-
pół Asyryjczyk, pół Katalończyk7.09.20087.09.2008Jaka jest prawidłowa pisownia: pół-Asyryjczyk, pół-Katalończyk czy też pół Asyryjczyk, pół Katalończyk? Wyrażenie powyższe zostało użyte w ubiegłorocznym dyktandzie internetowym. Do tej pory byłam pewna, że obowiązuje w takim przypadku pisownia bez dywizu, ponieważ w dyktandzie ogólnopolskim z roku 2001 autorstwa prof. B. Dunaja podobne wyrażenie jest napisane tak: pół Polak, pół Irlandczyk. Czy możliwa jest pomyłka w dyktandzie internetowym? Proszę o pomoc.
-
przelać się – przelewać się
23.06.202323.06.2023Szanowni Państwo,
w słowniku na stronie, pod hasłem „przelać się — przelewać się”, oprócz znaczeń dotyczących cieczy, jedno dotyczy naczynia, a brzmi: «zostać nadmiernie wypełnionym płynem». Domyślam się, że odnosi się ono na przykład do takiego użycia: "[naczynie] przelewa się". Chciałbym zapytać, jak poprawnie do tej konstrukcji dodać dopełnienie? Naczynie przelewa się...:
– wodą
– od wody
– z wody
Które z nich jest/są poprawne bądź czy jest jakieś inne?
Dodam, że naturalnie zdaję sobie sprawę o możliwości rozwinięcia wspomnianej konstrukcji (tudzież uzupełnienia jej o docelowe dopełnienie) w ten sposób: "naczynie wody przelewa się" / "naczynie z wodą przelewa się".
-
przełamać smak
14.01.202414.01.2024Dzień dobry,
co znaczy zwrot „przełamać smak”?
-
przepajać, dopajać noworodka
12.01.202312.01.2023Dzień dobry,
zastanawia mnie użycie słowa „przepajać” w kontekście podawania wody niemowlęciu. Naturalnym wydawałoby mi się mówienie o „pojeniu”, ewentualnie „dopajaniu”, ale skąd w powszechnym użyciu akurat „przepajanie”? Dla mnie brzmi to jak podawanie nadmiaru płynu (analogicznie do „przekarmiania”), a jednak spotkałam się z „przepajaniem” nie tylko na forach i blogach, ale również w artykułach przeznaczonych dla młodych rodziców.
-
przesłona czy przysłona?25.06.200725.06.2007Przesłona czy przysłona? Chciałbym się dowiedzieć, która forma jest poprawna, jeśli chodzi o część urządzenia optycznego w postaci regulowanego otworu na drodze strumienia światła, stosowanego w aparatach fotograficznych?
-
Przyimek koło oraz przysłówki mile – miło
11.01.202411.01.2024Witam, czy można powiedzieć, że coś odbędzie się koło godziny 13, czy jedyną poprawną formą jest około. I drugie pytanie, czy można powiedzieć, że coś jest miło widziane, czy tylko mile widziane?
Pozdrawiam
-
rozcieńczalność i rozpuszczalność
30.04.202430.04.2024Dzień dobry!
Czy rozcieńczalność to synonim rozpuszczalności? W Państwa słowniku jest tylko hasło bez żadnego komentarza. Intuicja mówi mi, że to jednak nie są synonimy, ale chciałbym się upewnić.
Z poważaniem
Zbigniew Pyciński
-
Rozszczelnić, rozszczelniać 31.05.201731.05.2017Drukowane słowniki PWN (w tym WSO) nie zawierają haseł rozszczelnić i rozszczelniać. Czasowniki te nie występują także w udostępnionej części Korpusu, co jest dziwne, skoro są dość powszechne w internecie i w mowie.
Nowsze okna pozwalają zwykle na 4 pozycje: otwarte, zamknięte, uchylone i rozszczelnione. Czy tę ostatnią pozycję można nazwać jakoś inaczej?
-
Sauté13.02.201813.02.2018Szanowni Państwo,
zainteresowało mnie ostatnio użycie w języku polskim słowa sauté. Intuicyjnie rozumiałem je jako znaczące ‘bez dodatków’, ‘samo’. Zapytałem też kilkoro znajomych i ich definicje były zbliżone.
Słowniki zdają się jednak sugerować zupełnie inne znaczenie, a obserwowany brak dodatków wydaje się być tylko efektem ubocznym metody przyrządzania potrawy. Czy użycie tego słowa poza kulinariami, w powyższym rozumieniu, jest błędem językowym czy może być np. uzasadnioną metaforą?
-
Schemat składniowy czasownika kupować
10.10.202210.10.2022Dzień dobry!
Jak poprawnie powiedzieć: Czy nie powinniśmy kupić jakiegoś chleba? Czy – Czy nie powinniśmy kupić jakiś chleb? Kiedy używać biernika, a kiedy dopełniacza w połączeniu z czasownikiem „kupić”?