zależny
  • pkt
    1.03.2003
    1.03.2003
    Proszę odpowiedzieć na pytanie, czy skrót pkt powinien mieć w jakimkolwiek przypadku kropkę, tak jak np. dr. Proszę o uzasadnienie.
  • Rick junior

    28.04.2023
    28.04.2023

    Szanowni Państwo,

    chciałbym zadać pytanie dotyczące imion angielskich, które składają się z inicjału pierwszego imienia i słowa "Junior", np. "R.J.", co oznacza "Rick Junior". Czy skrót angielski z kropkami i bez spacji jest również poprawny w polskiej pisowni, czy raczej powinno się stosować zapis "RJ"? Jak wygląda odmiana tych inicjałów? Czy powinno się pisać "R.J.'a", "R.J.'owi", itp.?


    Z poważaniem,

    Adrian

  • Robert Kranjec
    10.09.2003
    10.09.2003
    Robert Kranjec – słoweński skoczek narciarski. Jak powinno się pisać to nazwisko w przypadkach zależnych?
  • Slowfox
    25.04.2018
    25.04.2018
    Mam pytanie dotyczące spolszczenia z -x na -ks w odmianie. Czy ta zasada dotyczy tylko nazw? Bo szukając odpowiedzi na to pytanie znalazłam dwie porady, w których jako przykłady podaje się nazwy lub nazwiska (Hortex, Hendrix)
    https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/x-czy-ks-przed-koncowka;2242.html
    https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/x-na-koncu-wyrazu;9378.html
    A jak odmienić należy słowo slowfox?

    Będę wdzięczna za odpowiedź.

    Pozdrawiam,
    Monika Kwiatkowska
  • słowiańskie nazwiska przymiotnikowe
    24.05.2012
    24.05.2012
    Szanowna Poradnio,
    chciałbym zapytać o odmianę czeskich i słowackich nazwisk męskich zakończonych w mianowniku na -ský (z wydłużoną samogłoską na końcu), np. Borovský. W Słowniku nazw własnych prof. Jana Grzeni znalazłem spolszczone końcówki przypadków zależnych: Borovskiego itd. W niektórych tekstach można jednak spotkać końcówki z apostrofem: Borovský’ego, Borovský’emu – czy też są dopuszczalne? Kłaniam się
    B. B.
  • sobie

    29.03.2023
    29.03.2023

    płynę sobie łódką, a nade mną płyną (sobie) obłoki

    Dzień dobry, mam pytanie odnośnie do pojawiającej się czasami w prognozach pogody quasi-poetyckiej konstrukcji językowej typu: od zachodu płyną sobie chmury...

    Wyraz sobie dodany tu do czasownika płynąć żadną miarą nie wskazuje na to, że czynność ta jest „całkowicie zależna od woli wykonującej ją osoby i zwykle sprawia jej przyjemność” (por. Inny słownik języka polskiego). Płynące po niebie chmury (częściej obłoki) jako uosabiające zmienną naturę rzeczy toposy literackie obecne są w twórczości wielu poetów, choćby Mickiewicza, Miłosza,

    Szymborskiej, Harasymowicza czy Ratajczaka. Nigdy jednak nie płyną one tam sobie, co najwyżej są wprawiane w ruch przez wiatr, któremu w pewnym kontekście można już przypisać atrybut sprawczości, jak dzieje się to w przypadku greckiej pneumy z Ewangelii Janowej, upowszechnionej przez łacińskie „spiritus flat ubi vult”, co zostało przetłumaczone na język polski jako „duch wieje kędy chce” lub „wiatr wieje tam, gdzie chce” (J 3,8).

    A życie sobie (sic!) płynie, jak gdyby nigdy nic...

    Z poważaniem

  • TeX i LateX
    18.06.2007
    18.06.2007
    Witam!
    Mam kłopot z odmianą przez przypadki słów LaTeX i TeX (komputerowe systemy składu tekstu). W przypadku słowa TeX, który jest skrótem od greckiego technika, odmiana powinna przebiegać jak w przypadku skrótów (D. TeXa, C. TeXowi). Natomiast LaTeX jest skrótowcem od Lamport TeX i odmiana powinna być jak w przypadku skrótowców (D. LaTeX-a, C. LaTeX-owi). Rodzi to problemy, gdyż niby podobne wyrazy inaczej się odmieniają. Więc jak odmieniać te dwa wyrazy?
  • Tyber Tybr?
    7.02.2008
    7.02.2008
    Wg Słownika poprawnej polszczyzny PWNTyber (nie: Tybr). Wg https://www.google.com/search?hl=pl&tbo=p&tbm=bks&q=Tybr formy Tybr mogli używać (piszę mogli, a nie używali, bo to tylko interpretacja skąpych wycinków) m.in. Górnicki, Koźmian, Słowacki, Żeromski, Iwaszkiewicz, Miłosz, Krzyżanowski, Janion (przypomina to sytuację z odpowiedzi https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/zdejmij-czy-zdejm;1665.html). Tybr jest w Słowniku peryfraz, czyli wyrażeń omownych. Czy to może nobilitować (bądź rehabilitować) Tybr?
  • x czy ks przed końcówką?
    6.12.2002
    6.12.2002
    Chciałbym zapytać o pewne niekonsekwencje pojawiające się w waszych odpowiedziach dotyczących odmiany nazwisk zakończonych na -x. W odpowiedzi zatytułowanej Cezex… czytamy: „Po drugie zaś, inne słowa zakończone literą x, w szczególności nazwiska, nadal trzeba odmieniać po staremu, np. Rex, Rexa, Rexowi, Rexem, ale Reksie (przykład przytoczony w komunikatach Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN, nr 2 z 2001 roku)”. Natomiast w odpowiedzi Lex Pani K. Sobolewska radzi odmieniać nazwisko Hendrix – Hendriksa. Jak więc należy odmieniać nazwiska zakończone na -x?
  • Zespół Guillaina i Barrégo a. zespół Guillaina-Barrégo
    22.03.2016
    22.03.2016
    Szanowni Państwo,
    czy istnieje reguła dotycząca sposobu zapisywania nazw zespołów chorobowych pochodzących od nazwisk kilku odkrywców? Innymi słowy, który z zapisów jest prawidłowy: zespół Guillaina-Barrégo czy zespół Guillaina i Barrégo? Obie formy spotykam w piśmiennictwie medycznym.

    Z góry bardzo dziękuję i pozdrawiam
    Wojciech Turaj
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego