-
polskie sorabizmy16.12.200916.12.2009Czy istnieją bądź istniały kiedykolwiek w języku polskim sorabizmy?
-
Dzierżawczość w języku polskim 22.03.201622.03.2016Drodzy sąsiedzi,
chciałbym zapytać o wyrażanie relacji dzierżawczych w języku polskim. W moim języku (czeskim) i w języku polskim są interesujące podobieństwa i różnice dotyczące posesywności.
- Dzierżawczość jest wyrażana zaimkiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
Oba języki mają zaimki dzierżawcze: můj/mój, tvůj/twój, svůj/swój, náš/nasz, váš/wasz, čí/czyj .
Oba języki mają też dopełniacz dzierżawczy w 3. osobie: jeho/jego, její/jej, ich/ich.
- Dzierżawczość jest wyrażona odmienionym rzeczownikiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
W obu językach jest tu dopełniacz: můj otec – dům mého otce, mój ojciec – dom mojego ojca, drahý přítel – dům drahého přítele, drogi przyjaciel – dom drogiego przyjaciela - Oprócz tego w języku czeskim są przymiotniki dzierżawcze: otec – otcův dům, přítel – přítelův dům, których nie ma w polskim. Co ciekawe, język czeski odróżnia wyrażenia typu otcův dům od wyrażeń typu dům mého otce – nie możemy powiedzieć můj-otcův dům.
Zauważyłem w języku polskim takie słowa jak Kraków (= ‘należący do Kraka?), Janów (dom), Cieszyn.
W związku z tym mam pytania:
- Jakie są historyczne formy wyrażania dzierżawczości w dawnym języku polskim (rzeczowniki, przymiotniki dzierżawcze, dopełniacz dzierżawczy)?
Czy używaliście kiedyś wyrażeń typu ojców dom? - Kiedy i jak rozwinęły się one do obecnej postaci?
- Co się kryje za dychotomią zaimków (dopełniacz dla 3. osoby versus zaimki dzierżawcze dla pozostałych osób)?
Jan Zidek - Dzierżawczość jest wyrażana zaimkiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
-
episkopat polski czy Polski?3.02.20103.02.2010Interesuje mnie odmiana wyrazów episkopat polski. W słowniku PWN są zapisane z użyciem małych liter. To sugerowałoby, że wyraz polski – jako przymiotnik – powinien odmieniać się tak: D. episkopatu polskiego, C. episkopatowi polskiemu itd. Nigdzie nie spotkałam się jednak z taką odmianą, jest to raczej: D. Episkopatu Polski, C. Episkopatowi Polski (tu Polski jako rzeczownik). Bardzo proszę o informację, jak należy to odmieniać, by było poprawnie.
-
formy żeś / žes w języku polskim i czeskim29.03.201029.03.2010Szanowni Państwo!
W języku czeskim forma žes ma charakter zarówno potoczny, jak i archaiczny (czy też może: książkowy). Czy polskie żeś pozbawione jest tego drugiego nacechowania?
Pozdrawiam,
Grzegorz Korzeniowski -
polonista czy filolog polski?17.10.201217.10.2012Szanowna Redakcjo!
Można stosować zamiennie terminy takie jak polonistyka i filologia polska, germanistyka i filologia germańska etc., ale czy możemy mówić o przewadze któregoś z nich? Czy jeden z nich jest bardziej potoczny, a drugi – oficjalny? Jaka jest etymologia tych krótszych nazw?
Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź.
Z poważaniem
Felicyta -
Polsko-obce konstrukcje tautologiczne
16.01.202116.01.2021Dzień dobry,
Czy w zdaniu: Pracował w szpitalu Bellevue Hospital, powinno znaleźć się słowo 'szpital', skoro Bellevue Hospital w tłum. to Szpital Bellevue? Czy nie wystarczy po prostu: Pracował w Bellevue Hospital?
Pozdrawiam i dziękuję!
-
Poradnik poprawnej wymowy w języku polskim
16.02.202416.02.2024Korzystam na co dzień z zielonego słownika poprawnej polszczyzny. Obecnie szukam jakiegoś dodatkowego produktu, gdzie mógłbym sprawdzić precyzyjnie zasady wymowy w języku polskim. W pracy spotykam się z problemem hiperdykcji wśród mówców i potrzebuję źródła rzetelnej wiedzy na ten temat, aby rozwiewać wszelkie wątpliwości.
W zielonym słowniku są oczywiście wyjaśnienia dla takich przykładów jak „sześćset” (wymawiać: „sześset”) i tym podobne. Natomiast zagadnienia, które mnie interesują, dotyczą np. wymowy zbitek jak w poniższym zdaniu:
„Jak oni z zaangażowaniem śpiewają!”
Jeden mówca powie płynnie „jakoni”, a drugi mocno oddzieli „k” od „o”, atakując „o” w ostry sposób, a nie w miękki i łagodny, jak pierwszy mówca.
Jeden mówca powie „zzangażowaniem”, przedłużając po prostu pojedyncze „z”, a drugi odbije jedno „z” od drugiego z pewną cezurą.
Chciałbym znaleźć porady dotyczące tego typu problemów, być może podparte opiniami językoznawców sugerującymi korzystniejszą wymowę.
Czy w Państwa księgarni jest pozycja, która byłaby odpowiednim dla mnie rozwiązaniem?
Z poważaniem
-
Tańcz, głupia, tańcz i Do boju, Polsko! 7.01.20197.01.2019Nurtuje mnie kwestia tytułów Do boju Polska i Tańcz głupia tańcz, a konkretnie to ich poprawnego zapisu. Wydaje mi się, że gdyby chcieć zapisać je w pełni poprawnie, to powinny one brzmieć: Do boju, Polska i Tańcz, głupia, tańcz, ale praktycznie nigdy się z takim zapisem nie spotkałem. Jak to z tymi przecinkami w tych przypadkach jest?
Pozdrawiam,
Michał
-
językoznawstwo polskie17.11.200417.11.2004Witam.
Chciałbym dowiedzieć się cośkolwiek o historii polskiego językoznawstwa: od kiedy taka dziedzina nauki istnieje, kto jako pierwszy się tym w Polsce zajmował oraz kiedy wydano pierwszy polski słownik ortograficzny?
Dziękuję serdecznie i pozdrawiam redakcję. -
Szkoła im. Flagi Polski7.05.20207.05.2020Czy poprawna jest forma tylko pierwsza: Szkoła im. Flagi Polski, czy Szkoła im. Flagi Polskiej również? Czy jeżeli szkoła ma nadaną nazwę Flagi Polski, można zastosować wymiennie nazwę drugą?