Słownik-ortograficzny
  • rozbieżności między słownikami
    17.06.2002
    17.06.2002
    Szanowni Państwo,
    Chcielibyśmy się dowiedzieć, czy istnieje hierarchia norm podawanych przez różne słowniki. Jako przykład niech posłuży wyraz satysfakcja.
    Słownik języka polskiego pod red. Mieczysława Szymczaka (Warszawa 1999, t. 3, s. 171) podaje, że wyraz ten nie ma liczby mnogiej (blm). Nowy słownik ortograficzny oprac. przez Edwarda Polańskiego (Warszawa 2002, s. 698) nie odnotowuje liczby mnogiej. Z kolei Inny słownik języka polskiego pod red. Mirosława Bańko (Warszawa 2000, t. 2, s. 551) podaje wprost: lm: M -cje, D -cji. Wątpliwości nie rozwiewa Nowy słownik poprawnej polszczyzny pod red. Andrzeja Markowskiego (Warszawa 2002, s. 900), który pod hasłem satysfakcja zamieszcza skrót zwykle blm. Nadmienimy tylko, że wszystkie słownik zostały wydane przez PWN. Któremu więc słownikowi należy zaufać? I czy satysfakcja ma liczbę mnogą? Usatysfakcjonuje nas tylko pełna i jednoznaczna odpowiedź.
    Pozdrawiamy.
    Redakcja historii Gdańskiego Wydawnictwa Oświatowego
  • liczebniki i wyrazy pochodne w słownikach
    28.03.2003
    28.03.2003
    Szanowni Państwo!
    W Słowniku ortograficznym podane są formy: dwustuletni (a. dwóchsetletni) i trzystoletni (a. trzechsetletni). Nie ma formy trzystuletni – czy jest niepoprawna? Co z czterystoletni (czterystuletni)? Proszę o uzasadnienie.
  • różne problemy ortograficzne
    23.02.2010
    23.02.2010
    Szanowna Poradnio,
    ogromnie się cieszę, że nie trafiłam na wyczerpany limit :) Chciałam spytać, czemu – choć wśród obiektów, których człon ogólny piszemy małą literą (budowle, pomniki, cmentarze), są też obiekty sportowe – piszemy wielką literą Stadion Dziesięciolecia? Dlaczego Humowski (od Hume), ale Joyce’owski? Dlaczego pornomagazyn, ale porno-film lub porno film? Czemu gadka szmatka jeszcze niedawno była zapisywana z łącznikiem (słownik ort. wyd. Wilga)?
    Z góry najuprzejmiej dziękuję
  • wielka litera w słownikach
    6.02.2009
    6.02.2009
    Czy spotykany w słownikach pojęć zapis, w którym hasło i pierwsza część jego wyjaśnienia pisane są małą literą, a uzupełnienie definicji to nowe zdanie, jest poprawny? Przykładem jest hasło ze słownika Terminy i pojęcia historyczne (Warszawa 1990): „niewolnik, człowiek pozbawiony wolności i ubezwłasnowolniony. W staroż. Grecji i Rzymie niewolnicy…”. Skoro po ubezwłasnowolniony mamy kropkę, to czy słowo niewolnik nie powinno być pisane wielką literą, z pauzą po nim, a nie z przecinkiem?
  • problemy ze słownikiem i z własnym pytaniem
    11.03.2005
    11.03.2005
    Co poradnia sądzi o następującej kwestii: Nowy słownik poprawnej polszczyzny, który przestrzega przed umieszczaniem zaimka zwrotnego się na końcu zdania, w bloku z nazwami geograficznymi często podaje informację: „nazw mieszkańców nie tworzy SIĘ”.
    PS: A oprócz tego problem ortograficzny dotyczący mojego pytania: czy powinien się tam pojawić, a jeżeli tak, to w którym miejscu, znak zapytania? Zamiast kropki na końcu czy może dwukropka?
  • Skąd tyle wyrazów w słowniku?

    12.09.2014
    12.09.2014

    Potrafię sobie wyobrazić, co robi kosiarkoładowacz albo koparkoładowarka, ale czym jest ładowarkozmywarka z pewuenowskiego WSO? Może ładuje akumulatory energią zmywającego? Skąd takie wyrazy biorą się w słownikach ortograficznych? Po wpisaniu ładowarkozmywarki w Google znajdują się tylko rymy, odmiany i inne wynalazki scrabblistów, a ani śladu desygnatu.

  • Niejednoznaczność rozstrzygnięć ortograficznych
    24.05.2016
    24.05.2016
    Szanowna Poradnio,
    na czym się tu oprzeć? Czy wielką literą zapisać Bazylika św. Franciszka w Asyżu, bo tak nakazują Zasady pisowni słownictwa religijnego, czy tylko Bazylika św. Franciszka z Asyżu (wg KSNG, posiedzenie 49), czy też może zawsze rozpoczynać bazylika od małej litery, wzorując się na zmianach w WSO PWN 2010/2016 (tak najprościej)?

    Z poważaniem
    Aleksander Durkiewicz
  • różne problemy ortograficzne
    19.07.2006
    19.07.2006
    Witam!
    1. Chciałbym zapytać, która wersja jest właściwa: Bielsko-Biała jest nazywane małym Wiedniem czy Małym Wiedniem? Ban Nikola Zrinski zyskał miano chorwackiego Leonidasa czy Chorwackiego Leonidasa?
    2. Ponadto ciekawi mnie, jak zapisać: nagroda Szkoła XXI W. czy nagroda Szkoła XXI w.; Międzynarodowy Trybunał ds. Zbrodni w B. Jugosławii czy Międzynarodowy Trybunał ds. Zbrodni w B. Jugosławii. Bez skrótu byłoby Wieku i Byłej, ale co, gdy jednak skracamy? Dziękuję.
  • Wątpliwości przestankowe i ortograficzne niezasadne!

    7.02.2017
    7.02.2017

    Szanowni Państwo,

    mam wątpliwość w związku z tekstem Ogólnopolskiego Dyktanda 2010. Chodzi o zdanie: […] a nad nim błyszczała, tu ni w pięć, ni w dziewięć doklejona, Gwiazda Betlejemska. Czy przecinek nie powinien znaleźć się po, a nie przed słowem tu? I skąd wielkie litery w pisowni gwiazdybetlejemskiej?

    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • różności ortograficzne
    28.11.2007
    28.11.2007
    Szanowni Państwo,
    czy istnieje łączna forma zapisu wyrażenia zabieg małoinwazyjny, np. w fachowym słownictwie medycznym, czy należy używać jednak formy zabieg mało inwazyjny?
    Jak zapisać wyrażenie: w ciągu trzech-czterech tygodni – z dywizem czy z myślnikiem?
    Dziękuję bardzo i pozdrawiam,
    Joanna Karbowiak
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego