-
Rak 7.04.20207.04.2020Szanowni Państwo,
zwracam się do Państwa w związku z wątpliwościami dotyczącymi etymologii raka jako choroby. Spotkałem się z cytatem wypowiedzi Hipokratesa, w której uczony porównywał wygląd zmian nowotworowych do kraba. Czy określenie rak stanowi pomyłkę tłumacza? Kto wówczas pomylił się? Czy znamy imię i nazwisko podejrzewanej osoby?
Z wyrazami szacunku,
Czytelnik
-
rakija – rakij czy rakiji?1.06.20061.06.2006Czy słowa takie jak rakija, dungija i inne na -ija można odmieniać w dopełniaczu liczby mnogiej rakij, dungij itp.? Mam na myśli archaiczny czy podniosły sposób odmiany (racja – racyj, mania – manij). W SJP Szymczaka przy słowie galabija dla dopełniacza liczby mnogiej podane są oboczne zakończenia -bii (-bij).
U Szymczaka mamy też przy słowach wakacje, brawerie, torsje i ekonomie oboczne odmiany wakacyj, braweryj itp. Czy taka odmiana jest zasadna, skoro słowa te występują jedynie w liczbie mnogiej?
Dziękuję za odpowiedź, pozdrawiam. -
rekoncyliacja4.09.20084.09.2008Szanowni,
proszę o informację, które ze słów – rekoncyliacja czy rekonsyliacja – oznacza uzgadnianie, np. płatności wykonanych i zarejestrowanych. Mój kolega uparcie twierdzi, że słowo to powinno się pisać przez s. Takiego słowa nie ma w żadnym słowniku. Rekoncyliacja jest, ale w trochę innym znaczeniu. Proszę o opinię w tej sprawie.
Dziękuję i pozdrawiam.
-
retro17.06.200717.06.2007Dzień dobry,
w przeczytanej ostatnio książce dotyczącej stylistyki retro znalazłam interesujący fragment wyjaśniający pochodzenie tego terminu – w języku angielskim wywodzi się on pośrednio z terminologii lotów kosmicznych, skąd trafił do mowy potocznej. Zastanawiam się, kiedy ten termin pojawił się w języku polskim w taki znaczeniu, w jakim używamy go dziś. Czy wcześniej również związany był ściśle z nauką i występował jedynie jako przedrostek?
Dziękuję i pozdrawiam,
Olga Drenda -
Romans 5.03.20205.03.2020Szanowni Państwo,
proszę o historię powstania słowa romans.
Pozdrawiam
Stratos Vasdekis
-
różności7.09.20017.09.2001Droga Redakcji,
Zachęcona dotychczasową współpracą pozwolę sobie wysłać kolejne pytania:
1. Często słysze w kościele w czasie mszy św. zwrot: wysłuchaj nasze prośby. Coś mi wtedy „zgrzyta”, bo wydaje mi się, że poprawna wersja powinna być w bierniku, tzn. wysłuchaj naszych próśb. Która wersja jest właściwa?
2. „Ktoś z branży” (bibliotekarskiej) powiedział mi, ze forma starodruki jest niewłaściwa (potoczna), i poprawnie powinno być: stare druki. Czy to prawda?
3. Czy jest różnica znaczeniowa pomiędzy stiukiem a sztukaterią. W dostępnych mi słownikach nie udało mi się znaleźć jednoznacznej odpowiedzi (chodzi mi konkretnie o określenie „takiego coś” z gipsu na suficie lub ozdobnej listwy biegnacej pod sufitem dookoła ścian). Czy należy to nazwać stiukiem, czy sztukaterią? Jeżeli pytanie wykracza poza zakres porad świadczonych przez Państwa, prosze zignorować.
4. Wprawdzie pytanie dotyczy łaciny, ale „zadomowionej” w naszym języku. Czy poprawnie jest de gustibus non disputandum est (z orzeczeniem na końcu), czy de gustibus non est disputandum (zmieniony szyk).
Serdecznie pozdrawiam
Barbara Rościszewska
-
Różności akcentowe3.03.20203.03.2020Często słyszę wyrazy pochodzenia hebrajskiego: Betlejem, Jeruzalem, Nazaret akcentowane na trzecią sylabę od końca. W języku hebrajskim akcent pada z reguły na ostatnią sylabę, czasami na przedostatnią, ale NIGDY wcześniej.
Także akcentowane na trzecią od końca słyszę greckie słowo biblioteka, które w grece, tak samo jak po polsku, akcentuje się na drugą od końca. Dlaczego?
-
sapietyczny?16.06.201516.06.2015Niedawno, czytając pewną książkę, natrafiłem na niezrozumiały dla mnie zwrot. Oto całe zdanie: „Nie bardzo wiem, o czym mówisz, lecz twoje uwagi, choć sapietyczne, są bardzo pouczające”. Moje pytanie jest następujące: co oznacza to słowo (sapietyczne)?
-
screencast i webcast9.12.20109.12.2010W języku funkcjonują określenia związane z nowymi technologiami nie mające polskich odpowiedników. Czy zatem poprawne są sformułowanie: podcast, screencast, webcast, podcasting, screencasting? I czy w tekście należy je jakoś wyróżniać, np. tak jak przyjęło się kursywą wyróżniać zapożyczenia z łaciny?
-
sensytywny
19.03.200819.03.2008Szanowni Eksperci!
Niedawno w moim zakładzie pracy, w jednym z dokumentów, pojawiło się pojęcie informacje sensytywne, które ma oznaczać informacje poufne. Czy określenie sensytywny pasuje do słowa informacje i czy może być synonimem słowa poufny? Wg Słownika języka polskiego słowo to pasuje raczej do określenia człowieka.