-
służyć opieką30.09.200830.09.2008Czy prawidłowe jest sformułowanie: służyć fachową opieką? Wydaje mi się, że opieką można otaczać, a służyć można pomocą.
-
Wykładnik trybu przypuszczającego
22.01.202322.01.2023„Gdyby on to zrobił, to ktoś by o tym wiedział” – czy to zdanie jest poprawnie napisane? Czy może powinno być „Gdyby on to zrobił, toby ktoś o tym wiedział”? Czy cząstka „by” zawsze musi łączyć się ze spójnikiem? W książkach tego typu zdania są różnie zapisywane... I jeszcze jedno pytanie: czy mogłoby być napisane w tym zdaniu zamiast „gdyby” słowo „jeżeli”? („Jeżeli on by to zrobił, toby ktoś o tym wiedział”). Takie zdania też widuję w książkach, choć wg mnie bardziej pasuje tu „gdyby”.
-
zniewolić – zniewalać, zniewalający
4.02.20234.02.2023Dzień dobry, mam problem ze słowem „zniewalać” (od niewoli). Użyłam go w zdaniu, że pewne uczucie jest „zniewalajace” (chcąc uzyskać negatywny wydźwięk) i ktoś mi zwrócił uwagę, że o ile słowo „zniewalać” ma dwa znaczenia, o tyle „zniewalający” to już tylko „zachwycający”. Czy istnieje jakieś słowo oznaczające „tego, który zniewala”?
-
Dlaczego pięta?14.10.201614.10.2016Szanowni Państwo,
zastanawia mnie rola pięty we frazeologii. Mamy chwalipiętę, wiercipiętę. Słyszałem też powiedzenie niech ci pójdzie w pięty (nawiasem mówiąc, nie wiem, co właściwie znaczy).
Czy wiadomo, skąd owa pięta się wzięła? Co do chwalipięty, przyszło mi kiedyś do głowy, że może ma to coś wspólnego z piętą Achillesa, tj. chwalipięta 'chwali nawet swój potencjalnie słaby punkt’. Ale to pewnie tylko moja fantazja.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
przysięgać, ale jak?14.03.200514.03.2005Ciekaw jestem opinii poradni, które z form:
– składać przysięgę przed kimś
– składać przysięgę wobec kogoś
– składać przysięgę komuś
– składać przysięgę na ręce kogoś
są poprawne, a które niepoprawne. WSPP nie informuje o składni tego zwrotu, podobnie jak dostępne mi słowniki frazeologiczne. W Potopie znalazłem „na ręce komendantów szwedzkich składać przysięgę na wierność nowemu panu”, ale we współczesnych aktach prawnych mowa o składaniu przysięgi wobec kogoś.
Łączę pozdrowienia. -
rzucić piłkę czy piłką?17.02.201217.02.2012Moja wątpliwość dotyczy czasownika rzucać, a dokładniej kwestii, z którym łaczy się przypadkiem. Czy poprawne jest wyrażenie rzucać piłkę, czy też rzucać piłką?
-
zaprosić w podróż (?)
28.09.202328.09.2023Szanowna Poradnio!
Czy można kogoś zaprosić w podróż? Czy jest to niepoprawne wyrażenie?
Pozdrawiam
Mira
-
abominacja
11.10.202211.10.2022Czy coś może być „abominacją”? Wg SJP abominacja to „uczucie wstrętu". A w wielu opisach jest używana jako „coś wypaczonego”. Więc, czy można „coś” nazwać abominacją, czy tylko to „coś” może wywoływać abominację???
-
chromolić mydło
23.10.202323.10.2023W filmie Wojciecha Marczewskiego „Dreszcze”, którego akcja toczy się w czasach stalinowskich, jest scena, w której uczniowie recytują z pamięci fragmenty „Pana Tadeusza”. Jeden z uczniów nie może sobie przypomnieć tekstu, za co nauczyciel bije go linijką po palcach. Ukarany uczeń wybucha: „Ja chromolę takie mydło! Dzieci się nie bije!” i oburzony wraca do ławki.
Czy jakiekolwiek słowniki rejestrują owo „chromolenie mydła” jako frazeologizm? Jeśli tak, to skąd się on wziął?
-
drapichrust
28.02.201528.02.2015Szanowni Państwo,
jestem ciekaw etymologii wyrazu drapichrust. W poradzie https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/urwipolec;12833.html pojawia się wzmianka na ten temat, tylko nie wiem, co by miało znaczyć, że ktoś „drapał chrust”. Czy chodzi o to, że go podbierał?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik