zarazem
  • Sklep nieczynny z powodu…
    29.01.2011
    29.01.2011
    Witam,
    przechodząc ostatnio obok pewnego sklepu, zauważyłam wywieszoną na nim kartkę o treści: „Sklep nieczynny z powodów zdrowotnych”, co natychmiast doprowadziło mnie do śmiechu. Czy faktycznie mówimy tutaj o błędzie językowym, czy to jedynie nie do końca fortunne, lecz nadal poprawne sformułowanie? Ponieważ moim zdaniem zdecydowanie należałoby treść tejże kartki zmienić, np. na: „Sklep nieczynny z powodu choroby właściciela”.
    Pozdrawiam –
    Felicyta
  • spółka czy Spółka?
    13.07.2007
    13.07.2007
    Dzień dobry,
    czy słowo spółka w odniesieniu do konkretnej firmy (w przypadku pisania o niej artykułu) w środku zdania piszemy wielką czy małą literą? Na przykład w zdaniu: „Pracownicy spółki/Spółki uczestniczą w…”.
    Dziękuję.
  • szyk nazwisk wschodnioazjatyckich
    31.05.2013
    31.05.2013
    Witam!
    Mam pytanie odnośnie pisowni nazwisk osób pochodzących z krajów azjatyckich. W wielu krajach Azji (jak Chiny, Japonia, Korea) obowiązuje odmienny szyk niż w większości krajów europejskich. W przypadku Japończyków zwykle szyk jest „europeizowany”, czyli mówimy o Akirze Kurosawie, jednak w wypadku Koreańczyków często pozostaje zachowana oryginalna formą, stąd dawny przywódca Korei Północnej to Kim Ir Sen. Czy obowiązuje tu jakaś reguła, która wyjaśnia tę rozbieżność?
    Pozdrawiam
  • średnik w Kodeksie karnym
    18.01.2014
    18.01.2014
    Szanowni Panowie Profesorowie,
    chciałabym zapytać Panów o zdanie na temat funkcji średnika w art. 18 par. 3 Kodeksu karnego. Czy służy on podziałowi zdania wielokrotnie złożonego, czy wyodrębnieniu dwóch zdań równorzędnych? Byłabym wdzięczna za odpowiedź z językoznawczego punktu widzenia, bowiem w moim środowisku opinie na ten temat są podzielone, a jestem ciekawa jak poprawnie rozumieć funkcję tego znaku interpunkcyjnego.
    Z poważaniem,
    Agata Langowska
  • terminologia meblarska
    3.04.2002
    3.04.2002
    Szanowni Państwo,
    Jestem absolwentem Akademii Rolniczej, wydziału technologii drewna. Mam kilka pytań, wątpliwości.
    1. W słowniku ortograficznym jako poprawne jest wymieniane tylko słowo zawias. Nawet edytor tekstu „nie pozwala” na inną pisownię. Tymczasem już w latach 80-tych podczas nauki i przez następne 20 lat pracy zawodowej spotykałem się tylko i wyłącznie ze słowem zawiasa. Cała tzw. branża oraz wszystkie katalogi okuć operują tylko formą zawiasa: jedna zawiasa, pięć zawiasów itd. Czy właśnie z tego powodu nie powinna być przyjęta jako obowiązująca forma zawiasa?
    2. Jak nazwać urządzenie (szereg połączonych metalowych komór) do suszenia tarcicy? Według producenta jest to „suszarka typ…”. Uważam, że suszarka to małe urządzenie laboratoryjne, nie zaś urządzenie wielkości budynku. Z kolei nazwa suszarnia jest „zarezerwowana” dla budynku posadowionego na stałe.
    3. Jak pisać: wydział wykańczalni czy raczej wydział wykończalni?
    4. Ostrzarnia, ostrzalnia, a może ostrzownia, podobnie do maszynownia, sezonownia itd.?
    5. Producent nazywa obrabiarki do cięcia drewna pilarkami i odpowiednio pilarka tarczowa lub pilarka taśmowa. Użytkownicy z kolei mówią tarczówka lub taśmówka, lub ogólnie (jak narzędzie) piła. Która forma jest poprawna? Pilarka przecież kojarzy się z małym przenośnym urządzeniem, a nie ciężką obrabiarką.
    6. Producent mebli nazwie łóżko (łoże) 1-miejscowe, 2-miejscowe. Podobnie kanapa …-miejscowa. Natomiast handlowcy uparli się na nazewnictwo: 1-osobowe, 2-osobowe itd. Kto ma rację? Według mnie osobowa może być winda lub samochód, nigdy zaś mebel.
    7. Jak nazwać część górną, nastawną mebla? Czy będzie to nastawka czy nadstawka? Osobiście używam określenia nadstawka, gdyż część górną mebla stawiam ponad (nad) część dolną, wydłużając optycznie mebel.
    8. Apel do językoznawców, aby opracowali słownik z nazwami mebli, podzespołów i części. Dotychczasowe opracowania branżowe (Polskie Normy) są nieprzydatne, gdyż nie uwzględniają bogatego słownictwa potocznego oraz postępu w meblarstwie. Niektóre nazwy np. wieniec górny, wieniec dolny wprowadzają w błąd. Wieniec może być tylko górny. Podobnie nie powinno być cokołu górnego.
    Zauważyłem, że Niemcy też mają problem z odpowiednim nazwaniem mebla i często odnoszą się do języka angielskiego. I tak Sideboard to kredens (niski), Highboard, to kredens wysoki. Każde z tych słów może występować łącznie z dookreśleniem w języku niemieckim np. Sideboard mit Spiegel (…). Są słowa tylko w pisowni niemieckiej np. Buffet, czyli mebel dwuczęściowy (z nadstawką), Sammlervitrine, czyli przeszklona witryna do przechowywania np. książek, Schrankvitrine, czyli przeszklona witryna w formie szafy itd. Nazwać jednym słowem jakikolwiek mebel jest w języku polskim niezwykle trudno. Na zabudowę ściany Niemcy mają jedno słowo Wand, czyli ściana. Można spróbować nazwać meblościanka, ale to jest zbyt długie słowo. A może segment? Niemcy mają swoje słowa, które przejęliśmy na własny grunt: kredens, bufet, witryna, komoda, my nie mamy nic w zamian.
    Proszę o rozwianie moich wątpliwości.
    Serdecznie pozdrawiam
    Janusz Gramse
    Gniezno
  • Uzgadniamy liczbę
    16.05.2017
    16.05.2017
    Szanowni Państwo,
    czy podane zdania są poprawne w obu zaproponowanych wersjach?
    Jeśli G jest rozwiązalna, to każda jej podgrupa oraz każdy obraz homomorficzny są (jest) podgrupami (podgrupą) normalnymi (normalną).
    Ku jego jednoczesnym/jednoczesnej konsternacji i zadowoleniu – zacząłem go o to wypytywać.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • w Helu na Helu
    5.10.2011
    5.10.2011
    Witam,
    pytanie dotyczy zastosowania w i na. Czy zdanie: „Byliśmy w fokarium w Helu„ (Hel jako nazwa miejscowości) jest poprawna? A może fokarium znajduje się wyłącznie na Helu?
    Pozdrawiam,
    D. Górnicka-Urban
  • w internecie
    5.01.2023
    10.04.2010
    Dzień dobry,
    mam pytanie w związku ze słowem internet. Czy powinniśmy mówić w internecie czy też na internecie? Coraz częściej słyszę, jak ludzie mówią „Kupiłem coś na internecie”, chociaż ja powiedziałbym w internecie.
    Pozdrawiam serdecznie,
    Ryszard T.
  • wraz
    27.11.2007
    27.11.2007
    Szanowni Państwo!
    Słowniki podają, że przyimek wraz oznacza 'razem', ale czy oznacza także 'wciąż'? „No i wraz nie ma na kogo głosować”, „Mój komputer wraz nie chce działać”, „U nas puszczają wraz ten sam film” – takie użycie przyimka wraz zaobserwowałem w internecie (wystarczy w wyszukiwarkę wpisać „wraz nie”, „wraz ten” itp.). Wydaje mi się, że albo jest to jakiś żart językowy, albo że wynika to ze zwykłej niewiedzy.
  • wreszcie

    19.01.2023
    19.01.2023

    Czy „wreszcie” lub „i wreszcie” na początku zdania należy oddzielać przecinkiem? Chodzi o przypadki, gdy poprzednie zdania opisują np. jakieś czynności lub cechy i są jakby wyliczeniem. Według https://wsjp.pl/haslo/podglad/18383/wreszcie nie jest to chyba konieczne?

    Pozdrawiam

    EL

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego