-
łacińska odmiana w polskim tekście16.01.200816.01.2008Homo sapiens, verbum nobile (i wiele innych wyrażeń łac.) opatrzono w słowniku kwalifikatorem ndm. Czy można (obocznie) odmieniać je wg deklinacji łacińskiej? Zdarza się tak usłyszeć od osób znających łacinę i ma to duży urok. Z kolei takie podejście bez znajomości łaciny nastręcza kłopotów, bo trudno znaleźć zasady tej odmiany. Może jakaś przyszła publikacja PWN dotycząca języka polskiego, nie będąca stricte podręcznikiem do łaciny, uzupełni ten niedobór? Czy taki pomysł ma sens i szanse realizacji?
-
Łączliwość normatywna większości 4.06.20204.06.2020Proszę o informację na temat poprawności użycia sformułowania duża większość. Określenie to wydaje się być poprawnym gramatycznie i mieć sens (wszak większość może mieć różną skalę i być np. znikomą lub przytłaczającą), jednak według mnie duża większość brzmi dziwnie, zwłaszcza kiedy zestawiam z nią podobnie skonstruowaną małą większość.
Z góry dziękuję za udzielenie odpowiedzi.
-
maniurka19.06.200919.06.2009Szanowni Państwo,
ostatnio w poradni pojawił się temat pochodzenia słowa laska, mnie przychodzi do głowy nowsze określenie atrakcyjnej dziewczyny – maniurka, jednak nie potrafię znaleźć o nim nic więcej poza krótkim wpisem w słowniku miejski.pl.
Z poważaniem,
Kamil
-
Mądry Płonąca Woda z wesołym Czerwonym Kapturkiem
25.10.201725.10.2017Czemu zaleca się, by imiona np. indiańskie (wywodzące się od nazw pospolitych) zachowywały rodzaj gramatyczny zgodny z płcią osób, które je noszą
(https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Madry-Plonaca-Woda-rzekl;17105.html)
a przydomki typu Czerwony Kapturek już nie? (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/rodzaj-gramatyczny-a-plec;11502.html)?
Dlaczego powiemy Tańcząca Chmura rzekł (o mężczyźnie) ale także Czerwony Kapturekposzedł (o dziewczynce)? Czy nie ma tu niekonsekwencji?
Pozdrawiam
Czytelniczka
-
megahipersuperokazja22.12.201222.12.2012Szanowna Poradnia,
od niedawna na stacjach paliw pojawił się w sprzedaży mega hot dog. I znów owe nieszczęsne, ale ekspansywne, jak widać, cząstki obce nie chcą się kleić do innych słów. Czy łączyć je, jak nakazuje odpowiednia reguła, a jeśli, to jak łączyć? A jak w promocji dołożą jeszcze mega coca-colę oraz mega de volaille'a… Można nie jeść, nie pić, ale zapisać jakoś trzeba.
Z poważaniem
Aleksander Durkiewicz -
Mejl i mejlowy
10.12.202010.12.2020Szanowni Państwo,
gdy użyłem w oficjalnym piśmie przymiotnika mejlowy, to naszła mnie wątpliwość, czy aby taki zapis nie cechuje się potocznością i nie powinien zostać zmieniony na mailowy. Analogiczna kwestia tyczy się pary mejl i mail. Proszę o opinię.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
Michaił czy Michał Bułhakow12.03.200212.03.2002"Słownik nazw własnych” J. Grzeni oraz „Nowy słownik ortograficzny PWN” pod red. E. Polańskiego podają, kiedy polszczymy imię osoby narodowości innej niż polska. Zgodnie z tymi zasadami w obydwu wymienionych źródłach w części słownikowej można znaleźć Michaiła Bułhakowa. Tymczasem Bułhakow pojawił się jako Michał (spolszczony) w książkach wydanych przez: Czytelnika, Ossolineum, PIW, Znak, Wydawnictwo Dolnośląskie, Luk, MUZĘ SA i jeszcze kilka innych, mniej znanych. Nie są to oczywiście wszystkie przypadki, a i wydawnictwa nie muszą być jakoś szczególnie przywiązane do danej formy. To samo Wydawnictwo Dolnośląskie, które wydało „Mistrza i Małgorzatę” Michała, dziś wydaje książkę o Michaile. Niemniej na mój osąd forma Michał jest częstsza, co dodatkowo mogę podeprzeć wyliczeniami z mojej półki: 14 książek Michała (albo o Michale), i tylko jedna Michaiła.
Wspomniałem na początku o zasadach polszczenia imienia – pisownia Michał mogłaby nie być z nimi sprzeczna, jeśliby zaliczyć Bułhakowa do grona wybranych przypadków, jedną z zasad jest bowiem szczególne traktowanie wybranych osób. Może źródła poprawnościowe również powinny Bułhakowa do nich zaliczyć?
J.B. -
mieć mechę3.01.20143.01.2014Szanowni Eksperci,
w okolicach Węgrowa w województwie mazowieckim spotkałem się ze zwrotem mieć mechę, znaczącym mniej więcej tyle, co 'zwariować' czy 'stracić rozum'. Czy mogliby Państwo wyjaśnić mi jego pochodzenie?
Z wyrazami szacunku
Piotr Michałowski -
mieszkańcy Ałma Aty8.07.20038.07.2003Zauważyłem pewną rozbieżność pomiędzy tym, co podaje Nowy słownik ortograficzny PWN pod red. Edwarda Polańskiego, a wersją ze Słownika nazw własnych Jana Grzeni. Chodzi o nazwy mieszkańców i mieszkanki Ałma Aty: Polański podaje: ałmaatczyk, ałmaatka, ałmaacki, Grzenia podaje: ałmatczyk, ałmatka, ałmacki. Który z nich ma rację? W którym słowniku jest błąd?
-
mieszkańcy Leszna19.05.200919.05.2009Szanowni Państwo,
jak brzmi poprawna nazwa mieszkańca Leszna, miasta w Wielkopolsce? Choć Wielki słownik ortograficzny PWN i inne wydawnictwa podają formę lesznianin, Wielkopolanie, a przede wszystkim wielkopolskie media, zdają się chyba tego nie wiedzieć, uparcie propagując formę leszczynianin (!!!). Czy można uznać ją za alternatywną, chociażby w języku potocznym, nieoficjalnym.
Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.