pozostały
  • Oznaczanie przerw w transmisji radiowej
    24.04.2017
    24.04.2017
    Moje pytanie dotyczy zastosowania wielokropka w sytuacji cytowania fragmentarycznej wypowiedzi – przykładowo przerywanej zakłóceniami transmisji radiowej.
    Mianowicie, czy powinno się umieścić pomiędzy odseparowanymi fragmentami wypowiedzi dwa wielokropki przylegające do wyrazów po obu „stronach” zakłócenia, czy też wyłącznie jeden przed pojawieniem się luki? Poniższe przykłady powinny jaśniej zilustrować problem:
    …zniknęli w okolicy…
    …natychmiast rozpocząć poszukiwania
  • polszczenie wyrazów
    10.05.2006
    10.05.2006
    Szanowni Państwo,
    jak powinna wyglądać dobrze spolszczona wersja następujących pojęć: coca-colonization, mcdonaldization i disneyfication (czasem w literaturze można też spotkać formę disneyization)?
    Mam też pytanie o to, jak brzmi dopełniacz od nazwy McDonald’s. Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.
    Z wyrazami szacunku,
    Katarzyna Pawlak (Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego)
  • Przecinek przed słowami: imieniem, nazwiskiem, rodem
    24.02.2016
    24.02.2016
    W Słowniku interpunkcyjnym J. Podracki podaje, że wyrażenia typu imieniem…, nazwiskiem…, rodem… oddziela się przecinkiem jako dopowiedzenia. Podaje przykłady:
    Do miast przybył podróżny, rodem z Czech, W chacie mieszkał gajowy, imieniem Szczepan, Dowódcą został pułkownik, nazwiskiem Wołodyjowski.
    O ile w pierwszym jestem skłonny widzieć dopowiedzenie, w pozostałych widzę raczej frazę, która w całości określa jedną osobę i której wolałbym nie rozdzielać przecinkiem.
    Czytelnik
  • przyjaciel jako rzeczownik odmieniający się nietypowo

    27.12.2023
    27.12.2023

    Dzień dobry,

    mam pytanie o odmianę rzeczownika przyjaciel w liczbie mnogiej. Czy nie można byłoby jako formę wariantywną dopuścić odmianę: przyjacieli, przyjacielom, przyjacielami, przyjacielach? Obecne formy, które uważa się za jedynie poprawne, są nieregularne i — moim zdaniem — pretensjonalne. Czy nie wystarczy dobra wola jezykoznawców, żeby uznać tę drugą odmianę za równie poprawną i tym samym ułatwić życie użytkownikom polszczyzny?

  • samogłoski miękkie?
    9.11.2005
    9.11.2005
    Szanowni Państwo, moje pytanie dotyczy fonetyki. Do tej pory wydawało mi się, że miękkość i twardość to cechy spółgłosek, ale spotkałam się z podziałem samogłosek na miękkie (samogłoska [i]) i twarde (pozostałe samogłoski). Czy rzeczywiście „miękkość” i „twardość” to także cechy samogłosek, a jeśli tak, to w jakim źródle mogłabym na ten temat znaleźć więcej wiadomości?
    Dziękuję za wyjaśnienie i serdecznie pozdrawiam,
    Krystyna Biedrycka
  • smok i żmij
    22.06.2007
    22.06.2007
    Drodzy Państwo,
    pragnę zapytać o etymologię słów smok i żmij. O ile orientuję się w mitologii słowiańskiej, to żmij to właśnie 'smok'. Jednak obecnie tyko osoby interesujące się starożytnościami słowiańskimi znają słowo żmij, wyszło ono z powszechnego użytku, zastąpione przez smok. Czy słowo smok jest rdzennie polskie (ewentualnie słowiańskie)?
    Z poważaniem
    Michał „Siristru” Dłużak
  • Trzech było i trzej byli
    29.12.2012
    29.12.2012
    Szanowna Poradnio,
    czemu nie tylko „są trzej autorzy”, ale też „jest trzech autorów”?
    Z najlepszymi życzeniami
    Kacper
  • wojsko a ortografia
    30.05.2005
    30.05.2005
    Witam,
    mam pytanie dotyczące stawiania kropek po liczebnikach porządkowych w nazwach pułków, dywizji itd. W mianowniku, np. 2 Pułk Szwoleżerów, nie stawiamy kropki? A w odmianie tej nazwy stawiamy, tak? 2. Pułku… Nazwy pułków, kompanii piszemy wielką literą? Jak skracamy nazwy stopni wojskowych typu: wachmistrz, ułan, chorąży, podporucznik, pułkownik itd.? Czy Wojsko Polskie zawsze piszemy wielką literą? Dziękuję
  • Znów o podmiocie szeregowym
    9.10.2017
    9.10.2017
    Szanowni Państwo,
    czy zdania typu Tu było zoo i park, To było niedbalstwo i pośpiech, To był pośpiech i niedbalstwo, Należy wsypać 3-5 łyżek kakao są błędne i należy je zmieniać na inne konstrukcje? A czy z kolei wstawka nawiasowa może być nieuzgodniona składniowo z pozostałą częścią zdania? Wydaje się, że tak. Np. Wtedy jego kultura osobista (tudzież wyrachowanie i dbałość o szczegóły budujące dobre wrażenie) nakazałaby skorzystać z (…).

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Adaptacja fleksyjna zapożyczeń

    10.01.2024
    29.12.2023

    Szanowni Państwo,

    chciałbym dopytać w sprawie nieodmienności wyrażeń łacińskich typu modus operandi. W słowniku można odnaleźć sformułowanie, że wyrażenie w każdej formie jest takie samo. Dla osób znających jednak język łaciński zdania „analiza modus operandi sprawcy”, a tym bardziej „są różne przykłady modus operandi sprawców” wygląda co najmniej dziwacznie. Czy można jednak stosować odmianę takich zwrotów i budować zdania typu „analiza modi operandi”? Jaka jest też przyczyną tej nieodmienności? Z góry dziękuję za pomoc.


    Z wyrazami szacunku

    Daniel

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego