lecz
  • Stopniujemy konsekwencje

    1.05.2023
    1.05.2023

    Czy "konsekwencje" mogą być gorsze? Czy może bardziej poważne? Jak stopniować konsekwencje?

  • witkacyzmy
    9.04.2008
    9.04.2008
    Szanowni Eksperci!
    Czy jatros i jatromantis to wyrazy-cytaty, czy częściowo spolszczone? Co mogą oznaczać, od jakich wyrazów podstawowych i z jakiego języka pochodzić, które znajdują się w manifeście Witkacego „Z Papierka Lakmusowego’’: neo-pseudkretynizm, neo-kabotynizm, solipsoderyzm, neo-humbugizm, mistyficyzm, fiktobydlęcyzm, i czy błaźnizm, papugizm, małpizm, filutyzm, gitaryzm, piurglabizm są hybrydami? Czy można je uznać za hybrydy złożone z obcej podstawy słowotwórczej i gr. sufiksu -izm, oznaczającego potocznie doktrynę, teorię, kierunek artystyczny np. papugizm: tur. papahan + sufiks -izm (gr. -isma, ismos)?
    Monika Czarnota
  • budować się
    8.11.2011
    8.11.2011
    Szanowni Państwo!
    Od pewnego czasu drażni mnie wyrażenie: budować się. Na przykład: „Mój brat będzie się budował”, co oznacza, że brat będzie budował dom, czy to własnymi rękami, czy zlecając budowę specjalistom. Czy to sformułowanie jest poprawne i skąd w ogóle taka nietypowa konstrukcja? Nie wykluczam, że po prostu nie podoba mi się ta forma, stąd estetyczna „alergia”. Dziękuję z góry za odpowiedź.
    Pozdrawiam serdecznie
    Krzysztof Banach
  • dyżur i ostry dyżur

    11.01.2024
    11.01.2024

    Szanowni Państwo,

    co dokładnie oznacza dyżur?

    Podstawowa definicja pojęcia dyżur wskazuje na pełnienie obowiązków i okres pełnienia.

    Definicja pojęcia ostry dyżur wskazuje na okres i „obowiązek przyjmowania wszystkich chorych”, czyli raczej gotowość.

    Z kolei w Kodeksie pracy (art. 1515) znajdziemy już wprost „gotowość” i wzmiankę o tym, że jest możliwe „mieć dyżur”, a nie wykonać pracy.

    Dwie ostatnie definicje zdają się lekko kontrastować z pierwszą, w myśl której nie tylko gotowość jest potrzebna, ale też pełnienie. Czy w tej pierwszej definicji po średniku (lub nawet przed : ) nie miało być:

    „też: okres pozostawania w gotowości do pełnienia tych obowiązków”?

    Z góry dziękuję!

  • krem
    2.12.2003
    2.12.2003
    Czy mówi się krem na odparzenia, czy krem przeciwko odparzeniom? Chodzi o preparat, który ma zapobiegać odparzeniom, a gdy już się pojawią, ma je leczyć.
  • Lekarstwo na miłość
    5.12.2017
    5.12.2017
    Zastanawia mnie często stosowana konstrukcja typu produkt na coś, np. tabletki na wrzody albo płyn na odrosty. Można ją rozumieć dwojako – albo ‘tabletki do walki z wrzodami, do usuwania wrzodów’ albo ‘tabletki wywołujące wrzody’. Czy taka postać jest poprawna, czy raczej potoczna i błędna, a powinno być użyte sformułowanie w stylu tabletki przeciw wrzodom?
  • nazwy leków
    10.06.2002
    10.06.2002
    Czy nazwy leków możemy odmieniać przez przypadki i czy nazwy leków powinniśmy pisać z dużej litery? Na przykład: „Pacjent jest leczony Cordaronem”, „Pacjentka żle tolerowała Asparginę” etc.
    Łączę wyrazy szacunku
    K.Sz.
  • niż, a nie jak

    2.12.2023
    2.12.2023

    Nurtuje mnie kwestia używania, często spotykanego, „jak”w zastępstwie spójnika „niż”. Mam tu na myśli „lepszy jak poprzedni” w znaczeniu „lepszy niż poprzedni”. Czy jest to kwestia regionalizmu? Może to jakaś forma archaiczna. Bardzo proszę o wyjaśnienie skąd może się to brać i na ile jest to poprawne, bo niekiedy używanie takiego określenia bywa to mylące.

  • oczów?
    3.07.2007
    3.07.2007
    Czy jest wyraz oczów w języku polskim?
  • pielgrzym po świecie
    25.06.2007
    25.06.2007
    Na pomniku widnieje napis „Bojownikom o wolność”, a książka nosi tytuł „Jan Paweł II – pielgrzym po świecie”. Kiedy takie połączenia rzeczownika z przyimkiem są poprawne? Nie mówimy przecież lekarze na wątrobę (od leczyć kogoś na wątrobę) ani pracownicy nad książką (od pracować nad książką).
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego