założenia
  • Jak odróznić biernik od dopełniacza?
    15.03.2009
    15.03.2009
    Bardzo proszę o pomoc w sprawie naszej deklinacji. W jaki sposób odróżnić biernik od dopełniacza (oczywiście chodzi mi o formy synkretyczne)? Potrafię to zrobić na poziomie składni, a jak tego dokonać na poziomie leksemu?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Kariot
    2.02.2006
    2.02.2006
    Miasto, z którego pochodził Judasz, występuje najczęściej w dopełniaczu (J. z Kariotu). Jakie postaci będą miały: nazwa tego miasta w mianowniku (pewnie Kariot, ale wolę spytać), słowo określające mieszkańca (kariota? kariotczyk? kariotyjczyk?), słowo określające mieszkankę, przymiotnik od nazwy miasta?
  • kawiarni czy kawiarń?
    18.03.2012
    18.03.2012
    Słownik ortograficzny PWN podaje: „kawiarnia -rni (a. -rń)”, „kawiarni-barów”, „klubokawiarnia -rni (a. -rń)”, „klubów-kawiarni (a. klubów-kawiarń)”. Dlaczego brak formy kawiarń-barów? Czy jest ona niepoprawna? Jeśli tak, to co o tym zdecydowało?
  • komputer ubieralny? ubierany? ubraniowy?
    12.02.2003
    12.02.2003
    Angielskie określenie wearable computer oznacza komputer stanowiący integralną część ubrania, zakładany przez użytkownika w celu umożliwienia ciągłego stosowania go w dowolnej sytuacji. W polskiej prasie informatycznej na określenie takiego urządzenia stosowany jest termin komputer ubieralny. Czy nazwa taka jest poprawna z punktu widzenia języka polskiego?
    Z poważaniem.
  • Kto komu kogo i gdzie protegował?
    29.09.2012
    29.09.2012
    Czy konstrukcje: o tym, które co wczoraj widziało lub gdzie warto budować jakie połączenia są równie godne polecenia jak następujące: niezależnie od tego, co kto widział, niezależnie od tego, kto gdzie usiadł. Dwie pierwsze zmieniłbym tak: o tym, co każde z nas wczoraj widziało, jakie połączenia warto budować w poszczególnych…. Jeszcze mocniej kłuje mnie w oczy zdanie: „Wtedy opozycja nie będzie już wiedziała, przeciwko komu wychodzić na którą ulicę”. Choć akurat to byłoby trudniej zmienić.
  • legitymujący komentarz
    20.12.2013
    20.12.2013
    Dzień dobry,
    pewna moja znajoma pod pewnym zdjęciem zamieszczonym w internecie przeczytała komentarz: „Wyglądasz legitymująco”. Usiedliśmy w gronie humanistów, dumaliśmy długo, ale poza wspólną konstatacją, że chodzi zapewne o interferencję z językiem angielskim, nie doszliśmy do żadnych wniosków odnośnie znaczenia i odcienia przytoczonego zwrotu. Czy mogliby Państwo pomóc rozstrzygnąć, czy aby autor – personalnie lub lingwistycznie – nie obraził osoby figurującej na zdjęciu?
    Pozdrawiam,
    Jacek
  • Matematyczna agitacja
    3.11.2016
    3.11.2016
    W matematyce używa się czasem słowa agitacja w znaczeniu 'wstępne podejście do problemu', np. Typowa agitacja w zakładzie Monty Halla to założenie, że oba wybory gracza są tak samo prawdopodobne, Wobec braku naturalnego kandydata na rozwiązanie musimy coś zaagitować.
    Nie spotkałem się z takim znaczeniem w języku naturalnym. Zastanawiam się, czy można uznać je za element żargonu i swobodnie używać w tekstach matematycznych, czy może jest to zwyczajny błąd i należy wyrazić to inaczej.
  • niestety
    14.07.2003
    14.07.2003
    Szanowna Redakcjo!
    Zwracam się do Państwa z prośbą o wykładnię interpunkcji związanej z wyrazem niestety. Czy regułą na interpunkcyjny podział zdania jest tylko interpretacja piszącego i potrzeba uzyskania określonego stopnia ekspresywności? Czy ponizsze przykłady można uznać za zgodnę z tą normą?
    Niestety, jestem chory.
    Jestem niestety chory.

    W odpowiedziach na pytania korespondentów zauważyłem jednak pewną regułę – czy wtrąconego niestety nie oddziela się (generalnie) przecinkami?
  • Nowy Świat
    5.05.2020
    5.05.2020
    Szanowna Pani Profesor,
    Właśnie powstaje radio „Nowy Świat”. W założeniu nazwa radia miała się kojarzyć z otwartością, wolnością, tolerancją oraz z nowym otwarciem.
    Kiedy zaczęliśmy używać tej nazwy, zrodził się dylemat czy mówić w dopełniaczu Nowego Świata czy Nowego Światu. Część z nas uważa, że ta druga wersja dotyczy nazw własnych np. ulicy (na rogu Nowego Światu), czyli dotyczyłaby również naszego radia. Jednak serce i intuicja ciągnie do wersji pierwszej.
    Czy Pani Profesor może ten problem rozstrzygnąć?
    Pozdrawiam serdecznie
    Magda Jethon
  • 4 osoby, 5 osób
    19.12.2015
    19.12.2015
    Chciałam zapytać, czy poprawne jest zdanie:
    Wystarczy 4–5 osób w jednym pokoju?
    Moje wątpliwości budzi fakt, że powiedzielibyśmy: wystarczą 4 osoby i wystarczy 5 osób. Co zrobić, jeśli te liczebniki „spotykają się” w jednym zdaniu?
    Z pozdrowieniami
    Agnieszka
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego