dlaczego
  • Z przecinkiem czy bez?

    26.05.2021
    26.05.2021

    Proszę o radę odnośnie do poniższego zdania:


    Dowiedz się, kto założył Kraków, kiedy żył tam Smok Wawelski i dlaczego w tym mieście je się obwarzanki.


    Czy po słowie  Wawelski powinniśmy wstawić przecinek? Na jaką zasadę można się powołać, decydując o obecności lub nieobecności przecinka w tym miejscu?


    Dziękuję! :-)

  • afektonimy
    1.01.2012
    1.01.2012
    Dzień dobry,
    mam pytanie dotyczące afektonimów – jaka jest geneza tego słowa, od jak dawna funkcjonuje w języku polskim i dlaczego tak trudno znaleźć je w słownikach? Rozumiem, że pierwszy człon pochodzi od słowa afekt, ale bardziej kojarzy się mi to z negatywnymi emocjami (por. zabójstwo w afekcie), a nie z „czułymi słówkami”. Dlaczego takie „miłe” słówko brzmi tak groźnie?
    Pozdrawiam całą Redakcję i życzę wszystkiego najlepszego w Nowym Roku,
    Agnieszka
  • atakować i kontratakować
    21.03.2009
    21.03.2009
    Dzień dobry,
    czy czasownik kontratakować może mieć jakiekolwiek dopełnienie? Jeśli nie, to dlaczego? Pytam, gdyż napisawszy tytuł: „TomTom kontratakuje Microsoft”, usłyszałem zarzut, iż czasownik kontratakować nie może mieć dopełnienia. Osobiście nie widzę jednak żadnych formalnych przeszkód, żeby pan Kowalski mógł kontratakować pana Iksińskiego. Wszak pan Iksiński pana Kowalskiego atakować może. Dlaczego więc czasownik kontratakować miałby mieć inną łączliwość niż atakować?
    Bartomir
  • au pair
    10.01.2003
    10.01.2003
    Mam takie pytanie odnośnie wyrazu au pair. Co dokładnie znaczy ono po francusku i dlaczego tak łatwo przyjęło sie w języku polskim, a także kiedy pojawiło się ono po raz pierwszy w polszczyznie? Pozdrawiam.
  • B. = D., a nie M.

    15.07.2022
    15.07.2022

    Szanowni Państwo,

    frapuje mnie zmiana rodzaju gramatycznego na męskozwierzęcy w przypadku użycia rzeczowników pospolitych męskich nieżywotnych jako nazwy okrętów (Grom, Piorun, Wicher) i broni (Durendal, Piorun, Grom). Czy to jakaś reguła? Dlaczego wyłamuje się z niej Szczerbiec? Dlaczego nie dotyczy ona nazw miejscowości (Kamień, Kłos, Potok)?

  • Bezkońcówkowy dopełniacz liczby mnogiej rzeczowników rodzaju żeńskiego i nijakiego

    23.01.2024
    23.01.2024

    Szanowna Redakcjo!

    Moje pytanie dotyczy fleksji. Otóż przeczytałem, że rzeczowniki rodzaju żeńskiego i nijakiego, których temat zakończony jest na spółgłoskę twardą lub -c, mają w dopełniaczu liczby mnogiej końcówkę zerową, np. matka - matek, słońce - słońc. Dlaczego więc dla rzeczownika "noc" forma ta brzmi "nocy", a więc korzysta on z końcówki typowej dla tematów zakończonych na inne spółgłoski stwardniałe niż -c i -l? Dlaczego z kolei rzeczownik "danie" ma w tym przypadku końcówkę zerową, skoro jego temat kończy się na spółgłoskę miękką, więc oczekiwalibyśmy końcówki -i?


    Z góry dziękuję serdecznie za wyjaśnienia!

  • Birma czy Mjanma?

    22.05.2021
    22.05.2021

    Dzień dobry!

    Która nazwa jest prawidłowa: Birma czy Mjanma? Dlaczego nadal używa się nazwy Birma? Przecież nikt obecnie nie mówi Rodezja na Zimbabwe. Chciałbym też zapytać o stolicę tego kraju. Dlaczego  Rangun, skoro czyta się [jangun]? I czy  Nayipidaw otrzyma łatwiejszą formę zapisu?

  • bity i bajty
    16.02.2003
    16.02.2003
    Jeśli słowo bit w dopełniaczu brzmi bitu, to dlaczego na bajt w dopełniaczu mówimy bajta? Inne słowo – bufor – w dopełniaczu może brzmieć zarówno buforu, jak i bufora. Dlaczego nie możemy użyć dopełniacza bajtu?
  • bniec
    11.01.2013
    11.01.2013
    Wielki słownik ortograficzny PWN (podobnie jak wiele innych słowników) podaje następującą odmianę rzeczownika bniec: bieńca; bieńce, bieńców. Proszę o wyjaśnienie, dlaczego właśnie taką odmianę uznano za prawidłową. Dlaczego bniec odmieniamy jak wieniec, a nie jak np. piec (bnieca; bniece, bnieców).
  • bransoletka
    7.11.2006
    7.11.2006
    Czy słowo bransoletka należy wymawiać branzoletka?
    Serdecznie pozdrawiam
    jt
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego