definicja
  • meteorolog i synoptyk
    23.10.2006
    23.10.2006
    Jak to jest z meteorologiem i synoptykiem? Przejrzałem definicje w różnych słownikach i najogólniejsze podsumowanie może być takie, że w ich świetle meteorolog to ktoś, kto przewiduje pogodę, a synoptyk to meteorolog, który przewiduje pogodę – czyli definicja synoptyka sugeruje, że meteorolog jest szerszym pojęciem, ale definicja meteorologa sugeruje, że to to samo.
  • odpowiedzialny

    18.12.2023
    18.12.2023

    Do której z podanych na stronie definicji słowa „odpowiedzialny” pasuje przykład: „To człowiek odpowiedzialny za sukces firmy” oraz podobne przykłady, w których mówimy o osobach, które przyczyniły się do osiągnięcia pozytywnych rezultatów?

  • organ
    29.12.2004
    29.12.2004
    W słowniku PWN nie ma opisanego jednego znaczenia słowa organ. Chodzi mi o dokładną definicję tego słowa używaną w pojęciach: organ statutowy, organ stowarzyszenia, organ organizacji etc. Jakie przymioty kryją się za ww. pojęciami? Pytanie powstało na gruncie konkretnego zapisu ustawy sejmowej. Określa ona, że w danej organizacji organami statutowymi są: „… inne powołane statutem”. Jakie cechy będą musiały spełniać organa powołane statutem, żeby wypełniały definicję słowa organy?
  • Podawanie źródeł
    17.10.2019
    17.10.2019
    Szanowni Państwo,
    czy wykorzystywanie definicji ze słowników lub encyklopedii (np. PWN) w przypisach innego dzieła (nowo powstającej powieści przygodowej) bez podania źródła jest dozwolone w rozumieniu USTAWY z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U.2018.1191 t.j. z dnia 2018.06.21)?
    Przykład:
    – To hematohydrozja(1) – powiedział Staś. – Chorego trzeba przewieźć do Nairobi(2).
    1 Hematohydrozja – pocenie się krwią spowodowane silnym stresem. 2 Nairobi – stolica Kenii.
  • prim i bis
    23.10.2014
    23.10.2014
    Dzień dobry,
    mam kolejne pytanie: o oficjalne polskie nazwy (i ich genezę) symboli: ′, ″ i ‴. Spotkałam się z: prim, bis, ter, ale w SJP i SWO ich definicji (jako symbolu) nie ma. W Wikipedii używane jest też unis (hasło: Minuta kątowa). Tabela znaków Unicode i dr Adam Wolański w odpowiedzi na moje poprzednie pytanie (bardzo dziękuję!) używają nazw: prime i double prime. Liczebniki łacińskie, które znalazłam, to: unus, duo, tres i primus, secundus, tertius. Czy mamy oficjalną nazwę?
  • Psychofizyczny a psycho-fizyczny
    29.05.2019
    29.05.2019
    Szanowna Redakcjo,
    Chciałabym się spytać o znaczenie słowa psychofizyczny – w Małym słowniku języka polskiego PWN i dwóch innych spotkałam się z definicją ‘dotyczy stosunków między bodźcami fizycznymi (podnietami) a wrażeniami; doznania’ lub zbliżoną odpowiedzią. Z kolei w słownikach internetowych napotkałam ‘dotyczący zjawisk psychicznych i fizycznych’, co z psychofizyką się nie łączy. Stąd moje pytanie: czy obie definicje są poprawne? Jeśli tak, od kiedy poprawna jest druga definicja?
  • salon
    28.02.2005
    28.02.2005
    Chciałbym poznać Państwa pogląd odnośnie do statusu czy też obecnego znaczenia wyrazu salon. Dzisiaj najczęściej jest on używany do nazywania pokoju gościnnego w mieszkaniu. Znajomi kupują mieszkania i za każdym razem pojawia się w ich wypowiedziach wyraz salon („salon z aneksem kuchennym”, „jak urządziłeś salon?”, „ile metrów ma twój salon?”). Dzisiaj na kursie francuskiego tłumaczyliśmy nazwy pomieszczeń w mieszkaniu. Kiedy zwróciłem prowadzącej i grupie uwagę, że w większości mieszkań są raczej pokoje gościnne, ewentualnie dzienne (kiedyś mówiło się pokój stołowy, na przykład moi rodzice tak mówili), że na salon niewiele osób może sobie pozwolić, choćby z racji niewielkiego metrażu tegoż pomieszczenia – to spotkałem się z reakcją lekkiego niedowierzania. ISJP potwierdza moje stanowisko. USJP (w porównaniu do ISJP) odżegnuje się trochę od tradycyjnego znaczenia tego słowa i nadaje mu bardziej powszechny charakter (czyżby pod wpływem mody językowej?). Być może jestem przewrażliwiony na punkcie maksymy „odpowiednie dać rzeczy słowo”, ale jeśli przeciętne polskie mieszkanie będzie wyposażone w salon (może w salonie czujemy się lepiej lub bardziej dowartościowani), to jak nazwać pomieszczenia, które istotnie zasługują na to miano? Moim zdaniem jest to nadal nadużycie, a bezrefleksyjne powtarzanie za kimś słów czy wyrażeń modnych – cokolwiek smutne.
  • Sumiaste wąsy

    7.05.2022
    7.05.2022

    Dzień dobry,

    chciałbym spytać czy wyrażenie sumiasty wąs pochodzi od ryby suma, który ma wąsy, które nie są jednak sumiaste. W słowniku języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego wskazana jest definicja słowa sumiasty – taki jak u suma, w drugiej definicji wyrażenia sumiaste wąsy są opisane jako długie, bujne, gęste wąsy. Czy słowo sumiasty jest zatem homonimem czy faktycznie pochodzi od nazwy ryby?

  • tradycja
    27.01.2005
    27.01.2005
    Bardzo proszę o wyjaśnienie pojęcia tradycja. Spotkałem się z tym pojęciem w różnego rodzaju przypadkach, jak np.: tradycja narodowa, tradycja staropolska, literacka, religijna, sadownictwa, tradycja warzenia piwa, tradycja obchodów święta, tradycja noworoczna, tradycje kaszubskie, tradycje polskie, tradycje górnicze, tradycje kulinarne itp. Czy pojęcie tradycji oznacza wyłącznie traditio – przekazywanie czegoś, czy jest ona również sama w sobie wartością podobną jak zwyczaj, czy obrzęd?
  • Wielka litera w tekstach prawnych
    22.05.2018
    22.05.2018
    Szanowni Państwo,
    piszę pracę magisterską, omawiam pewien wzorzec umowy ubezpieczenia, zawieranej na podstawie konkretnych ogólnych warunków ubezpieczenia. Dla ujednolicenia znaczenia pewnych określeń, którymi posługuje się w dokumencie firma ubezpieczeniowa, zawarto w nim definicje oznaczone wielkimi literami. Czy mogę ich użyć, podając źródło (cyt. definicji) oraz posługiwać się nimi w dalszej części pracy pisząc je wielką literą, aby zachować jednolity przekaz?

    Z poważaniem,
    A. Wrońska
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego