-
ktoś wysadził/wysadza w powietrze coś/kogoś
9.02.20249.02.2024Czy określenie „Wysadzić w powietrze”, np. budynek jest poprawne? Czy nie jest to pleonazm, skoro z kontekstu i definicji wynika, że nie jest możliwe wysadzenie np. w wodę czy ziemię?
-
Las powalony przez wichurę
3.03.202230.01.2022Jak nazywa się powalony zniszczony przez wichurę las?
-
Nic nie działa – Nie wszystko działa
14.02.201714.02.2017Można powiedzieć, że wszystkozostało zniszczone, w związku z czym nicnie działa (w polskim mamy taki wynalazek jak podwójne zaprzeczenie). A czy dopuszczalna jest forma Wszystkonie działa?
Poprawne jest stwierdzenie Wszystko jestzepsute (tutaj nie mamy negacji), ale czy zamiana „zepsutości” na formę przeczącą (nie działa) powoduje, że zdanie jest niepoprawne? A może są dopuszczalne wyjątki?
-
nie z rzeczownikami
11.05.202411.05.2024Dzień dobry,
jaki powinien być poprawny zapis:
"Należy dążyć do nie zniszczenia i nie uszkodzenia siedlisk" czy może "Należy dążyć do niezniszczenia i nieuszkodzenia siedlisk"?
-
obrzympała17.12.200317.12.2003Dzień dobry!
Chciałbym się od Państwa dowiedzieć czegoś o etymologii wyrazu obrzympał (może obrzympała?). Spotkałem się z nim w filmie Wniebowzięci z niezapomnianym duetem Himilsbach-Maklakiewicz. Było to w dialogu dwóch dorożkarzy, z których jeden zadaje pytanie: „Na kogo czekasz?”, drugi zaś odpowiada: „Na takich dwóch obrzympałów”.
Za wszelkie informacje na ten temat z góry serdecznie dziękuję.
Kamil Jaśkiewicz -
Prototyp 26.11.201926.11.2019Dzień dobry,
słowo prototyp oznacza pierwszy wykonany według dokumentacji model maszyny lub urządzenia, stanowiący podstawę do dalszej produkcji. Ale zwykle takich modeli powstaje kilka. Czy rzeczywiście wyłącznie pierwszy z nich może zostać określony jako prototyp? Jeśli prototyp nam spłonie lub zostanie w inny sposób zniszczony zanim będziemy w stanie z niego skorzystać, a my zbudujemy drugie urządzenie, to nadal tylko pierwsze z nich będzie prototypem?
Z poważaniem,
Mateusz Kloc
-
rudera
8.11.20238.11.2023W SJP prof. Doroszewskiego widnieje hasło rudera jako plurale tantum, rzeczownik dawniej oznaczający gruzy. Jaka jest pełna odmiana tego wyrazu? Mam przede wszystkim wątpliwości co do dopełniacza, mianowicie czy powinien brzmieć on „(tych) ruder” czy „(tych) ruderów”; udało mi się znaleźć w „Wacława dziejach” Stefana Garczyńskiego fragment sugerujący drugi wariant („Prócz strachów, zwykłych samotności dzieci, / Pająka, dawnych ruderów strażnika, / Sowa czasami w gmach ten nocą wleci, / I słychać smutne krzyczenie puszczyka”), ale nie wiem, czy wyczerpuje to temat.
-
stopniowo13.07.200113.07.2001Czy przysłówek stopniowo zawsze musi się łączyć z czasownikiem dokonanym, czy niekoniecznie?
-
Szmata a szmat
15.04.201615.04.2016Proszę o podanie etymologii słowa szmata i jak się ma to słowo do słowa szmat (drogi).
Bawi mnie szukanie tego związku, zwłaszcza że poprzednio pytałam o zależność miedzy włóknem (z którego przecież zbudowana jest szmata) a włóczeniem ( w czasie którego przecież trzeba pokonać szmat drogi).
Pozdrawiam serdecznie
Maria
-
To sto złotych, te sto złotych czy tych sto złotych?30.10.201630.10.2016Szanowni Państwo,
tego typu problem składniowy był już nie raz poruszany, ale jakoś w dalszym ciągu nie jest to dla mnie jasne: Pożyczyłem mu to, te czy tych sto złotych?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik