Być może się mylę, ale wiem, że prawo, jak to prawo, rządzi się czasem własnymi prawami.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • darczyńca i młodzież
    24.10.2006
    24.10.2006
    Pierwszy raz korzystam z Państwa strony; pozwalam sobie od razu zadać pytanie. Dlaczego tak powszechnie mówi się: darczyńca, skoro mamy dobrodzieja – adekwatne słowo z tradycjami (znaczące, jak sądzę, to samo)?
    Dlaczego wszyscy mówią dzieciaki zamiast dzieci lub nastolatki czy też młodzież na przedstawicieli naszego gatunku w wieku 5–15 lat?
    Bardzo mnie to razi, a darczyńca wręcz brzydzi.
    Pozdrawiam,
    maria wisłocka
  • Deschamps
    5.02.2003
    5.02.2003
    Szanowni Państwo!
    Chciałabym zadać pytanie dotyczące sposobu odmiany nazwiska francuskiego trenera. Nazywa się Didier Deschamps. Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    Sylwia Raczyńska
  • Dlaczego

    3.06.2022
    3.06.2022

    Dzień dobry,

    czy zgonie z normą językową, poprawne jest udzielanie odpowiedzi w formie zdania okolicznikowego celu (żeby...) na pytanie "Dlaczego...?" i odwrotnie?

    Czy w przypadku takiego dialogu:

    - Dlaczego Franek idzie do dentysty?

    - Żeby sprawdzić mu ząbki.

    odpowiedź na zadane pytanie jest prawidłowa z perspektywy poprawności językowej?

    Będę wdzięczna za odpowiedź.

  • Długość wysokości

    16.12.2022
    16.12.2022

    Składam właśnie książkę, zbiór zadań z geometrii, w której autorka używa sformułowania długość wysokości, np. „wzór na objętość prostopadłościanu to iloczyn jego pola podstawy i długości wysokości”. Czy to sformułowanie jest poprawne? Jeżeli mamy trzy wymiary: długość, szerokość i wysokość, to czy łączenie ich ma sens? Idąc tym tropem musielibyśmy mówić również długość szerokości i długość długości. Autorka bardzo upiera się przy tym sformułowaniu.

    Z góry dziękuję za odpowiedź.


  • Do kobiety – w rodzaju żeńskim

    6.11.2020
    6.11.2020

    Dzień dobry, nurtuje mnie jedno pytanie. Mianowicie mój chłopak opowiadając mi historię i najczęściej stosując porównanie w zadaniu, zwraca się do mnie w formie męskiej, np. „Byłem tam dzisiaj i było śmiesznie, to tak jakbyś BYŁ na jakimś kabarecie”. Zwracałam mu na to uwagę, jednak on twierdzi, że to jest poprawne ponieważ zwraca się do mnie jako człowieka, zatem może stosować rodzaj męski. Takiej formy używa do każdej kobiety. Czy jest to dopuszczalne?

    Pozdrawiam

    Aleksandra

  • Dom… się zawalił
    19.10.2011
    19.10.2011
    Szanowna poradnio!
    Czy zaimek zwrotny się może występować po przecinku zamykającym zdanie podrzędne? Chodzi o zdania takie jak: „Dom, w którym mieszkam, się zawalił”, „Siły, które działają na ciało A, się równoważą”. Moje ucho podpowiada mi, że w takich wypadkach lepiej postawić zaimek się na końcu zdania, co jednak – jak mi się wydaje – spotkałoby się z dezaprobatą językoznawców.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego