zaś
  • naczynie
    16.02.2012
    16.02.2012
    Zauważyłem, że moja babcia, która pochodzi z okolic Stalowej Woli, używa słowa naczynie w znaczeniu zbiorowym. Chcąc na przykład oznajmić konieczność umycia kilku garnków i talerzy, zawsze powie „Muszę umyć naczynie”, nigdy zaś: „Muszę umyć naczynia”. Zastanawia mnie, skąd się to bierze – czy jest to jakaś swoistość dialektyczna?
  • na czy w?
    2.02.2009
    2.02.2009
    Szanowni Państwo!
    Zastanawiam się, które ze zwrotów są prawidłowe: w jadalni czy na jadalni, w sali czy na sali (gimnastycznej, terapeutycznej)? Od czego zależy czy mamy użyć w czy na? Dlaczego mówimy, że jesteśmy na poczcie (nie w poczcie), na uczelni (nie w uczelni), ale w banku, w urzędzie skarbowym (nie na banku, na urzędzie)?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • nazwwiska polskie na -a
    19.10.2009
    19.10.2009
    Witam!
    Od dawna zastanawiam się, jak odmienia się nazwisko Sołoducha. Czy powinniśmy pisać: M. Sołoducha, D. Sołoduchę, C. Sołodusze, B. Sołoduchę, N. Sołoduchą, Ms. Sołodusze, W. Sołoducho!, czy też powinniśmy używać formy Sołoducha w każdym z przypadków?
    Pozdrawiam,
    Maja Lenartowicz
  • nazwy leków
    5.12.2002
    5.12.2002
    Dzień dobry!
    Jaką literą należy pisać nazwy leków: wielką czy małą? W słowniku ortograficznym dopuszczalna jest tylko mała litera, jednak na opakowaniach i billboardach wszystkie nazwy pisane są wielką.
    Pozdrawiam
  • nazwy rumuńskie
    23.01.2003
    23.01.2003
    Szanowni Państwo,
    co począć z pisownią i odmianą nazw miejscowości rumuńskich? Jeśli w jednym tekście mam: Cluj-Napoca, Fagaras (ze stosownymi znakami diakrytycznymi oczywiście), Blaj, Oradea Mare i Gherla, to mogę chyba napisać, że coś się działo w Klużu-Napoce, pewnie również w Fogarasz, ale czy także w Blażu, Oradei (czy Oradii???), Mare, Gherli? Poza tym: Braszow czy Braszów? W Słowniku nazw własnych J. Grzeni podana jest ta druga pisownia, ale czy trzeba polszczyć aż tak?
    Czekam z ciekawością na odpowiedź –
    Marianna C.
  • nazwy stanowisk i urzędów
    20.10.2003
    20.10.2003
    Szanowni Państwo!
    Do moich zadań należy korekta pism (jak chętnie urzędnicy mówią – „sprawdzanie pism pod względem poprawności językowej”) w Ministerstwie Środowiska. Choć znam regułę polskiej ortografii mówiącą, że nazwy oficjalnych stanowisk, godności, funkcji (np. prezydent, premier, minister) piszemy małą literą, zaś nazwy urzędów jednoosobowych wielką, przyznam szczerze, że ich pisownia sprawia mi coraz więcej kłopotów. Trudno mi bowiem rozstrzygnąć, czy w danym zdaniu mowa o stanowisku, czy o jednoosobowym urzędzie. Czy powinniśmy napisać „rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia…”, czy (z czym spotkałam się ostatnio w Gazecie Prawnej) „rozporządzenie ministra środowiska”? Czy etaty i środki finansowe, będące dotychczas w dyspozycji Krajowego Zarządu Parków Narodowych, przejmie Minister Środowiska, czy minister środowiska? Stanowisko zajęte przez Ministra Środowiska czy ministra środowiska?
    Uważam, że gdy cytowane są akty prawne (a do takich należy rozporządzenie), jak najbardziej uzasadniona jest pisownia wielkimi literami. Ale w pozostałych przypadkach pewności nie mam. Będę bardzo wdzięczna za pomoc – tym bardziej że osoby przynoszące mi pisma niechętnie patrzą na moje poprawki (oczywiście w pismach powstających w moim urzędzie wszystkie tytuły pisywane są od wielkich liter) i wciąż muszę udowadniać swoje racje.
    Pozdrawiam serdecznie
    Wioletta Wichrowska
  • nazwy ulic
    19.06.2001
    19.06.2001
    Szanowny Panie Profesorze,
    Od dawna nurtuje mnie pytanie o właściwe brzmienie nazw niektórych ulic. Oto przykład: kwiat nazywa się hiacynt, więc ulica jego „imienia” to ulica Hiacyntowa czy ulica Hiacynta. Funkcjonują bowiem, np. w Warszawie, ulice takie jak Jelenia, Słonia (nie od nazwiska osoby). Mam więc pytanie, czy właściwym nie byłoby, aby ulica czerpiąca swą nazwę od nazwy zwierzęcia (jeleń) nazywała się ul. Jeleniowa, nie zaś Jelenia, ul. Słoniowa, nie zaś Słonia itd. Nie ukrywam, że w gronie przyjaciół od bardzo dawna prowadzimy spór w tej sprawie. Czy zechce Pan Profesor łaskawie wyrazić swą opinię? Bardzo dziekuję.
  • nefryt, jadeit
    23.12.2015
    23.12.2015
    Dlaczego nazwa ważnego w chińskiej mitologii kamienia 玉 w innych językach tłumaczona jest jako jadeit, a w polskim jako nefryt (por. Nefrytowy Cesarz)? To dwa różne minerały. Czy mając na uwadze polską tradycję nazewniczą można tłumaczyć angielski tytuł gry Jade Empire (inspirowanej chińskimi legendami) jako Nefrytowe Cesarstwo czy też musi być ono jadeitowe? Czy drugi człon można zapisać wielką literą, skoro chodzi o nazwę krainy (jak np. Państwo Środka)?
    Pozdrawiam
    Dariusz
  • Negatywna krytyka
    13.05.2020
    13.05.2020
    Szanowni Państwo,
    czy sformułowanie, że coś spotkało się z negatywną krytyką jest pleonazmem?
    Z poważaniem
    X
  • Odmiana a forma nazwisk
    22.06.2018
    22.06.2018
    Szanowna Pani,
    mamy jeszcze jedno pytanie odnośnie udzielonej przez Eksperta odpowiedzi.
    Zgodnie z rozporządzeniem, nazwisko może zostać przyjęte w formie męskiej lub żeńskiej. Czy istnieją jednak jakieś zasady odnośnie tego kiedy przyjąć formę męską, a kiedy żeńską?
    Z odpowiedzi udzielonej przez prof. Miodka (https://plus.nto.pl/magazyn/a/prof-jan-miodek-nazwiska-trzeba-odmieniac,4161843) można wywnioskować że jeżeli można odmienić jakieś nazwisko to należy to zrobić. Podobną informację można znaleźć np. w publikacji:
    http://www.nazwiska.pawlowice.pl/menu/zasady1.pdf
    Będziemy wdzięczni za odpowiedź.

    Z wyrazami szacunku,
    Adam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego