Można tu znaleźć wszystko, co dotyczy języka i interesuje Państwa. Od pisowni, odmiany, przez znaczenia, składnię czy frazeologię, po pochodzenie i pragmatykę.
Wszystkie
-
szyk wyrazów26.08.200226.08.2002W pewnej gazecie napisano: „45 proc. Polaków uważa, że Polska może się stać obiektem zamachów”. Czy to samo zdanie można napisać jak poniżej: „45 proc. Polaków uważa, że Polska stać się może obiektem zamachów”?
-
Wielki słownik ortograficzny PWN26.08.200226.08.2002Czy Wielki słownik ortograficzny PWN, który ukaże się pod koniec tego roku, normuje pisownię tytułów utworów muzycznych i filmów w języku angielskim? Która z poniższych form jest poprawna:
1. With A Little Help From My Friends
2. With a Little Help from My Friends
3. With a little help from my friends
PS Proszę o garść informacji na temat nowego słownika. Czy jego objętość zwiększy się do dwóch lub trzech tomów? Czy wszystkie zaprzeczone imiesłowy przymiotnikowe trzeba będzie pisać łącznie, czy „okres przejściowy”, o którym mowa w Nowym słowniku ortograficznym PWN, jeszcze nie minął? Umieram z ciekawości!
Pozdrawiam serdecznie
Daniel Bożyński, Racibórz -
francuskie tytuły arystokratyczne26.08.200226.08.2002Drodzy Państwo!
Mam problem, który nie dotyczy może bezpośrednio pisowni polskiej, ma z nią jednak związek. Otóż chodzi o zasady pisowni imion i tytułów arystokratycznych osób spoza Polski.
Wiem, że ogólne zasady pisowni imion wymagają, aby imiona postaci panujących (np. królów) lub funkcjonujących powszechnie w polskiej świadomości (np. Joanna d'Arc) spolszczać, zaś pozostałe pozostawić w formie oryginalnej. Tak przedstwia się sytuacja w większości książek, z którymi miałem do czynienia. Jadnakże prof. W. Dworzaczek w swojej Genealogii (zestaw tablic genealogicznych rodów panujących w Polsce i krajach ościennych) ominął powyższą zasadę, spolszczając bez wyjątku wszystkie imiona. Wydaje mi się, że w tym przypadku zabieg ten nadał zestwieniom genealogicznym przejrzystości – jest więc uzasadniony.
Gorzej sprawa przedstawia się z tytułami arystokratycznymi. W różnych publikacjach spotkałem się z różną ich pisownią. Np. w biografii Ludwik XVI pióra Jana Baszkiewicza (Wrocław 1983) sam król, przed objęciem władzy, nosi tytuł księcia Berry. Natomiast jego bratanek, który nigdy władzy nie objął, tytułowany jest już księciem (diukiem) de Berry. Przytoczę jeszcze jeden przykład. W powyższej książce brat Ludwika XVI (przyszły Karol X) tytułowany jest hrabią Artois, natomiast w biografii Karola X autorstwa José Cabanisa (W-wa 1981)- hrabią d'Artois. Takie przykłady można zresztą mnożyć w nieskończność.
I tutaj pojawia się mój problem i moje pytanie. Opracowuję właśnie tablicę genealogiczną francuskiej dynastii Burbonów. Pojawia się tam mnóstwo osób zarówno panujących, jak i posiadających czysto tytularne godności arystokratyczne, wiele odsób, które są Polakom znane dobrze jak i nie. Jak postąpić w takiej sytuacji? Być może w przypadku tytułów obowiązuje podobna zasada jak i w przypadku imion? A jeśli tak, to czy dla zachowania przejrzystości mogę zrezygnować z przedrostków de, d' itp.?
Proszę Państwa o sprecyzowanie zasad obowiązujących w przedstawionych przeze mnie przypadkach i z góry dziękuję za odpowiedź.
Z poważaniem
Przemo Jaworski
-
nazwy rosyjskich miejscowości zakończone na -oje26.08.200226.08.2002Jak należy odmieniać następujące nazwy miejscowości: Pierwomajskoje, Znamienskoje i Miednoje?
-
didżej, DJ9.08.20029.08.2002Czy w języku polskim można użyć słowa didżej (lub w innym zapisie, jakim?) od angielskiedo DJ 'osoba puszczająca muzykę, np. w nocnym klubie'?
-
Śląsk9.08.20029.08.2002Bardzo proszę o odpowiedź na pytanie, jaka jest etymologia nazwy Ślask. Dziękuję za odpowiedź.
Urszula Drahna
-
niemieckojęzyczny8.08.20028.08.2002Jak napisać poprawnie, że program telewizyjny jest niemieckojęzyczny (czy też niemiecko-języczny)? A może jeszcze inaczej?
Z góry dziekuję za odpowiedź.
Pozdrawiam serdecznie
Grażyna Mielnik -
interpunkcja w wyliczeniach8.08.20028.08.2002Proszę o informacje, jakie są zasady pisowni po dwukropku. Interesuje mnie zwłasza wyliczanie w przypadku dłuższych tekstów (np. kilka zdań) w każdym punkcie wyliczenia. Czy wówczas kolejny punkt zaczynamy dużą literą? Czy kończymy ostanie zdanie w danym punkcie kropką, przecinkiem czy nie wstawiamy żadnego znaku interpunkcyjnego i przechodzimy do kolejnego punktu wyliczenia? Czy te same zasady mają zastosowanie, gdy punkty numerujemy?
Pozdrowienia AS
-
doktor czy doktór?8.08.20028.08.2002Czy poprawna jest forma doktor (przez o kreskowane)?
-
dzień7.08.20027.08.2002- „Kontrolę przeprowadzono od 2 listopada do 2 grudnia”.
- „Kontrolę przeprowadzono od dnia 2 listopada do dnia 2 grudnia”.
Które z tych zdań jest poprawne? Czy pisownia dnia 5 grudnia nie jest pleonazmem?
Pozdrowienia AS. -
surrealistyczny, surrealny7.08.20027.08.2002Mam problem ze znalezieniem dokładnego odpowiednika angielskiego słowa surreal (nie chodzi o malarstwo). Czy polskie słowo surrealistyczny lub nadrealistyczny też ma szersze znaczenie, czy tylko związane z trendem w malastwie?
-
P.T.7.08.20027.08.2002„Zawiadamiamy PT Klientów…” – co znaczy w tym zdaniu PT?
-
pisownia inicjałów7.08.20027.08.2002Czy jest jakaś zasada, która określa, jaki odstęp dajemy przy zapisie inicjałów imion i nazwiska?
Przykład — Józef Ignacy Kraszewski
Możliwe odpowiedzi:
a) J.I.Kraszewski
b) J.I. Kraszewski
c) J. I. Kraszewski
d) J.*I.#Kraszewski,
gdzie * to spacja ćwierćfiretowa,
a # to twarda spacja.
e) inne?
-
magazynek7.08.20027.08.2002Magazynka czy magazynku (D. lp.) – która forma jest poprawna? Jeśli poprawne są obie – proszę o uzasadnienie, dlaczego tak jest.
Pozdrawiam. -
dywiz, myślnik i półpauza
6.08.20026.08.2002Składam właśnie album, w którym zamierzam zastosować myślniki jako myślniki, półpauzy do oddzielania np. stron str. 17-19, a dywizy jako dywizy. Może poprzednie zdanie brzmi trochę dziwnie, ale na pewno Pan zrozumie o co chodzi. Oczywiście jeszcze problemu nie ma. Problem widzi pani korektorka, która nie lubi myślników, a zaleca używanie półpauz, a w sformułowaniach str. 17-19 radzi korzystać z dywizów. Bardzo chciałbym używać „długich” myślników, przynajmniej przy tej pozycji.
Robert Chwałowski w swojej książce „Typografia typowej książki” pisze:
18.9.14. (…) Stosowanie półpauzy zamiast pauzy jest wskazane szczególnie dla krojów pisma, w których pauza jest bardzo długa, czy w tekstach, w których występują długie akapity (pauza może zakłócać jednolitą szarość kolumny).
Oczywiście zgadzam się z tym całkowicie, ale w moim przypadku uważam, że pauza (myślnik) doskonale się tu sprawdza. Co Pan o tym myśli? Przykład mojego składu umieściłem tutaj:
https://haudek.com/dtp/problem_a1.pdf [55KB]
-
dywiz, myślnik i półpauza
6.08.20026.08.2002Martwi mnie zasada opisana tutaj:
https://sjp.pwn.pl/zasady/408-93-12-Myslnik-wyznaczajacy-relacje-miedzy-dwoma-wyrazami-lub-wartosciami;629831.html
Proszę spojrzeć tutaj:
https://haudek.com/dtp/problem_a2.pdf [26KB]
Proszę wyrazić swoje zdanie na ten temat, biorąc pod uwagę, że stosuję
wszystkie trzy znaki – myślnik, półpauzę i dywiz.
-
wielokropek
6.08.20026.08.2002Dobrze wiem, kiedy stosuje się wielokropek, ale i tak mam pewne wątpliwości co do spacji przed nim i po nim.
Proszę obejrzeć te dwa fragmenty:
https://haudek.com/dtp/problem_b1.pdf [41KB]
https://haudek.com/dtp/problem_b2.pdf [13KB]
Teraz jeszcze jeden fragment (obok skład niemiecki):
https://haudek.com/dtp/problem_b3.pdf [19KB]
Kiedy stosuję spację przed i po wielokropku? Czy mogę nie stosować ich wcale? Proszę o ewentualne przykłady.
-
miejsce się w zdaniu6.08.20026.08.2002Dzień dobry,
Chciałam zapytać, gdzie powinno się stawiać zaimek zwrotny się. Chodzi mi przede wszystkim o się na końcu zdania. Np. „Po 3 dniach poddali się” („…się poddali”). Czy ma on przypisane stałe miejsce?
Pozdrawiam J.B. -
Roch6.08.20026.08.2002Witam.
Bardzo proszę o wyjaśnienie, jakie jest pochodzenie i znaczenie imienia Roch. Dziękuję.
Z poważaniem:
Ryszard -
Bortel6.08.20026.08.2002Jak poprawnie należy odmieniać nazwisko Bortel?
