lecz
  • minister
    18.09.2002
    18.09.2002
    Interesuje mnie forma wyrazu minister w zdaniu:
    Przepisy bhp […] znajdziecie w rozporządzeniu Ministrów Pracy i Opieki Społecznej, Przemysłu Ciężkiego, Przemysłu Lekkiego, Przemysłu Rolnego i Spożywczego, Żeglugi, Budownictwa oraz Zdrowia.

    Czy prawidłowa jest tu forma liczby mnogiej (tak jak w zapisie), czy może jednak liczba pojedyncza (bo każdy z wymienionych ministrów jest tylko jeden), a może w ogóle powinien być powtórzony wyraz minister?
    Bardzo proszę o odpowiedź i dziękuję za otrzymane do tej pory.
  • Miód na serce
    29.01.2020
    29.01.2020
    Szanowni Państwo,

    zastanawiam się nad etymologią frazeologizmu miód na serce. Czy ma ono związek z dawnymi upodobaniami kulinarnymi użytkowników naszego języka?

    Pozdrawiam

    Tomasz K.
  • moribund(a)
    26.04.2010
    26.04.2010
    Jak poprawnie spolszczyć łacińskie słowo moribundus, oznaczające osobę umierającą? Spotkałem się parę razy z formą moribund, jednak wydaje mi się, że lepiej brzmi (ten) moribunda – przez analogię do (tego) wagabundy (łac. vagabundus).
  • na obszarze czy w obszarze?
    12.06.2003
    12.06.2003
    Czy można mówić w obszarze zamiast na obszarze? Od kilku lat słyszę, że „Sprawa leży w obszarze gospodarki”, „W tym obszarze rząd nie odnosi sukcesów”, a mnie się wydaje, że coś się dzieje na obszarze albo w przestrzeni. Ale może niepotrzebnie się tym przejmuję.
  • Na terenie powiatu

    3.10.2020
    3.10.2020

    Dzień dobry.

    Proszę o wyjaśnienie, dlaczego użycie zwrotu: na terenie powiatu jest niepoprawne?

    Z poważaniem

    Anna

  • Nawarra – nawarski, nawarryjski czy nawaryjski?
    31.12.2015
    31.12.2015
    Jaka jest poprawna forma przymiotnika pochodzącego od nazwy hiszpańskiego regionu Nawarra: nawarski czy nawarryjski? Pierwsza brzmi niebywale po polsku, ale jest zalecana przez słownik PWN. Tyle że ludzie nie kojarzą jej z Nawarrą. Czy druga forma (nawarryjski) jest poprawna i dopuszczalna (tak jak np. kalifornijski)?
  • Nazwiska w wołaczu
    5.09.2018
    5.09.2018
    Szanowni Państwo,
    czy odmężowska forma np. Ziębowa może mieć w wołaczu formę: pani Ziębowo? Czy wszystkie nazwiska bezwzględnie w wołaczu mają formę mianownikową? Czy ten zwyczaj dotyczy też dawnych czasów, np. końca XIX wieku? W moich stronach, na południu Polski jeszcze po wojnie używano wołacza w odmężowskich formach nazwiska i nie widzę w tym nic nagannego. Podobnie jak w połączeniu: pani Nowak itp. Jaka reguła mówi, że to jest niestosowne?
  • nazwy funduszy
    4.08.2003
    4.08.2003
    W naszych publikacjach często występuje zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Pracy. W związku z tym pytanie: jak należy pisać te fundusze – wielką czy małą literą? Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych może istnieć w każdym zakładzie pracy, dlatego wydaje mi się, że można go pisać małymi literami.
    Problem pojawia się przy jego skrócie, który także często jest używany w publikacjach fachowych: ZFSS czy zfss? Z kolei Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Pracy są odrębnymi, ponadzakładowymi funduszami, dlatego moim zdaniem należy je pisać wielkimi literami.
    Czy mam rację?
  • nazwy restauracji itp.
    25.10.2002
    25.10.2002
    Jeśli restauracja nazywa się U Szkota lub Pod kucykiem, to mówi się: Spotkamy się u Szkota, Byliśmy pod kucykiem. Jak to zapisać – chodzi mi o to, że przyimek rozpoczynający nazwę własną (i pisany wielką literą!) równocześnie ma pełnić rolę zwykłego przyimka w zdaniu. Można obejść problem pisząc: Byliśmy w restauracji „U Szkota” – ale może np. zdanie napisane ma być przytoczeniem czyjejś wypowiedzi (a ten ktoś nie użył słowa restauracji), albo z innych względów (ot, choćby rytm wiersza) chce się uniknąć tego naddatku.
    Do tego dochodzi kwestia cudzysłowu, który pewnie też można pominąć, ale którego stosowanie w przypadku zwykłych nazw typu Parkowa czy Różowy Słoń nie prowadzi do żadnych rozterek. A w przypadku zdania Byliśmy-U-Szkota nie wiadomo, czy otworzyć cudzysłów przed U/u, czy też dopiero przed Szkota.
  • Nazwy ulic w tytułach
    20.10.2017
    20.10.2017
    Szanowni Państwo,
    reguła [73] nakazuje pisać wielką literą jedynie pierwszy wyraz w tytułach utworów artystycznych. Co jednak z takimi przykładami jak: Ulica Japońskiej Wiśni (wiersz Osieckiej), Ulica Sezamkowa, Łuk Triumfalny (powieść Remarque’a, której tytuł nawiązuje do paryskiej budowli)? Nazwy te same w sobie podchodzą pod regułę [82], z której wynika pisownia wielką literą wszystkich wyrazów. Jak pogodzić tę kolizję?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego