Spotykam się z tym problemem na co dzień: wcześniej uczyłem Polaków francuskiego, teraz uczę Węgrów polskiego. Gdy natrafiam na zdanie typu: „Powiedział, żebym mu dał…”, to tłumaczę moim uczniom, że jest to tryb łączący, mylnie przedstawiany przez polskie gramatyki jako przypuszczający. Przecież istnieje zarówno syntaktyczna, jak i semantyczna różnica między powyższą formą a podobną w zdaniu: „Wiem, że dałbyś mi, gdybym cię o to poprosił”.
Wprawdzie kilku polskich gramatyków proponowało rozróżnienie między obu trybami (tak przecież odmiennymi), ale nie przyjęło się ono, mimo że ułatwiłoby życie nauczycielom tych języków, w których istnieje osobny tryb przypuszczający i osobny łączący (romańskie) i nauczycielom polskiego na Węgrzech. Istnieje zresztą wiele takich zjawisk, których inne niż tradycyjne przedstawienie ułatwiłoby dzieciom naukę języków (np. we francuskim pojęcie równoważnika zdania jest obce, uważam, że również i w polskim jest ono niepotrzebne). Czy nauka gramatyki polskiej nie powinna być w jakiejś mierze nastawiona porównawczo, aby dzieci nauczyć, że nie wszędzie na świecie ludzie myślą takimi kategoriami, jakie zostały zdefiniowane (dość dawno temu na dodatek) przez polskie gramtyki?
Dziękuję za odpowiedź
Arkadiusz Karski
Bukowno / Budapeszt

Dlaczego zgodnie z zaleceniem WSO pisze się: Jean Jacques Rousseau, ale jednak: Jean-Jacques Annaud? Francuska Wikipedia w obu przypadkach podaje zapis z łącznikiem.

Dlaczego mówimy megaloman, piroman, narkoman itp., skoro osoba dotknięta manią to maniak? Czy nie powinniśmy mówić raczej o megalomaniaku? Czy język polski zawsze był w tym miejscu niekonsekwentny?

Szanowni Państwo,

zauważyłem, że w wyrazach monterzy i montaż są użyte rz i ż. Trudno mi znaleźć cokolwiek na temat tej oboczności, domyślam się zatem, że wyrazy te muszą na gruncie polszczyzny nie być spokrewnione – czy to prawda? Montaż zapewne przyszedł do nas z francuskiego, a monter i monterzy z rosyjskiego монтёр – jest to możliwe? A może bardziej prawdopodobna jest inna historia tych wyrazów?

 Bardzo dziękuję za informację.

Pozdrawiam

MG

Moje uszanowanie.
Mam kłopot z właściwą pisownią nazwisk kameruńskich. Oryginalne wersje nazwisk niektórych piłkarzy to M'Boma, M’Bami czy N’Do, ale widzę, że czasami występują takie zapisy, jak Mboma czy Nkoulou. Wiem, że np. SO spolszczył stolicę Czadu N’Djamena na Ndżamena. Czy przykład nazw geograficznych może odnosić się tak samo do nazwisk (czyli Mboma, Mbami et cetera)?

Jak wymawiamy nazwisko Jana Piotra Norblina, polskiego malarza pochodzenia francuskiego: [norbl'in] z akcentem paroksytonicznym czy raczej z francuska – [norblę] z akcentem oksytonicznym?

Skąd wzięło się słowo planszetka, używane czasami przez osoby związane z grami planszowymi do opisu małej planszy bądź karty postaci gracza?

Jak nazwać dodatkowe biegi w niektórych konkurencjach? Polszczyzna nazywa je repasażami. Zauważyłem jednak w portalu GW, że pojawia się tam wersja repesaże.
Kopaliński słowo repasaż wywodzi od francuskiego repassage, czyli ‘powtórne przejście’. Tymczasem w angielskim te biegi nazywane są repechage. Etymologia to francuskie słowo repêchage oznaczające ‘drugą szansę, ponowny egzamin’. Zresztą Larousse tłumaczy słowo repassage jako ‘odprasowanie’.
I co z tym fantem począć? Może więc repeszaże?

Szanowni Państwo!
W związku z moją pracą lektorki języka polskiego jako obcego interesuje mnie skala zjawiska zapożyczeń we współczesnej polszczyźnie (głównie z języków zachodnich, czyli z angielskiego, niemieckiego, francuskiego oraz łacińskiego). Byłabym bardzo wdzięczna za podanie szacunkowych danych (np. w tysiącach słów albo w procentach) lub wskazanie tytułów aktualnych opracowań, w których znajdę powyższe informacje.
Z poważaniem
Agnieszka Zawadzka

Dzień dobry,
chciałbym zapytać o poprawną wymowę miasta Strasbourg. Czy wymowa powinna być zaczerpnięta z języka niemieckiego, czy francuskiego? Czy powinno się spolszczyć nazwę?