Śląska
  • Mama od Justynki

    18.01.2023
    18.01.2023

    Dzień dobry,

    w rejonach Górnego Śląska po raz pierwszy w życiu spotkałem się z użyciem składni „mama od Justynki”, w znaczeniu «mama Justynki». Podobnie w sklepie, odnośnie do pozostawionej parasolki, pani ekspedientka pytała „Czy to od Pana?” w znaczeniu «Czy to Pana?»

    Czy to poprawna forma? Z czego wynika?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • mereszczyć
    3.11.2004
    3.11.2004
    W książce Macieja Malickiego Saga ludu pojawia się słowo mereszczy. Proszę o wyjaśnienie, co ono znaczy i skąd pochodzi (dialekt).
  • na górze czy u góry?
    25.01.2005
    25.01.2005
    W moim środowisku w kontekście parter – schody – piętro funkcjonują oboczne wyrażenia: (jestem) na górze, u góry, do góry, na dole, u dołu; (idę) na górę, do góry, na dół, w dół. Które wyrażenie jest poprawne, które jest regionalizmem (jakim), a które po prostu nieprawidłowe?
    P.K.
  • Nazwisko Jakoktochce
    7.02.2023
    30.03.2020
    Szanowni Państwo!
    Moi znajomi szykują się do wesela, a co za tym idzie zabierają się za wypisywanie zaproszeń. Jedno z nazwisk gości stało się problematyczne. Mowa o nazwisku Jakoktochce. Znajomi chcą uniknąć trendu pozostawiania nazwisk w mianowniku, dlatego spróbowali zmierzyć się z tym zadaniem.
    Czy zasada dotycząca odmiany nazwisk wg paradygmatu przymiotnika będzie właściwa? Państwo Jakoktochcejowie? W przypadku mężczyzny, dopełniacz: pana Jakoktochcego?
    Małżonka ma dwuczłonowe nazwisko: Ogierman-Jakoktochce. Czy poprawny dopełniacz to Ogierman-Jakoktochcejowej? Narzędnik: Ogierman-Jakochtocejową?
  • nazwy wydawców w bibliografii
    16.05.2013
    16.05.2013
    Czy podając w przypisie lub bibliografii w pracy dyplomowej nazwy wydawnictw, należy ujednolicać zapis tych nazw, a jeśli tak, to w jaki sposób? Czy należy np. przyjąć pisownię zastosowaną w powoływanej publikacji? Ale i tu nie będzie konsekwencji. Czasami nazwy są zapisane z użyciem wielkich liter, czasami w cudzysłowie, a innym razem bez żadnych znaków, por. Wydawnictwo Naukowe BRANT, Wydawnictwo „Śląsk”, Wydawnictwo Naukowe Impuls.
    Joanna Białas
  • Nomen omen

    29.04.2019
    29.04.2019

    Szanowni Państwo,

    zwracam się z pytaniem odnośnie użycia wyrażenia nomen omen. Jasne jest dla mnie, że używa się go w znaczeniu do cech związanych z nazwiskiem, bądź nazwą. Jednak zastanawia mnie jego występowanie w zdaniu: Bardzo dużo Ślązaków studiuje w Warszawie. Katarzyna nomen omen jest z Katowic. Czy tutaj mamy do czynienia z błędnym użyciem tego zwrotu?

    Dziękuję za odpowiedź.

  • Odmieniamy Olešnice, Police, Sušice i Kopřivnice
    4.03.2020
    4.03.2020
    Szanowni Państwo,
    w języku czeskim są nazwy miejscowości, która w mianowniku kończy się na -ice i są w rodzaju żeńskim i w liczbie pojedynczej, np. ta Opavice (w dialekcie morawskim ta Opavica, po polsku ta Opawica), ta Ostravice (w dialekcie morawskim ta Ostravica, po polsku ta Ostrawica), ta Olešnice, ta Police, ta Sušice, ta Kopřivnice itd. Jaka jest odmiana tych nazw w języku polskim? Czy jest ta Olešnice i w tej Olešnicy?
  • O pisowni cząstki niby-
    15.12.2017
    15.12.2017
    Czy napisane poniżej zdania są poprawne? Chodzi mi o cząstkę niby.
    Skomplikowana i złożona historia Dolnego Śląska znalazła swoje odbicie w dziesiątkach legend i podań. Ich proweniencja jest różna: niby-polska, niby-niemiecka, ale zarówno jedna, jak i druga ma na pewno ludowe korzenie.
    Jedną z legend próbował stworzyć złotoryjanom nie-Polak, ale pół Niemiec, pół Szkot, który niby-turysta, niby-badacz-historyk przemierzał złotoryjską ziemię.
  • Płukasz? – Płuczę!
    29.06.2005
    29.06.2005
    Często słyszę (i sam ich nieraz używam) formy, których nie ma w słownikach: łaskotam, łaskotasz, płukam, płukasz, dygotam, łomotam, mamrotasz, jazgotasz. Są za to: głaskam, gęgotam
    Jak oceniają taką odmianę językoznawcy?
  • Pochodzenie nazwy guziec

    28.12.2021

    Czy istnieją jakiekolwiek przesłanki mogące rzucić światło na etymologię polskiego słowa „guziec”? Skąd w naszym języku taka nazwa tego afrykańskiego zwierza? Pozdrawiam ze Śląska.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego