kolokacja
  • tapnąć

    3.01.2021
    3.01.2021

    Szanowna Poradnio,

    jak powinniśmy mówić, jeśli chcemy wskazać użytkownikom smartfonów, aby wybrali coś na ekranie smartfona. Chodzi o alternatywę dla „kliknięcia” na komputerze. Spotkałem się z kilkoma określeniami począwszy od spolszczonego „tapnij”, „dotknij”, „stuknij” czy „wybierz” Czy użycie tego typu zwrotu np. „tapnij w ikonę, aby wybrać opcję...” jest poprawne? Jaki czasownik byłby najlepszy na określenie czynności dotknięcia palcem na ekranie smartfona, aby coś „kliknąć”?

  • termin na coś, do czegoś, a może czegoś

    13.12.2022
    13.12.2022

    Szanowni Państwo,

    mam duży dylemat, który przyimek powinien zostać użyty w przypadku zakreślania ram czasowych. A zatem czy powinno się wskazać (w korespondencji urzędowej), że komuś „upłynął termin do złożenia podania” czy „upłynął termin na złożenie podania". Głównym problemem jest czy powinno stosować się „do”, czy „na”, może obie formy są poprawne, ale zależne od kontekstu?

  • testament

    14.11.2023
    9.11.2023

    Dzień dobry,

    czy użycie słowa testament w znaczeniu «dowód czegoś» jest poprawne? Np. jako testament siły, jak w tym wypadku:


    """

    Adam Bielan podkreślił, że powstanie w getcie "było znakiem nadziei dla świata, że Żydzi nie odejdą w noc w milczeniu". - Będą walczyć o przeżycie i o wartości, które czynią nas ludźmi. To testament siły, jakim jest solidarność i wspólnota - skonkludował eurodeputowany PiS.

    """

  • truchło

    28.10.2022
    28.10.2022

    Szanowni Eksperci,

    ostatnio często widuję użycie wyrazu „truchło” w znaczeniu „ciało martwego zwierzęcia”. Mam wrażenie, że celują w tym źródła policyjne (przykładowe wyniki wyszukiwania: „policja została powiadomiona o truchle psa”, „funkcjonariusze zabezpieczyli truchło kota”, „truchło kilkunastu zwierząt znaleźli policjanci”). Czy takie użycie jest poprawne? Znane mi słowniki traktują ten wyraz jako książkowy, poza tym nigdy nie zawężają jego zakresu do zwierząt.

  • trzycyfrowy i trójcyfrowy

    28.03.2022
    28.03.2022

    Dzień dobry,

    Chciałbym zapytać o istnienie słowa trójcyfrowy. W PWN nie da się go wyszukać, jednak np pod tym linkiem istnieje przykład historyczny, w formie pisanej https://www.nfjp.pl/lemma/tr%C3%B3jcyfrowy

    Oprócz tego tam jest kilka innych podobnych np trójdzietny, trójelementowy, trójboczny jak i samo słowo trójkątny.

    Mówimy: jednocyfrowy, dwucyfrowy, pięciocyfrowy, a dlaczego trzycyfrowy? Wręcz nie mówimy: "trzykątny".

    Czy naprawdę brak źródeł z trójcyfrowym?

    Pozdrawiam,

    Paweł Niewiadomski

  • udzielić patronatu?
    3.02.2010
    3.02.2010
    Dzień dobry!
    Czy poprawna jest kolokacja udzielić patronatu? W Słowniku poprawnej polszczyzny i w Uniwersalnym słowniku języka polskiego mowa jest wyłącznie o obejmowaniu patronatu nad czymś, podczas gdy wyżej wspomniane wyrażenie jest stosowane nader często.
    Dziękuję serdecznie i pozdrawiam.
  • wetyweria pachnąca

    28.01.2023
    28.01.2023

    Szanowni Państwo!

    Kieruję do Państwa pytanie dotyczące polskiego zapisu nazwy rośliny z gatunku Chrysopogon zizanioides. Jaka jest jego poprawna forma? Wetiwer? Wetywer? Wetiweria? A może wetyweria?

    Życzę wspaniałego dnia!


  • wierzchowiec

    13.02.2023
    13.02.2023

    Szanowni Państwo,

    czy wierzchowcem można nazwać inne zwierzę niż konia? Często w tworach fantastycznych (szczególnie w grach) bohater dosiada różne zwierzęta np. wilki, wielbłądy, smoki, a nawet sztuczne konstrukcje. Po angielsku jest na to termin "mount" (czyli ogólnie zwierzę, na którym się jeździ) i często w tłumaczeniach na j. polski jest to tłumaczone jako wierzchowiec. Jednak słowniki podają, że jest to konkretnie koń. Może jest jakieś lepsze polskie określenie?

    Pozdrawiam

    Łukasz

  • w tę i we w tę

    7.05.2022
    7.05.2022

    Szanowni Państwo,

    interesuje mnie zbitka leksemów "we w" w wyrażeniu "w tę i we w tę". Czy znane są inne zastosowania tej zbitki? Co ona oznacza, skoro (wydaje się) wystarczy jeden z przyimków dla tego samego sensu? W gwarze wielkopolskiej istnieje samodzielny (jak mi się zdaje powinien być pisany łącznie) leksem wew (- Przyńdź wew czwartek. - Wew tyn, czy wew przyszły?). Czy wzorując się na tym, nie należałoby pisać "W tę i wew tę", jako reminiscencję staropolszczyzny?

  • wymóg

    8.06.2023
    8.06.2023

    Szanowni Państwo,

    w recenzji jednego z prawniczych tekstów naukowych natrafiłem na krytykę użycia słowa „wymóg”. Recenzent zauważył, że wyrazu tego w wielu słownikach języka polskiego w ogóle nie ma. Zaproponował posługiwanie się synonimami takimi jak: przesłanka, wymaganie, konieczność. Zastanawia mnie, skąd bierze się krytyka użycia tego słowa. Czy chodzi jedynie o styl? A może jest to niepoprawnie utworzony rzeczownik od czasownika „wymagać”?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego