zajęty
  • Gwarowe pioke ‘piekę’ na Podlasiu Północnym jest wynikiem przegłosu?

    27.07.2021
    27.07.2021

    Szanowni Państwo,


    na Podlasiu spotyka się formę 1 os. l.poj. czasu teraźniejszego  piokę  od czasownika  piec. Ciekaw jestem, czy w świetle rozwoju fonetyki naszego języka jest to prawidłowy rozwój fonetyczny, jak przy nieść-niosę (i wtedy jak rozumiem, "ja piekę" jest wstecznym wyrównaniem do innych form czasownika), czy też odwrotnie, mamy do czynienia z jakąś regionalną anomalią i wytworzył się przegłos tam, gdzie nie powinno go być.


    Dziękuję za zajęcie się tym przypadkiem.

    Łukasz

  • homonimiczna zagadka
    5.02.2013
    5.02.2013
    Czy w języku polskim da się znaleźć przykłady antonimicznych homonimów albo przynajmniej par bardzo podbnych wyrazów o przeciwstawnym znaczeniu. Taką parę np. w języku angielskim stanowią dwa czasowniki cleave o różnej etymologii, jeden oznacza przecinać, drugi sklejać.
    Z poważaniem,
    Łukasz
  • Idea
    24.10.2017
    24.10.2017
    Proszę o wyjaśnienie, dlaczego w języku polskim, gdy mówimy idea, mamy na myśli jakąś istotną inicjatywę (np. dla danej społeczności). Zaś w innych językach jest to zwyczajnie pomysł, który nie jest nacechowany emocjonalnie. Jaka jest geneza tego słowa?
  • indogermański czy indoeuropejski?
    30.06.2009
    30.06.2009
    Jedna ze znajomych mi osób w sposób pretensjonalny używa terminu indogermański dla opisania języków indoeuropejskich. Nie znalazłem takiego terminu w przejrzanych słownikach. Został niewątpliwie utworzony od niemieckiego indogermanischen. Analogie z innymi językami, w tym germańskimi (przykładowo: dun. „indoeuropæisk, szw. indoeuropeiska), również nie bronią tego terminu. Czy można uznać, że kontestowanie formy indoeuropejski jest po prostu przejawem germanocentryzmu mojego rozmówcy?
  • interfejs w znaczeniu medycznym

    22.01.2023
    22.01.2023

    Dzień dobry,

    chciałem się zapytać, czy użycie słowa interfejs, rozumianego jako miejsce styku dwóch powierzchni, jest poprawne? Pytanie zadaję z powodu tego, że wydaje się to wygodna forma w opisywaniu badań radiologicznych. Przykładem użycia mogłoby być np. zdanie: „Na zdjęciu rentgenowskim widoczne są obustronne wysięki w jamach opłucnowych z interfejsami, które mogą sugerować pogrubienie opłucnej przy nich”.

    Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.

  • interferometr Fabry’ego-Perota
    13.02.2008
    13.02.2008
    Szanowni Państwo!
    Charles Fabry i Alfred Perot, mężczyźni, skonstruowali interferometr, który nazwano interferometrem Fabry’ego-Perota. Jednak mój kolega, który na ten temat pisał pracę dyplomową, używał formy Fabry-Perota. Za poparcie miał większość prowadzących zajęcia i niejedną publikację. Czy środowisko naukowe może narzucać „swoją” – niepoprawną – wersję pisowni?
    Z poważaniem
    Grzegorz Wielgoszewski
  • Jan Syla
    22.03.2019
    22.03.2019
    Proszę o pomoc w odmianie przez przypadki nazwiska Syla.

    Czy poniższe odmiany są poprawne?
    Mianownik: Jan Syla
    Dopełniacz: Jana Syli
    Celownik: Janowi Syli
    Biernik: Jana Sylę
    Narzędnik: Janem Sylą
    Miejscownik: Janie Syli
    Wołacz: Janie Sylo

    Problem pojawił się podczas pisania upoważnienia. Oto fragment: Upoważniam Panią X do odbioru mojego dziecka, Jana Syli, na dodatkowe zajęcia z języka angielskiego. Czy ta odmiana jest poprawna? A może bezpieczniej pisać Jana Syla?
  • Jaques-Dalcroze

    7.11.2021
    7.11.2021

    Dzień dobry!

    Chciałam się zapytać, czy pierwszy człon we francuskim nazwisku złożonym należy odmieniać. Chodzi mi konkretnie o odmianę nazwiska, które w mianowniku brzmi: Jaques-Dalcroze. Należy na przykład powiedzieć: Jaques'a-Dalcroze'a czy Jaques-Dalcroze'a?

    Będę wdzięczna za pomoc

    Ida Radziejowska

  • Jesteśmy trzydzieści trzeci
    25.02.2011
    25.02.2011
    Szanowni Państwo!
    Mam wątpliwości dotyczące odmiany liczebników porządkowych. Jeśli chcę powiedzieć, że jesteśmy na trzydziestym trzecim lub dziewięćdziesiątym dziewiątym miejscu, to jesteśmy… trzydzieści trzeci i dziewięćdziesiąci dziewiąci?
    Z góry dziękuję za odpowiedź,
    Barbara
  • Jeszcze o zbiegu znaków interpunkcyjnych
    26.06.2009
    26.06.2009
    Omawiana już była wielokrotnie kwestia zbiegu znaków interpunkcyjnych, kropki i cudzysłowu, np. w zdaniu:
    On powiedział: „Ale brzydka pogoda!”.

    Zastanawiam się, jak wyglądałby ten zapis, gdyby taka fraza w cudzysłowie z jakiś względów była zapisana kursywą (choćby ze względu na przyjęte w danym wydawnictwie rozwiązania jako cytat, wyrażenie obcojęzyczne zakończone wykrzyknikiem czy tytuł zakończony wykrzyknikiem). Czy można jednak po wykrzykniku w takiej sytuacji postawić kropkę?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego