Dzień dobry,
ktoś został obudzony przez dwa niezależne bodźce. Czy poprawne będzie zdanie: Obudził go szelest unoszonej pościeli i uczucie… czy też Obudziły go szelest unoszonej pościeli i uczucie… Analogicznie: Do końca otrzeźwił go dopiero panujący na zewnątrz mróz i świadomość późnej pory czy Do końca otrzeźwiły go dopiero panujący na zewnątrz mróz i świadomość późnej pory.

Z góry dziękuję za pomoc

Czym gramatycznie i co oznaczają sformułowania: (1) umowach zawieranych, (2) umowach zawartych?

umowy zawierane

Kontekst:
Zarówno w interesie konsumentów, jak i konkurentów Państwa Członkowskie zapewnią stosowne i skuteczne środki mające na celu zapobieganie stałemu stosowaniu nieuczciwych warunków w umowach zawieranych przez sprzedawców i dostawców z konsumentami.

Czym jest słowo zawieranych? Czy jest to strona bierna czasownika, czy imiesłów przymiotnikowy bierny (niedokonany żeński w liczbie mnogiej). Jak określa czynność? Czy jest to czynność dokonana czy niedokonana? A może jest to cecha umowy? Czy ta umowa jest już zawarta, czy jeszcze nie? Czy zdanie dotyczy umów już zawartych czy tylko zawieranych?

umowy zawarte

Zarówno w interesie konsumentów, jak i konkurentów Państwa Członkowskie zapewnią stosowne i skuteczne środki mające na celu zapobieganie używaniu nieuczciwych warunków w umowach zawartych przez sprzedawców i dostawców z konsumentami.

Tu rozumiem, że jest to przymiotnik – pewna cechy umowy, która jest zawarta i wywołuje skutki prawne.

Z wyrazami szacunku,
Ryszard Styczyński

Witam.
Ostatnio wśród młodzieży (do której jeszcze poniekąd należę) słyszę „dziwne słowa”, jak np. dżedżochron (zamiast parasola) i pokładnik (zamiast kasjera). Źródła tych słów są dość jasne, jednak z jednym słowem nie jest tak łatwo: z tugo, które (jak wywnioskowałem z kontekstu) oznacza mniej więcej smutek. Skąd to mogło się wziąć i co Szanowana Poradnia o takich działaniach myśli?
Z góry dziękuję za odpowiedź.

Jak należy odmieniać nazwiska typu: Farna, Karna, czy: np. piosenka Ewy Farnej (czy może Ewy Farny?), rozmowa Anny Karnej (czy Anny Karny?)

Szanowni Państwo,
ostatnio natknęłam się w Internecie na następujące wypowiedzenie: Miejsce doprawdy niezwykłe – Muzeum Historycznym w Przasnyszu. Czy w tym równoważniku zdania mamy do czynienia z błędem składniowym? A może to błąd fleksyjny? Chodzi mi, rzecz jasna, o przydawkę historyczny w miejscowniku. Bardzo proszę o krótkie wyjaśnienie. Będę wdzięczna za odpowiedź.

Z wyrazami szacunku
Anna J.

W jakich sytuacjach dopuszczalne jest przedstawianie się bądź podpisywanie skróconą wersją imienia? Typowym przykładem jest casus Kuby Wojewódzkiego, ale domyślam się, że wśród artystów taki zwyczaj jest akceptowalny i nie jest niczym niezwykłym ani rażącym. Niekiedy jednak widzę w telewizji młodego człowieka w garniturze, rzecznika czy przedstawiciela poważnej firmy, a podpis informuje, że oto wypowiada się Darek Kowalski albo Przemek Nowak. Prawdę mówiąc, nieco mnie to śmieszy…

Szanowni Państwo,

w odleglejszej przeszłości greckie „ai” i „oi” były spolszczane do głoski „e” (np. pedagogika, ekonomia). W ostatnim czasie są transliterowane odpowiednio jako „aj” i „o” (np. pajdokracja, ojkofobia). Z czego wynika ta zmiana, czym była spowodowana i kiedy miała miejsce?

Łączę pozdrowienia,

Michał Kosacki

Szanowni Państwo,
mam pytanie interpunkcyjne odnośnie do konstrukcji: Bądź(,) jak tam będziesz, Kraj doszedł(,) do czego doszedł, Każdy ma(,) co ma, Zrobiłem, ile zrobiłem. Kojarzą mi się z poradą https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Jest-jak-jest;17925.html. Nie stawiałbym więc raczej przecinka w przykładzie pierwszym, który ma znaczyć po prostu ‘nie śpiesz się’. W drugim i trzecim bym postawił, a co do ostatniego waham się.

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Który wariant przysłowia jest poprawny: „Jedna jaskółka wiosny nie czyni” czy „Jedna jaskółka nie czyni wiosny”? A może oba?

Szanowni Państwo,
mocno mnie zdziwiła porada https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Nazwiska-Casey-Corey-Dudley;19072.html. Wspomniana reguła [243] c) ma jednoznaczne brzmienie. Czemu więc nie mamy jej stosować do nazwisk typu Casey, skoro „są zakończone w piśmie na -y po samogłosce”? Taką interpretację potwierdza np. obecne w WSO hasło Carrey — odmieniane rzeczownikowe mimo wymowy zbliżonej do [kari] (wg Encyklopedii internetowej PWN).
Z wyrazami szacunku
Czytelnik