poradnia
  • jedynie słuszna wersja
    18.12.2010
    18.12.2010
    W debacie dot. stosowności słowa zajebisty na forum internetowym zwrócono mi uwagę, że słowo to ma już w słowniku PWN kwalifikator pospolity, a nie wulgarny. Moi rozmówcy nie uznają argumentu, że wulgarność jest subiektywna i wciąż można tak to słowo odbierać, niezależnie od kwalifikatora. Słownik, według nich, zawiera „jedyną słuszną” wersję i „definiuje rzeczywistość” – skoro PWN tak mówi, to użytkownicy języka tak mają myśleć i czuć.
    Proszę o rozstrzygnięcie sporu.
  • Jego Ekscelencja Ksiądz Biskup w skrócie
    23.03.2024
    11.05.2013
    Dzień dobry!
    Proszę o skrót od: Jego Ekscelencja Ksiądz Biskup: czy J. Eks. Ks. Bp, czy J. Ex. Ks. Bp? A może jakiś inny?
    Pozdrawiam
    Rafał Kowalski
  • Jeszcze o projekcie
    8.11.2019
    8.11.2019
    Szanowni Państwo,
    wydaje mi się, że w pytaniu https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Mala-czy-wielka-litera;19714.html chodzi o dokument o pełnej nazwie Projekt X, którego następnie nazywa się w skrócie Projektem. W takim wypadku wyraz projekt nie byłby apelatywem i chyba można by go śmiało pisać wielką literą na mocy reguły [93], którą nieraz rozszerzano w poradni na takie przypadki. Zob. też poradę https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/skrocone-tytuly;9364.html.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Już nie liczymy czasu!
    21.12.2018
    21.12.2018
    Proszę przestać liczyć czas w Poradni PWN!
    Serdecznie pozdrawiam prof. Katarzynę Kłosińską, która od dłuższego czasu zasypywana jest przez nudnego czytelnika Poradni PWN męczącymi pytaniami o poprawne formy liczenia czasu. Pani Profesor gratuluję cierpliwości i wysokiego poczucia humoru, ale czas najwyższy skończyć z odpowiadaniem od miesięcy na te same pytania, bo to po prostu urąga renomie Poradni. Tak więc proszę w przedświątecznym czasie: przestańmy liczyć czas!

    Z szacunkiem
    Andrzej, Toruń
  • kontrargumenty
    3.10.2013
    3.10.2013
    Szanowna Poradnio,
    wielokrotnie – choćby na łamach Poradni – mówiono już o tym, że język polski nie obraża się na podwójne przeczenia. Chciałem jednak zapytać, czy można tę skłonność rozszerzyć na słowa niosące w sobie przeczenie, ale nie negowane dosłownie. Czy można zatem przeciwstawiać kontrargumenty, czy należałoby je raczej stawiać lub też przeciwstawiać argumenty?
    Z poważaniem
    Daniel
  • Miejsce myślnika

    16.12.2023
    16.12.2023

    W Poradni są dwie sprzeczne odpowiedzi na pytanie o to, czy myślnik może lub musi pozostać na końcu wiersza. Mirosław Bańko odpowiada, że może, ale nie musi (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/myslnik;4782.html), natomiast Adam Wolański, że powinien zostać na końcu (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Myslnik-na-koncu-wiersza;18858.html). Czy możecie to Państwo jednoznacznie rozstrzygnąć?

  • mowa rozwiązana
    2.04.2015
    2.04.2015
    Kochana Poradnio,
    w jednej z piosenek łódzkiego zespołu Coma znajduje się taki oto cytat:
    Dopiero teraz wiem jak nisko upada
    Kto nie wypełnił swego czasu w pokorze.
    Oto dlaczego tak się obawiam
    Że za minutę trzeba
    Będzie wstawać i żyć.

    Gdyby potraktować cytat ten bez podziału na wersy jako dwa odrębne zdania, to czy przed słowami jak i kto (pierwsze zdanie) oraz dlaczego (drugie zdanie) powinny znajdować się przecinki? Pomijam oczywisty przecinek przed że w drugim zdaniu.
    Czytelnik
  • na i w
    20.01.2012
    20.01.2012
    Ostatnio bardzo często słyszę stwierdzenia na weekendzie / na mieszkaniu. Nie ukrywam, że strasznie nie odpowiadają mi te formy, tylko skoro tylu ludzi ich używa, to czy nie mają oni trochę racji? Ja zawsze mówiłem podczas weekendu / w weekend (zrobię), (będąc) w mieszkaniu. Która wersja jest poprawna, a może obie?
    Pozdrawiam
    Filip K.
  • odwrocie
    2.03.2022
    12.09.2014
    Rzeczownika rodzaju nijakiego odwrocie ('odwrotna strona') nie ma w słownikach i poradnikach językowych. Odwrót jako 'odwrotna strona' może występować tylko w wyrażeniu na odwrocie. Słownik wyraców obcych jako odwrotną stronę m.in. obrazu definiuje rewers, choć słownik sztuk pięknych jako obiekty, do których się on odnosi, wymienia tylko monety i medale. W publikacjach odwrocie jako 'odwrotna strona obrazu' występuje często, jest odmieniane przez przypadki, a redakcje przeciw temu nie protestują.
  • Osobiście nie widzę w tym nic złego
    13.09.2007
    13.09.2007
    Słowniki poprawnej polszczyzny zalecają, aby raczej nie rozpoczynać zdania od osobiście. Jednakże eksperci niniejszej poradni sami często zaczynają tak zdania (zwłaszcza dr Bańko). Zatem: można pisać „Osobiście uważam, że…”, „Osobiście nie widzę…” – czy nie? I czy zaimek ja nie jest w zdaniu „Ja osobiście uważam…” zbędnym dodatkowym podkreśleniem własnej osoby? Wydaje mi się, że czasem trzeba w pewnym fragmencie wypowiedzi dać wyraźnie do zrozumienia, że chodzi o własną osobę.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego